Taıvanda «Qytaıdyń basyp kirýi» taqyrybyndaǵy telehıkaıa kórsetiledi
ASTANA. KAZINFORM – Qytaıdyń Taıvanǵa basyp kirýin taqyryp etken «Nóldik kún shabýyly» (Zero Day Attack) atty telehıkaıa 2025 jyldyń 2 tamyzynan bastap Taıvanda LINE TV, MOD/Hami Video jáne Taiwan Mobile MyVideo sııaqty platformalarda kórsetiledi.
Taıvannyń Zero Day WenChuang kompanııasy túsirgen bul telehıkaıa Qytaı Halyq Azattyq Armııasynyń Taıvanǵa qarsy áskerı operatsııa bastaǵany týraly oıdan shyǵarylǵan oqıǵany negizge alyp, Taıvan qoǵamy soǵys qaýpi kezinde bastan keshetin kúızelis pen ózgeristerdi baıandaıdy.
Hıkaıada 2028 jyly Taıvandaǵy basshy saılaýdan keıingi bılik aýysý kezeńinde, Qytaı Halyq Azattyq Armııasy Taıvannyń ońtústik-shyǵys teńiz aımaǵyndaǵy Y-8 ushaǵynyń apatqa ushyraýyn syltaý etip, Taıvanǵa teńiz jáne áýe blokadasyn jarııalap, jeti kún ishinde «áskerı birigý» maqsatymen aralǵa basyp kirýdi josparlaıdy.
Telehıkaıa soǵys bastalǵanǵa deıingi jáne keıingi Taıvan qoǵamyndaǵy qarjylyq daǵdarys, qor bırjasynyń quldyraýy, halyqaralyq evakýatsııa, qoǵamdyq ınfraqurylymnyń toqtaýy, kıbershabýyldar men jalǵan aqparattyń taralýy sııaqty kúızelisterdi sýretteıdi.
Sonymen qatar, hıkaıada lańkestik shabýyldar, BAQ-qa ený, jergilikti qylmystyq toptardyń ishki búlik shyǵarýy, jergilikti dinı uıymdardyń manıpýlıatsııalanýy, jelidegi tanymal tulǵalardyń satqyndyq jasaǵannan keıin jaýǵa aınalýy, taıvandyq kásipkerler otbasylaryna bólshektenýge qarsy qysym jáne basqa da kúrdeli máseleler qamtylady. Bul Taıvan qoǵamynyń daǵdarys kezindegi bólinýi men adamzattyń kúresin kórsetedi.
Telehıkaıany túsirýge Taıvan bıliginiń «Qytaı Respýblıkasy» úkimetiniń Mádenıet mınıstrligi qarjylaı qoldaý kórsetken (jalpy bıýdjettiń shamamen 27,51%-y), sonymen qatar túsirilim kezinde Taıvan qarýly kúshteri de kómek bergen. Jobanyń jalpy bıýdjeti 7,2 mıllıon AQSh dollaryn quraıdy.
Prodıýserlerdiń aıtýynsha, telehıkaıanyń ıdeıasy 2022 jyly Reseı men Ýkraına arasyndaǵy qarýly qaqtyǵys jáne sol jyly Qytaı Halyq Azattyq Armııasynyń Shyǵys áskerı okrýginiń Taıvan mańyndaǵy áskerı jattyǵýlarynan shabyt alǵan.
Taıvan men Qytaı arasyndaǵy bóliný tarıhy
Ekinshi dúnıejúzilik soǵystan keıin Qytaıda azamattyq soǵys órship, jeńiliske ushyraǵan Gomından úkimeti Taıvan aralyna sheginip, «Qytaı Respýblıkasyn» qurdy.
Al jeńiske jetken Qytaı Kommýnıstik partııasy Qytaı Halyq Respýblıkasyn (QHR) jarııalady. Osy kezden bastap eki tarap arasynda saıası qarama-qaıshylyq ornady.
Qytaı Halyq Respýblıkasy «bir Qytaı» qaǵıdasyn ustanyp, Taıvandy Qytaı aýmaǵynyń ajyramas bóligi dep sanaıdy jáne beıbit birigýge umtylady. 2005 jyly Beıjiń «Bólshektenýge qarsy memlekettik zań» qabyldap, eger Taıvan «táýelsizdik» jarııalasa nemese birigýge kedergi keltiretin jaǵdaılar týyndasa, beıbit emes sharalar qoldanatynyn málimdedi.
Taıvan ishinde ártúrli ustanymdar bar: bıliktegi Demokratııalyq progressıvti partııa (DPP) Taıvannyń demokratııalyq avtonomııasyn basa aıtyp, Beıjińniń egemendik talaptaryna qarsy shyǵady. Al Gomından partııasy (KMT) QHR men ekonomıkalyq jáne mádenı baılanystardy nyǵaıtýdy, beıbit kelissózderdi qoldaıdy.
Taıvandaǵy qazirgi jaǵdaı
Qazirgi ýaqytta eki jaqtyń qarym-qatynasy shıelenisti kúıde. QHR tarapy áskerı jáne ekonomıkalyq qysymdy kúsheıtip, jıi áskerı jattyǵýlar ótkizýde, bul Taıvanǵa «áskerı eskertý» retinde baǵalanady.
Al Taıvan bolsa, AQSh, Japonııa sııaqty eldermen áskerı yntymaqtastyqty kúsheıtip, qorǵanys qabiletin arttyrýda, sonymen qatar mádenıet pen BAQ arqyly «Taıvan tarıhyn» nasıhattaýda.