SQO-da Quleke batyrdyń urpaǵy mýzeıge birneshe qundy jádigerdi tapsyrdy
Quleke batyrdyń kózindeı bolǵan naızanyń ushyn onyń urpaǵy osy kúnge deıin atadan balaǵa mıras etip berip kelgen eken. Úsh ǵasyrǵa jýyq tarıhy bar jádiger jaqsy saqtalǵan. Ony batyrdyń altynshy urpaǵy Qoshan Jantileýovtiń uly Murat «Abylaı han rezıdentsııasy» mýzeı keshenine syıǵa tartty.
«Bul, árıne, qundy jádiger. Bul qarýmen batyr jońǵarlar men shúrshitterge qarsy soǵysqan deıdi. Budan basqa Murat Jantileýov tomaǵa men qus otyrǵyzatyn tuǵyryqty jáne Mekkeden ákelingen kóne sandyqty syıǵa tartty. Jádigerlerdi zerttep, kórermen nazaryna usynamyz», - deıdi «Abylaı han rezıdentsııasy» mýzeı kesheni tarıhı-ǵylymı zertteý bóliminiń meńgerýshisi Baýyrjan Júnisov.
Quleke batyr Qyzyljar óńiriniń týmasy. Ataqty Shal aqynnyń ákesi. Abylaıdyń aıtýymen balasy Shal aqyn Quleke batyrdy Túrkistanǵa aparyp, Qoja Ahmet ıAssaýıdiń janyna, mavzoleıge jerlegen eken.
«Abylaıdyń qos batyry – Quleke men Qulsary. Quleke jaıynda sońǵy kezde epıstolıarlyq jazba arqyly biraz qundy málimet tabylyp jatyr. Tanymal zertteýshi, tarıhshy Sh.Ýálıhanov atyndaǵy tarıh jáne etnologııa ınstıtýtynyń qyzmetkeri Irına Erofeeva osyndaı qujattar arqyly onyń naqty qaıtys bolǵan jylyn anyqtady. Osylaısha onyń týǵan jylyn da bildik. Buǵan deıin 1710 jyly dúnıege kelip, 1771 jyly qaıtty dep keldik. Durysy 1763 jyly qaıtqan eken. Bul jaıynda Abylaıdyń Reseıdiń sol kezdegi patshaıymy Ekaterına ІІ Alekseevnaǵa 1764 jyly jazǵan hatynan belgili boldy. Onda qazaq hany ımperator áıeldi taqqa otyrýymen quttyqtap, oǵan tanys adamdardyń ishinde Qulekeniń bir jyl buryn dúnıeden ótkenin habarlaǵan. ıAǵnı 1763 jyly. Al Shal aqyn óz óleńderinde ákesi Qulekeniń múshel jasqa kelip qaıtqanyn talaı jazǵan. Sondyqtan ol barlyq aqparatta kórsetilgendeı 1710 jyly emes, 1702 jyly dúnıege kelgen», - deıdi Baýyrjan Júnisov.
Quleke batyr elshi, ári mámileger bolǵan. Birneshe shet tilin jetik meńgergen bilimdi, asa kórnekti jaýynger.
«1742 jyly Orynbor qalasynda qazaqtyń 148 bı-batyry Reseıge adal qyzmet etýge ant bergen. Solardyń ishinde Quleke batyr da bolǵan. Ol 35-inshi bolyp qol qoıǵan eken. Onymen birge Qarasaı, Baıan batyrlar da ant bergen. Elimizdiń soltústigin jaýdan qorǵaǵan. Epıstolıarlyq jazbalarda batyrdyń qol astynda 3 myńnan artyq shańyraǵy bolǵan delingen. Reseı patshalary onyń qyzmetin joǵary baǵalap, jalaqy tólep turǵan», - deıdi mýzeıdiń bólim meńgerýshisi.
