Talǵardaǵy jasóspirimniń ólimi: qaladaǵy qazirgi jaǵdaı qalaı
QONAEV. KAZINFORM – Qazan aıynyń basynda Talǵarda qazaqstandyqtardy dúr silkindirgen qaıǵyly jaǵdaı boldy. 16 jastaǵy Sherzat Bolattyń kisi qolynan qaza tabýy qoǵamda úlken rezonans týdyrdy. Birneshe kúnnen keıin kórshi Azat aýylynda marqumnyń otbasy turatyn úıde órt shyqty. Osynyń bári turǵyndardyń boıyna qorqynysh uıalatty. Ol týraly olar áleýmettik jeliler arqyly jetkizdi. Talǵarǵa Kazinform agenttiginiń fototilshisi baryp, jergilikti turǵyndarmen tildesip, shahardaǵy qazirgi jaǵdaıdy bilip qaıtty.
Qaıǵyly jaǵdaı Sherzat Bolattyń otbasyna tıesili Mendeleev kóshesindegi «Qamajaı» dúkeniniń mańynda bolǵan. Saýda núktesi qazir jabyq, biraq kireberiske turǵyndar gúl shoqtaryn, oıynshyqtar men kóńil aıtý jazbalaryn qaldyryp ketip jatyr. Osynda kelgen turǵyndardy sózge tartyp kórdik.
«Búgin qaladan anamdy alyp ketýge Talǵarǵa keldim. Sherzat mert bolǵan jerge soǵa ketýdi jón kórdim. Anam Sherzattyń mamasyn tanıdy — olar kolhozda birge jumys istegen. Olardyń otbasy óte jaqsy. Árıne, balaǵa obal boldy. Ókinishti. Meniń de 17 jastaǵy ulym men kishkentaı qyzym bar, olardyń bolashaǵyna alańdaımyn. Qazir ómir qorqynyshty boldy. Men ózim Talǵarda 11-synypqa deıin oqydym. Mundaı nárse ol kezde bolmaǵan.
Jaqynda Túrkııada boldym, ol jaqtaǵy adamdar óte meıirimdi, bir-birin syılaıdy. Osy qalada turatyn týystarymyzǵa alańdaımyn. Kináliler jazasyn alady dep senemin», — turǵyndardyń biri.
Dúkenniń janynan taǵy birneshe adamdy kezdestirdik. 29 jastaǵy Birjan esimdi jergilikti turǵyn (aty-jóni ózgertildi) inisi Sherzattyń dosy ekenin aıtty. Ol qaıǵyly oqıǵa týraly jańalyq áleýmettik jelide paıda bolmaı turyp-aq aǵasynan bilgenin jetkizdi.
«Bul jańalyqty estigende biz de esengirep qaldyq. Bul týraly oılaýdyń ózi qorqynyshty. Bul jerde bizdiń de týystarymyz bar, olar úshin alańdaımyz. Talǵar shyn máninde tynysh, jaıly, shaǵyn qala. Munda kolledj stýdentteri óte kóp, keıde jasóspirimder arasynda tóbeles bolyp jatady, biraq bul jıi emes. Meniń oıymsha, mundaı qaqtyǵystar barlyq jerde bolady, biraq mundaı aıýandyq eshqashan bolǵan emes. Bul - haos. Bizde de mektep kezinde janjal boldy, biraq mundaı jaǵdaıǵa jetken joq. Qazir áleýmettik jelilerde hýtor bandylary, uıymdasqan qylmystyq top týraly aıtyp jatyr, alaıda men olardy kezdestirgen joqpyn. Eger bul jigitter jelide aıtylǵandaı qalany shynymen ustasa, bárimiz Talǵardan áldeqashan kóship keter edik», — dep atap ótti Birjan.
Ol qaladaǵy «Hýtor» dep Aqbulaq, Bereke jáne Rysqulov sııaqty birneshe aýyl jatatyn aýmaqqa berilgen ataý ekenin túsindirdi. Bul jerlerdiń turǵyndary aýyzbirlikti, árqashan bir-birine kómektesýge daıyn turady.
«Qalamyzda „Hýtorskıe“ dep atalatyn uıymdasqan qylmystyq top bar degenge óz basym senbeımin. Bul jaı qaýeset», — dedi ol.
Bizdiń tilshiler Talǵar qalasynyń ózge de turǵyndarymen tildesip kórdi, olardyń kópshiligi qalany shynymen de belgili bir toptyń úreıde ustap otyrǵanyna kúmán keltirdi.
Olardyń aıtýynsha, uıymdasqan qylmystyq top týraly áńgime shyndyqqa janaspaıdy.
Bul saýalǵa Talǵar aýdany ákiminiń orynbasary Aıbek Bıdaevta jaýap berdi.
«Men jergilikti turǵyn emespin, biraq munda jumys istep jatqanyma 2,5 jyl boldy. Óz basym osy ýaqyt ishinde „Hýtor“ uıymdasqan qylmystyq top týraly estigen joqpyn. Buǵan deıin Eńbekshiqazaq aýdany ákiminiń birinshi orynbasary bolyp 6,5 jyl qyzmet ettim, ol jaqtada mundaı jaǵdaı bolǵan emes», — dep túsindirdi ol.
Qazir qaladaǵy jaǵdaı turaqty. Adamdar óz sharýalarymen aınalysyp júr. Al keıbir jerde kóshelerdi kúzetip júrgen ulandyqtardy kórýge bolady. Talǵarǵa kire beriste polıtsııa kólikteri men avtomattary bar sarbazdar da júr.
«Qazirgi tańda qaladaǵy qoǵamdyq-saıası jaǵdaı turaqty. Eshqandaı mıtıngiler, arandaýshylyq pıǵyldar baıqalmaıdy. Qalada Іshki ister mınıstriniń birinshi orynbasarynyń tóraǵalyǵymen shtab jumys istep tur. Jaǵdaı baqylaýda, tergeý júrip jatyr, barlyǵy zańǵa sáıkes», — dedi Aıbek Bıdaev.
Sondaı-aq ákim orynbasary marqum jasóspirimniń otbasy anasynyń úıinde turyp jatqanyn, al ákimdik olardyń órtten zardap shekken baspanasyn qalpyna keltirýge kómektesýge daıyn ekenin atap ótti.
Onyń aıtýynsha, tergeý aıaqtalǵannan keıin dúken ashylýy múmkin, biraq sońǵy sheshimdi ıesiniń ózi qabyldaıdy.
Marqum Sherzat Bolattyń otbasy Eńbekshiqazaq aýdany Azat aýylynda turady. 12 qazanǵa qaraǵan túni órtenip ketken úıine bet aldyq.
Turǵyn úı ornalasqan kóshe qazir arnaıy lentamen qorshalǵan, aýmaqqa otbasy men jaqyndarynan basqa eshkimdi kirgizbeıdi.
Kórshileri sol túni úıde eshkim bolmaǵanyn, biraq onda Sherzattyń ata-anasy men onyń úsh aǵasy jáne ápkesi jeti adam turǵanyn aıtty. Sherzat uldardyń úlkeni edi.
«Órt túngi saǵat birler shamasynda boldy. Shýdan oıanyp kettim. Syrtqa shyqsam, polıtsııa qyzmetkerleri, órt sóndirýshiler, jedel járdem kóligi tur eken. Men osynda 6 jyl buryn kóship kelgenmin jáne bul otbasyn jaqsy bilemin. Óte mádenıetti, tárbıeli, sabyrly januıa. Bir-birimizge jıi baryp, kómektesip turatynbyz», — dep bólisti kórshisi.
Otbasynyń taǵy bir kórshisi Aınara Uzaqbaeva Azat aýylyndaǵy orta mekteptiń dırektory bolyp jumys isteıdi.
Onyń aıtýynsha, órt 00:50–de bastalǵan, órt tez jaıylyp, órt sóndirýshiler kelgenshe úı tolyǵymen derlik janyp ketken.
«Bul otbasymen 2016 jyldan beri tanyspyz. Biz jaqsy aralasamyz. Otbasy óte tatý, úlgili. Sherzat uldyń úlkeni, tárbıeli, aqyldy jigit edi. Ol áskerı adam bolýdy armandaıtyn», — deıdi Aınara Uzaqbaeva.
Sodan keıin biz qazir otbasy turyp jatqan úıge bet aldyq. Týystary suraqtarǵa jaýap berýden bas tartyp, mazalaryn almaýdy ótindi. Alaıda Sherzattyń ájesi Jumabıke Nurymova nemeresi týraly qysqasha aıtyp, onyń aqyldy, alǵyr, zerek bala ekenin atap ótti.
Onyń úıin qazir táýlik boıy polıtsııa kúzetedi. Tártip saqshylary ótip bara jatqan árbir kólikti tekseredi. Qyzmetkerlerdiń biri munda eki kún boıy kezekshilikte bolǵanyn jáne aýmaqta eshbir kúdikti adamdardy baıqamaǵanyn tilge tıek etti.
Atalǵan kóshede 15 jyldan beri turyp jatqan kórshilerdiń biri óte tatý otbasy ekenin atap ótti.
«Aýylda turyp jatqanyma 15 jyl boldy. Mundaı jaǵdaımen birinshi ret kezdesip otyrmyn. Qalaısha adam óltirip, úıdi órtep jiberýge bolady.
Jumabıkeniń áýleti óte tárbıeli, tatý», — dedi Tatıana.
Eske salaıyq, 4 qazanda Talǵar qalasyndaǵy tóbelesten bir adam qaıtys bolǵanyn jazǵanbyz.
Ashýly talǵarlyqtar jasóspirim ólimine baılanysty narazylyqqa shyqty.
Almaty oblysynyń Prokýratýrasy kisi óltirý týraly bul is erekshe baqylaýǵa alynǵanyn resmı túrde habarlady.
Іshki ister mınıstri Erjan Sádenov Almaty oblysy Talǵar aýdanyndaǵy jasóspirimniń ólimine qatysty isti jeke baqylaýyna aldy.
Sondaı-aq, quqyq qorǵaýshy Aıtbek Amangeldi qaza tapqan jasóspirimniń otbasyna advokattar taýyp berdi.
Almaty oblystyq polıtsııa departamenti bastyǵynyń mindetin atqarýshy Serik Shalqarov beınebaqylaý kameralarynan alynǵan jazbalar zerttelip jatqanyn jetkizdi.
12 qazan túnde qara jamylǵan otbasynyń úıi órtenip ketti. Almaty oblysynyń Polıtsııa departamenti bótenniń múlkin qasaqana joıý faktisi boıynsha is qozǵady.
Sondaı-aq Bas prokýratýra qylmysty ashý úshin vedomstvoaralyq jedel-tergeý toby qurylǵanyn málimdedi.
Artynsha Talǵarda 16 jasar Sherzattyń úıi órtendi. Polıtsııa otbasyny qorǵaýǵa aldy.
Bas prokýratýranyń basshylyǵymen qylmysty ashý úshin vedomstvoaralyq jedel-tergeý toby qurylǵany belgili boldy.
Іshki ister mınıstriniń birinshi orynbasary Baýrjan Alenov marqum Sherzat Bolattyń úıin órteý oqıǵasyn tergeý tobymen Talǵarǵa bardy.
Keıin Іshki ister mınıstriniń birinshi orynbasary Baýyrjan Alenov órt qylmysy boıynsha aıǵaqtar alynyp, tıisti saraptamalar júrgizilip jatqanyn habarlady.
Qoǵamdyq tártipti qadaǵalaý úshin Ulttyq ulan áskeri jumyldyryldy.