Táýelsizdiktiń 30 jyldyǵy: Qaraǵandy oblysynda aýyl sharýashylyǵy qalaı damydy
«Biz 90-shy jyldardaǵy tolyq kúıreýden bastap, salanyń qalyptasýy men damýyna deıin barlyǵy qaryzǵa belsheden batyp, aıyrbasqa kóshkende asa qıyn joldan óttik. Jaǵdaıdy qutqarý kerek boldy. Naryqtyq reformalar daǵdarysty eńserýdiń negizin qalady», – deıdi Qaraǵandy oblysy fermerler odaǵynyń tóraǵasy Igor Jabıak. – Úlespuldarmen aıly-sharǵy jasamaǵandar aqylmen jáne eńbeksúıgishtikpen isti qolǵa alyp, aıaqqa turyp, kóterile aldy. Aýylda menshik ıesi paıda boldy jáne memleket ony problemalarymen jalǵyz qaldyrmady«.
Ol ózi kishkentaıdan bastaǵan. Jabıak basqaratyn «Shans» sharýa qojalyǵy jeti gektar jerden 35 myńǵa deıin ósti. Bul eginshilikpen jáne mal sharýashylyǵymen aınalysatyn kóp salaly kásiporyn. Munda jyl saıyn jaqsy astyq pen kartop ónimi jınalady. Ekinshi nanmen Qaraǵandy oblysyn, elorda men elimizdiń basqa da óńirlerin qamtamasyz etýde.
«Shans» sýarýdy damytý jónindegi memlekettik baǵdarlamanyń qatysýshysy boldy.
«Bizde sýarý júıelerin satyp alý da, egistikke sý jetkizý de 50%-ǵa sýbsıdııalanady. Bul úlken qoldaý – fermer úshin mundaı qolaıly jaǵdaılar álemniń birde-bir elinde joq dep oılaımyn. Agrarshylar paıdalana alatyn memlekettik qoldaýdyń kóptegen quraldary bar», – dep atap ótti Igor Jabıak.
Táýelsizdik kezeńinde on baǵdarlamalyq qujat ázirlendi, sonyń negizinde AÓK salasyndaǵy memlekettik saıasat iske asyryldy.
Fermerler aldymen eski tehnıkany qalaı jınaǵandaryn esterine alady. Qaraǵandylyqtar aýylsharýashylyq kólikteri úshin tipti elimizdiń ońtústigine baryp qaıtty. Sonda olar birneshe jyldan keıin ózderiniń zamanaýı ımporttalǵan traktorlar men kombaındarǵa kóshetinin oılamaǵan edi.
Lızıng baǵdarlamasy jańartýǵa kómektesti. Qazir dalada kompıýtermen basqarylatyn mashınalar jumys isteıdi. Olardyń ónimdiligi óte joǵary. Jańa tehnıka únemi satyp alynady - tek osy jyly myńnan astam birlik satyp alyndy.
Oblysta iri tyń sharýashylyqtary da saqtalǵan. Solardyń biri – Nura aýdanyndaǵy «Shahterskoe» JShS.
Jekeshelendirýden keıin aýyl turǵyndary óz úlesterin dırektor Georgıı Prokopqa senip tapsyrdy. Onyń aıtýynsha, 90-shy jyldardyń sońynda ekinshi órleý boldy, sodan keıin kásiporynnyń qýaty jyl saıyn ósti. 2003 jyly ol tuqym sharýashylyǵy mártebesin aldy.
«Memleket bizge salyqtar boıynsha jeńildikter berdi. Bul úlken kómek boldy. Biz aqshany ózimizdiń damýymyz ben áleýmettik salamyzǵa sala bastadyq», – deıdi Georgıı Prokop.
Kásiporyn Shahter aýylynda sport ortalyǵyn, basseın, dárigerlik ambýlatorııa saldy. Jerlesterdiń jaılylyǵyna degen qamqorlyq munymen aıaqtalǵan joq – jańa áleýmettik jobalar iske asyrylýda. Osynyń arqasynda Shahter aýyly respýblıkadaǵy eń úzdik otyz aýyldyń qataryna endi.
Statıstıkalyq málimetter boıynsha, 30 jyl ishinde oblysta astyq óndirisi 81,5%-ǵa, kartop – 25,6%-ǵa, sút – 60%-ǵa ósti. Jylqy tabyndary úsh ese ósti
AÓK damýyn jalǵastyrýda. Jańa sút-taýar fermalary men qaıta óńdeý kásiporyndary salynýda. 2025 jylǵa deıin 6 myńǵa jýyq jańa jumys oryndaryn qurýmen 59 ınvestıtsııalyq jobany iske asyrý josparlanǵan.