Sýǵa batyp bara jatqan adamdy qalaı qutqarý kerek
ShQO tótenshe jaǵdaılar departamentiniń qutqarýshylary sýǵa batyp bara jatqan adamǵa qalaı durys kómekke kelý kerektigin túsindirip berdi.
Sýǵa batyp bara jatqan adamdardyń 80 paıyzynan astamy alǵashqy mınýttarda durys kómek kórsetilse ǵana aman qalady. Árıne, sol jerde qutqarýshylar men dárigerler bolsa jaqsy, biraq adam sizdiń kóz aldyńyzda batyp ketetin jaǵdaılar da bolýy múmkin. Eger durys júze bilseńiz jáne óz qabiletterińizge senimdi bolsańyz myna erejelerdi eskere otyryp qutqarýǵa umtylǵan jón:
- Batyp bara jatqan adamǵa artqy jaǵynan júzip kelýińiz kerek. Ony qushaqtap alyp, jaǵaǵa qaraı júzińiz. Eger batyp bara jatqan adam moınyńyzdan nemese qolyńyzdan ustap alsa - súńgip ketińiz. Col kezde ol ınstınktıvti túrde sýda qalýǵa tyrysady jáne sizdi qarmaǵynan bosatady.
- Adam sý astynda 6 mınýtqa deıin bolsa, ony qutqarýǵa múmkindik bar. Adam júregi birden toqtap qalmaıdy. Sýdan shyǵarǵan kezde júrek qyzmeti janama júrek massajyn qajet etpeıtindeı álsiz bolsa da soǵyp turady. Sondyqtan negizgi reanımatsııalyq sharalar ókpeni jasandy jeldetý bolady.
- Tynys alý joldary men asqazannan sý men kóbikti ketirý úshn tizeni búgip sýǵa batqan adamdy asqazanymen tizege jatqyzý jáne keýdesin qysý arqyly júzege asyrylady. Bul áreketter birneshe sekýnd bolýy kerek.
- Joǵarǵy tynys joldaryn bosatý: suq saýsaqqa dáke orap saýsaqpen aýyzdy sýdan, qusyqtan tazartyńyz.
- Ókpeni jasandy jeldetý kelesideı jasalady - bir qol moıynnyń astyna qoıylady, ekinshisi jábirlenýshiniń mańdaıyna qoıylyp, basyn shalqaıtady. Aýa shyqpas úshin muryndy qysý kerek. Kómek kórsetýshi zardap shegýshiniń aýzyn aýzymen myqtap jaýyp, onyń tynys alý jolyna dem beredi.
- Eger zardap shekken adamnyń tamyr soǵysy sezilmese, ony dereý shalqasynan jatqyzyp tikeleı emes júrek massajyn bastańyz. Zardap shegýshini qatty, tegis betke jatqyzyńyz, bilekti túzý ustap adam denesine perpendıkýlıar turyp, keýde ortasyna 2 sm joǵary qoıyńyz. Massaj kezinde ıyq beldeýiniń búkil salmaǵymen qysym jasaý úshin qoldy túzý sozyńyz. Keýdege massajdy bastańyz. Qysym jıiligi mınýtyna – 100-120 ret. 30 ret qysym jasaǵan soń 2 ret tynys alý jolyna dem berý kerek.