Smaǵul Elýbaı: Prezıdent asharshylyq týraly fılm túsirý ıdeıasyn quptady
Jazýshy men Prezıdent arasyndaǵy áńgime asharshylyq, til taǵdyry, ádebıet ahýaly, eldiń kóńil-kúıi taqyryptarynyń aınalasynda órbipti.
«Prezıdentke eń birinshi asharshylyq týraly aıttym. 2021 jyly 1921 jylǵy asharshylyqqa 100 jyl, 1930 jyldardaǵy asharshylyqqa 90 jyl tolady. Qasiretti dataǵa 1,5 jyl ǵana ýaqyt qaldy. Sol zulmatta qurban bolǵan 4 mln arýaqty ulyqtaý sharalary jóninde usynystar aıttym.
«Eskertkishter qoıyldy ǵoı. Degenmen, mıllıondaǵan qurbanǵa úlken memorıal qoısaq laıyqty. Uly tragedııaǵa laıyqty kórkem fılm túsirse, ǵajap bolar edi. Asharshylyq týraly ózimiz jazǵan «Aq boz úı» romanynyń sońǵy taraýy boıynsha stsenarıı daıyndaǵan bolatynmyn. Sol máseleni sizge qulaqqaǵys qylyp otyrmyn», - dedim. Ol kisi quptaıtynyn aıtty.
«Stsenarıdi maǵan jiberińiz» degen soń, búgin jiberdim. Sóıtip, Qudaı qalasa, atalmysh dataǵa oraı «Aq boz úı» degen stsenarıı boıynsha fılm túsirý jumysyna kirisýimiz múmkin. Men osyǵan qýandym. Aıtaıyn degen negizgi sharýamnyń biri osy bolatyn», - deıdi qalamger.
Smaǵul Elýbaı qazaq tiliniń taǵdyry da áńgimege arqaý bolǵanyn aıtady.
«Sodan keıin til jóninde aıttyq. Til zańynyń qabyldanǵanyna 30 jyl tolady. Osy jóninde de shuǵyl is-áreket kerektigin, jurt kútip otyrǵanyn jetkizdim. Memlekettik tildiń mártebesi áli de óz deńgeıine kelgen joq degen pikir aıttyq. Prezıdent ony da qoldaıtynyn bildirdi», - deıdi ol.
Áńgime barysynda Prezıdent «Qazaqfılm» kınostýdııasyn damytýǵa kúsh salynatynyn aıtqan kórinedi. Sondaı-aq kınodramatýrg «Qazaqfılm» kınostýdııasyn elordaǵa kóshirýge qarsy ekenin de aıtqan eken.
«Ol kisi: «Buǵan núkte qoıyldy. Endi tek «Qazaqfılmdi» damytamyz», - dedi. Bul da men úshin jaqsy jańalyq boldy», - dedi kınoger.
«Ol kisi Abaı hakimniń 175 jyldyǵyna óz úlesińizdi qosatyn shyǵarsyz degendi aıtty», - deıdi Smaǵul Elýbaı.
Jazýshynyń oıynsha, Abaı týraly talaı fılm túsirilgenimen, sonyń eshqaısysy Abaıǵa laıyq deńgeıde shyqpaǵan.
«Abaıdyń atyn paıdalanyp, bir jyldyń ishinde laıyqty kórkem fılm túsirý óte aýyr nárse. Men ony kınoger retinde aıtyp otyrmyn. Ol múmkin emes dúnıe . Sondyqtan asyqpaý kerek degendi aıttyq. Ol kisi bárin jazyp alyp otyrdy. Osyndaı-osyndaı áńgimeler aıtyldy. Ol kisi eldegi poezııa men prozanyń damýy qalaı degen suraq qoıdy.
«Poezııanyń deńgeıi óte joǵary deńgeıde. Proza jaıly olaı aıtý qıyn. Óıtkeni, qazir jurt kólemdi dúnıeni oqymaıtyn boldy. Bizdiń prozamyzǵa qaıta qurý, úlken ózgerister kerek sııaqty. Bul jalǵyz qazaq prozasynyń basyna túsken náýbet emes, jalpy álemdik prozanyń problemasyna aınalyp otyr», - degen pikir aıttym. Prezıdent ádebıet, mádenıet, kıno salasyna óte qamqor azamat ekenin kórsetti», - degen qalamy qarymdy jazýshy kezdesýden kóterińki rýhpen shyqqanyn aıtady.
«Prezıdentke kóńilimizge ártúrli oılar kelip barǵan edik. Shyqqanda kóńilimiz tolyp, optımıstik rýhta qaıttyq. ıAǵnı, Elbasy aıtpaqshy, Prezıdentimizdi bárimiz túgel qoldaýymyz kerek eken. Sonda ǵana bizdiń kók týymyz tuǵyrly bolmaq degen oı túıdik. Búkil el, aǵaıyn kók týdyń mańaıyna shoǵyrlaný qajet qazirgi tańda. Qasym-Jomart Toqaev soǵan laıyqty tulǵa dep aıtar edim», - dep túıdi jazýshy.
Aıta keteıik, keshe Qasym-Jomart Toqaev jazýshy jáne kınodramatýrg Smaǵul Elýbaıdy qabyldaǵan bolatyn.