Qalqansha beziniń qaterli isigi dıagnozy áıelderge jıi qoıylady — onkolog
PETROPAVL. KAZINFORM — Uıqyshyldyq, shamadan tys tersheńdik, ashýlanshaqtyq, entigý, tamaqtyń jybyrlaýy. Ózińizde nemese jaqyndaryńyzda osyndaı ózgerister paıda bolsa ne isteý kerek? Bul neniń belgisi? Soltústik Qazaqstan oblystyq kópbeıindi aýrýhanynyń onkologııalyq ortalyq onko-hırýrgi, onko-mammolog Rafael Rızaev qalqansha beziniń qaterli isigi týraly, negizgi belgileri, aldyn alý joldary jaıynda aıtyp berdi.
Dárigerdiń aıtýynsha, qalqansha beziniń qaterli isigi obyrdyń sırek kezdesetin túri bolyp esepteledi. Barlyq onkologııalyq aýrýdyń ishinde onyń úlesi — 1% ǵana.
Desek te endokrındik qaterli isik álemde jańadan dıagnoz qoıylǵan jaıttardyń jalpy sanynyń 91,2%-yn quraıdy.
«SQO-da qalqansha beziniń qaterli isigimen byltyr 61 naýqas dıspanserlik esepke alyndy. Osy jyly 12 adamnan anyqtaldy. Syrqattanǵandaryń ishinde áıelderdiń úlesi basym, bıyl aýyrǵandardyń tek ekeýi er adam», — deıdi Rafael Rızaev.
Qalqansha bezi kóbelek tárizdi jáne moıynnyń ortańǵy bóliginde traheıanyń aldynda jáne kómeıdiń astynda ornalasqan. Ol eki bólikten turady.
Qalqansha beziniń artynda aǵzadaǵy kaltsıı almasýyna jaýap beretin 4 kishkentaı qalqansha mańy bezi ornalasqan.
Al eki jaǵynda ornalasqan júıke talshyǵy daýystyń shyǵýyn qamtamasyz etedi. Olardyń zaqymdanýy keıbir jaǵdaılarda daýystyń ózgerýine áser etýi múmkin.
«Qalqansha bezi gormon túzip, ol qan arqyly tarap, kóptegen organnyń jumysyna ómir boıy áser etedi. Negizgi qyzmeti — jasýshalardyń belsendiligin yntalandyrý. Qalqansha beziniń gormondary júrek soǵý jıiligin, dene salmaǵyn, temperatýrasyn, uıqyny retteıdi. Statıstıkaǵa sáıkes, qalqansha bezdegi ózgeristerdi anyqtaý yqtımaldyǵy adamnyń jasyna tikeleı proportsıonaldy: jasy neǵurlym úlken bolsa, ózgeris soǵurlym joǵary bolady. Táýekel tobyna 50 jastan asqan adamdar kiredi. Degenmen, keıingi kezde jastarda da qalqansha beziniń qaterli isigi jıi anyqtalatyn bolǵan», — deıdi onkolog-dáriger.
Mamannyń aıtýynsha, qalqansha beziniń ózgerýine birqatar faktor yqpal etýi múmkin. Ol: genetıkalyq beıimdilik, endokrındik júıe jumysyndaǵy aýytqýlar, radıologııalyq sáýle alýdyń áseri, aǵzadaǵy ıod tapshylyǵy, uzaq ýaqyt qolaısyz ekologııalyq jaǵdaıda ómir súrý.
«Qalqansha bezinde paıda bolǵan isiktiń barlyǵy qaýipti, olar az ýaqyt ishinde qaterli isikke aınalýy múmkin. Tipti qatersiz ósindiler men dıffýzdy zob tez ósip, edáýir ulǵaıǵan kezde kórshi organdardyń qysylýyna ákelýi múmkin, bul tynys alýdy qıyndatady. Sonymen qatar endokrınologtyń baqylaýyn qajet etetin qalqansha beziniń sozylmaly aýrýlary (tıreoıdıtter) bar. Qalqansha bezindegi ózgerister kóbinese ýltradybystyq zertteý kezinde kezdeısoq tabylady. Eger jutynǵan kezde bógde zat turǵandaı bolsa, demalý qıyndasa, daýys qarlyǵyp, tembri ózgerse, júrek soǵysy jıilep, dene qyzatyn bolsa, teri juqaryp, qurǵap, tyrnaqtyń synǵyshtyǵy paıda bolsa endokrınologqa qaralý kerek. Sondaı-aq qaterli isik bolǵanda moıynnyń aldyńǵy jaǵy aýyryp, qyzarady, kózdiń asty, bet isinedi, uıqy basyp, bulshyqet álsizdigi, tez sharshaý mazany alady. Mamanǵa kórinýdi erteńge qaldyrý arqyly altyn ýaqytty ótkizip alýyńyz múmkin», — deıdi Rafael Rızaev.
Onkolog-dáriger qalqansha bezi obyrynyń aldyn alý úshin durys tamaqtanýǵa, kúndelikti ratsıonǵa múmkindiginshe jemister men kókónisterdi qosýǵa, fızıkalyq belsendilik tanytyp, jetkilikti uıyqtaýǵa keńes beredi.
Buǵan deıin SQO-da bıyl balalardy profılaktıkalyq qarap-tekserýge 495 mln teńge bólingenin jazǵan edik.