Stomatologııalyq qyzmetter quny qalaı belgilenedi
ASTANA. KAZINFORM — Ádemi tister adamnyń bet-álpetine sán berip, jymıysyn jyly ete túsedi. Tek qana syrt kelbet úshin emes, tamaqty durys jeýge septigi zor. Sondyqtan da onyń kútimi óte mańyzdy ekeni belgili. Qaı ýaqytta da tis emhanalaryn jaǵalap júretinder jeterlik jáne bul qyzmettiń qymbattap ketkenin aıtatyndar bar. Zerdelep kórdik.
Stýdent úshin arzan qyzmet emes
Asyljan Meıramova osydan bes aı buryn tisi qatty aýyrǵan soń úıine jaqyn ornalasqan emhana qyzmetine júgingen. Tekserip kórgen dáriger emdeý quny 92 myń teńge bolatynyn aıtqan.
— Tisimniń aýyrǵany janyma batyp tursa da, qaltamda ondaı kólemde aqsha bolmady. Stýdent bolǵandyqtan, bul men úshin bir aılyq azyq-túliktiń baǵasymen para-par. Biraq klınıkada em aqysyn nesıemen bólip tóleýge bolady eken. Qaryzǵa emdetýime týra keldi, — deıdi ol.
Buryn tis emdeý qyzmeti qymbat degende qatty mán bermegenin, biraq basyna túskende abdyrap qalǵanyn aıtty.
— Keıinnen keı jerlerde arzanyraq ekenin estidim. Biraq baǵa aıyrmashylyǵyna qarap, sapasyna kúmándana bastaıdy ekensiń, — deıdi stýdent.
Stomatolog Aıman Abdýllaeva bir qyzmettiń quny ár jerde ár túrli bolýy dárigerdiń tájirıbesine, qoldanylatyn materıaldar sapasyna jáne jasalyp jatqan emniń túrine baılanysty ekenin aıtady.
— Qyzmet quny emniń qandaı materıaldarmen jasalǵandyǵyna jáne emhananyń zamanaýı tehnologııamen jabdyqtalýyna baılanysty. Eger stomatolog tisti mıkroskoppen emdeıtin bolsa, onyń sapasy da, baǵasy da joǵary bolady. Jalpy ortasha baǵa dıagnozǵa baılanysty. Eń qymbat qyzmet túri — ımplantatsııa, — deıdi.
Qoldanylatyn materıaldardyń shetelden jetkizilýi de áser etetinin aıtyp ótti. Taýar baǵasy sheteldik valıýtanyń baǵamyna qaraı ózgerip otyrady.
Qandaı jaǵdaıda tisimizdi tegin emdete alamyz?
Negizi stomatologııalyq qyzmetter tegin medıtsınalyq kómektiń kepildik berilgen kólemine kirmeıdi. Bul degenimiz — memleket barlyq adamnyń tisin tegin emdep bermeıdi degen sóz. Tek MÁMS júıesi arqyly aqysyz qyzmet kórsetiledi. Onda da bul kómekti arnaıy sanattaǵy adamdar ala alady. Ol sanatqa 18 jasqa deıingi balalar men júkti áıelder jatady. Olarǵa josparly bolsyn, shuǵyl bolsyn stomatologııalyq qyzmetterdiń belgili bir túrleri tegin kórsetiledi.
Al shuǵyl jaǵdaıda Ekinshi dúnıejúzilik soǵys ardagerlerine, 1, 2, 3-top múgedektigi bar adamdarǵa, ataýly áleýmettik kómek alatyndarǵa, zeınetkerlerge, qaýipti juqpaly jáne áleýmettik mańyzdy aýrýy barlarǵa, múgedek balalarǵa kútim jasaýyna baılanysty jumys istemeıtin ata-analarǵa, «altyn alqa» jáne «kúmis alqa» ıegerlerine tegin tis emdeý qyzmeti kórsetiledi.
Al tegin kórsetiletin qyzmet túrlerine toqtalar bolsaq, josparly túrde:
- Tisti aýyrtpaı julý
- Tisti emdep, plomba salý
- Tisti óńdeý, tazalaý
- Týa bitken aqaýy bar balalarǵa ortodontııalyq kómek (breket sııaqty túzetý qyzmetteri).
Al shuǵyl jaǵdaıda:
- Tis julý
- Aýyrsynýdy basý
- Hımııalyq plomba salý
- Abstsesti ashý (iriń jınalǵan jerdi tazalaý)
- Perıostotomııa jasaý (qatty qabyný bolǵanda jasalatyn shaǵyn operatsııa).
Jekemenshik klınıkalar qalaı jumys isteıdi?
Densaýlyq saqtaý mınıstrliginiń málimeti boıynsha, Qazaqstanda jekemenshik tis emhanalary jumys isteý úshin birqatar mindetti talapty oryndaýy tıis. Olarǵa:
- lıtsenzııa alý
- sanıtarlyq talaptardy saqtaý
- mamandardyń bilimi men biliktiligi
- tehnıkalyq jabdyqtardyń zamanaýı ári talapqa saı bolýy
- patsıentterdiń quqyqtaryn saqtaý jatady.
Memlekettik jáne saqtandyrý aıasynda kórsetiletin tis emdeý qyzmetteriniń qunyn klınıka emes, Densaýlyq saqtaý mınıstrligi bekitedi. Olar arnaıy zańdar men buıryqtarǵa súıenip belgilenedi.
Al jeke klınıkalar baǵany ózderi belgileı alady. Biraq olar MÁMS aıasynda qyzmet kórsetse, onda mınıstrlik bekitken tarıfpen jumys isteýi tıis.
Oǵan qosa, memleket tarapynan jekemenshik stomatologııalarǵa tikeleı kómek, sýbsıdııa, qarjylaı qoldaý joq. Alaıda, eger jekemenshik stomatologııa MÁMS (saqtandyrý júıesi) nemese TMKKK (tegin medıtsınalyq kómek) aıasynda qyzmet kórsetetin bolsa, onda Medıtsınalyq saqtandyrý qory arqyly tólem alady. Al klınıka Qormen shart jasaspaǵan jaǵdaıda, onda memleket ol klınıkanyń qyzmetine jaýap bermeıdi.
Elimizde mektep medıtsınasyn jańǵyrtý sheńberinde 1 myńnan astam oqýshysy bar mektepterde stomatologııalyq aýrýlardyń aldyn alý kabınetterin ashý josparlanyp otyr.
Jaına Turarbek