SQO-da mamandar sý resýrstarynyń sarqylýyna ákelýi múmkin birneshe sebepti atady

PETROPAVL. QazAqparat – Soltústik Qazaqstan oblysynda sý resýrstarynyń lastanýy men sarqylýyna jol bermeý maqsatynda sý qorǵaý aımaqtary men beldeýleri belgilenip jatyr. Bıyl eki ózende osyndaı jumys atqarylsa, aldaǵy úsh jylda 4 ózen men 8 kól qamtylmaq, dep habarlaıdy QazAqparat tilshisi.

SQO tabıǵı resýrstar jáne tabıǵat paıdalanýdy retteý basqarmasynyń málimetinshe, QR Sý sharýashylyǵy salasyndaǵy mańyzdy problemalardyń biri - sý resýrstarynyń sarqylýy. El halqy «sýdyń da suraýy bar ekenin» túsine bermeıdi, sýdy únemdemeı, ony baqylaýsyz jumsaıdy.

«Respýblıka aýmaǵynda 39 myńǵa jýyq ózen men ýaqytsha sý aǵyny bar. Qazaqstandaǵy barlyq ózen aǵyny jylyna 100 km3 shamasynda, aǵynnyń jartysyna jýyǵy kórshi memleketterdiń aýmaǵynda qalyptasady. Jer ústi jáne jer asty sýlary tapshylyǵy jalpy aýdany 245 myń km2 bolatyn Esil sý basseıninde bar.

SQO-da 2,5 myńǵa jýyq sý nysany bar. Turmysta qajetti sýdyń 2/3 bóligi jer ústi sý kózderinen, onyń ishinde Esil ózeninen paıdalanylady. Aımaqta tutynylatyn sýdyń shamamen 1/3 bóligi turmystyq qajettilikterge, qalǵan bóligi aýylsharýashylyq, sondaı-aq ónerkásiptik qajettilikterge jumsalady. Oblystyń ár turǵyny ortasha eseppen táýligine 55 lıtr sý jumsaıdy, al respýblıka boıynsha bul kórsetkish táýligine 140-160 lıtrge teń. Onyń ishinde qala turǵyndary úshin bul kórsetkish 200 lıtrge jýyq, aýyl turǵyndary úshin 70-75 lıtr, ıaǵnı Qazaqstannyń aýyl halqy qalalyqtarǵa qaraǵanda sýdy úsh ese az tutynady», - deıdi SQO tabıǵı resýrstar jáne tabıǵat paıdalanýdy retteý basqarmasynyń bas mamany Andreı Slavnyı.

Mamannyń aıtýynsha, óńirde sý resýrstarynyń sarqylýy men lastanýynyń birneshe negizgi sebebi bar.

«Sý jınaǵyshtardy sý obektileriniń jaǵalaý syzyqtaryna jaqyn jyrtý, sý jınaǵysh alqaptardy jaıylym retinde qoldaný, qurǵap qalǵan kólderdiń túbin, jaǵalaýlaryn qoqys oryndaryna aınaldyrý, sý qoımalaryn, olardyń jaǵalary men sý jınaıtyn alqaptardy lastanýdan saqtaıtyn arnaıy sharalardyń bolmaýy – ekologııalyq problemaǵa ákelýde.

Bul máseleni sheshýdiń bir joly - sý resýrstaryn utymdy paıdalanýdy uıymdastyrý», - deıdi Andreı Slavnyı.

SQO-da sý obektilerin saqtaý maqsatynda bıyl Araltóbe jáne Qamysaqty ózenderiniń sý qorǵaý aımaqtary men beldeýleriniń jobalaryn ázirleý boıynsha jumys júrgizildi. Aldaǵy úsh jylda mundaı jumys óńirdiń bolashaǵy bar sý nysandary: Sharyq, Shaǵly, Bıteke, Babyqburlyq ózenderinde, Jaltyr, Tereńkól, Qarasor, Jamankól, Keltesor, Rybnoe, Alakól, Jarkól kólderinde júrgizilmek.