SQO-da kásipkerler sý tasqynynan bolǵan shyǵyndy eseptep, baǵalata almaı jatyr
PETROPAVL. KAZINFORM – Soltústik Qazaqstan oblysynda sý tasqynynan 200-ge jýyq kásipker zardap shekti. Osyǵan oraı Petropavlda bıznes sýbektilerine keltirilgen zalaldy óteý jónindegi óńirlik komıssııanyń otyrysy ótti.
SQO kásipkerler palatasynyń málimetinshe, óńirge «Atameken» UKP basqarma tóraǵasynyń orynbasary Tımýr Naqypbekov pen Ulttyq ekonomıka mınıstrligi departamentiniń dırektory Nurbol Jańabekov jumys saparymen keldi. Maqsat – kásipkerlerdiń máselelerine qanyǵý, túsindirý jumysyn júrgizý.
Petropavldaǵy Kosogor shaǵyn aýdanynda jeke kásipker Lıýbov Afanasovanyń «Nash» dúkeni ornalasqan. Jarty jyldan soń zeınetkerlikke shyǵaıyn dep otyrǵan qala turǵyny sý tasqyny saldarynan kásibinen aıyryldy.
«Dúkenimdegi 10 mln teńgeniń taýary túgelimen qurydy. Úıim de jaramsyz jaǵdaıda. Baǵalaýshy mamandar dúkenime tehnıkalyq tekserý júrgizý úshin 700 myń teńge surap otyr. Zeınetaqy shotyna aı saıyn 34800 teńgeni tóleýdi qınalyp otyrǵanymda, mundaı qomaqty qarajatty qaıdan tabamyn. Baǵalaýshy kompanııalar «ákimdik kásipkerlerge báribir kómektesedi» degen jeleýmen qarajatty birden tóleýimizdi talap etip otyr. Men qazir baspanam jaramsyz qalǵannan soń páter jaldap turýǵa májbúrmin», - deıdi kásipker.
Mamandardyń aıtýynsha, Ereje boıynsha baǵalaý men tehnıkalyq tekserý jumystaryna qarajat tóleýdiń eki nusqasy qarastyrylǵan.
«Kásipker ýaqyt joǵaltpaý úshin baǵalaý kompanııalaryn ózi jaldaı alady. Keıin bul shyǵyndy ákimdik ótep beredi. Eger múmkindigi bolmasa, ákimdik ózi ótep beredi, oǵan biraq ýaqyt ketedi. Qolyńyzda múliktiń búlingenin rastaıtyn qujattaryńyz bolsa, onda barlyq shyǵyn memleket tarapynan óteledi», – dedi Ulttyq ekonomıka mınıstrligi departamentiniń dırektory Nurbol Jańabekov.
«Atameken» UKP basqarma tóraǵasynyń orynbasary Tımýr Naqypbekov zeınetaqy jáne basqa da aýdarymdarǵa qatysty problemany Eńbek jáne halyqty áleýmettik qorǵaý mınıstrliginde aıtqanyn jetkizdi.
«Naqty sizdiń jaǵdaıyńyzdy zerdeleımiz. Osyǵan uqsas birli-ekili jaıttar bolsa onda demeýshilik kómekke júginemiz. «Kúshimiz birlikte» qory arqyly sizdiń zeınetaqy aýdarymdaryńyzdy tóleý jolyn qarastyramyz», – dedi Tımýr Naqypbekov.
Astanadan kelgen delegatsııa Podgora shaǵyn aýdanyndaǵy «Dary morıa» dúkeni men Teplıchnoe aýylyndaǵy jıhaz tsehyna bardy. Munda da kásipkerler baǵalaý men tehnıkalyq tekserýge aqy tóleýdiń múmkin emestigi, sondaı-aq zaqym kelgen nysandarǵa elektr qýatyn qosý týraly máselelerdi kóterdi. Óıtkeni jergilikti energetıkter elektrmen jabdyqtaýdy qaıta bastamas buryn olardyń nysandarynda júrgizilýi kerek tekserý úshin aqy tóleýdi suraıdy. Kóterilgen máseleler sý tasqynynan zardap shekken bıznes sýbektilerine keltirilgen zalaldy óteý jónindegi óńirlik komıssııanyń otyrysynda aıtyldy.
«Biz qabyldanǵan qaǵıdalardy túsindirý jáne óńirlik komıssııalar jumysyn jedeldetý maqsatynda úsh óńirdi araladyq. SQO-daǵy búlingen bıznes obektilerine baryp, kásipkerlermen tildesip, jergilikti ákimdikterdiń osy nysandarǵa kelmegenderin, áli kúnge deıin zalaldy óteý boıynsha ótinishter qabyldanbaı jatqanyn estidik. Qazir bizge zalaldy óteý úshin Qarjy mınıstrliginde qarajatty brondaýymyz kerek. Óıtkeni qazirgi kezde kásipkerlerdiń muń-muqtajyn naqty dáıeksiz qaramaıdy. Biz UKP jáne UEM tarapynan osy máseleni kóterip otyrmyz. Qarjy mınıstrligi sý tasqynynan zardap shekken turǵyndar máselesimen aınalysyp jatyr. Sondyqtan óńirlerden bizge osy derekter qajet», – dedi Nurbol Jańabekov.
SQO ákiminiń orynbasary Rústem Qurmanovtyń aıtýynsha, búgingi tańda óńirde 188 shaǵyn jáne orta kásipkerlik sýbektisi zardap shekken. Aldyn ala baǵalaý boıynsha zalal somasy 2,9 mlrd teńge shamasynda. Jıynda oblys ákiminiń orynbasary aýdandyq jáne qalalyq komıssııalardyń nelikten zardap shekken kásipkerlerdiń ótinishin áli qabyldamaı jatqanyn túsindirdi.
«Komıssııalarǵa kásipkerler ótinishpen birge qujattardyń tolyq paketin qosa berýi kerek. Ol úshin baǵalaý men tehnıkalyq tekserý júrgizilýi tıis. Sol derekter boıynsha keıin óńirlik komıssııa músheleri ótinishterdi qaraıtyn bolady», - dedi Rústem Qurmanov.
UEM ókiliniń aıtýynsha, qalalyq jáne aýdandyq komıssııalarǵa bul qujattar qajet emes. Zardap shekken kásipkerlerdiń aýyzsha aıtqanynan aldyn ala zalal qunyn kórsete otyryp, kásipkerlerdiń ótinishin erkin formada qabyldaý jetkilikti. Faktini rastaý úshin aýdandyq/qalalyq komıssııa músheleri zardap shekken obektilerge baryp, kózben kórýi mindetti. Sodan keıin árbir obekt boıynsha hattamalyq túrde aýdandyq/qalalyq komıssııa qorytyndy beredi. Qorytyndy óńirlik komıssııaǵa jiberiledi. Komıssııa osy derekterdiń, sonyń ishinde qalalyq/aýdandyq komıssııanyń qorytyndysy negizinde zalaldy óteý somasy týraly sheshim qabyldaıdy jáne qujattardyń tolyq paketin mınıstrlikke jiberedi.
«Eger kásipker osy qyzmetter aqysyn tóleı almasa, mundaı jaǵdaıdan shyǵýdyń joly – ákimdik, kásipker jáne osy qyzmetterdi kórsetetin kompanııa arasynda úshjaqty kelisimge otyrý. Mundaı kelisim baǵalaý jáne tehnıkalyq tekserý qyzmetteri tólenetinine kepil nemese baǵalaý kompanııasy jergilikti atqarýshy organǵa tikeleı shot berýine negiz bolar edi», – deıdi SQO Kásipkerler palatasynyń dırektory Esjan Orazalın.
UEM jáne «Atameken» UKP ókilderi qoldanystaǵy qaǵıdalarǵa túzetýler nemese naqtylaý engizý boıynsha barlyq usynysty jazýǵa ýáde berip, óńirlik komıssııa múshelerine kásipkerlerden ótinimderdi qabyldaý protsesin jedeldetýge jáne zardap shekken bızneske keltirilgen zalaldy óteý jónindegi jumysty pysyqtaý kerektigin aıtty.
Buǵan deıin Atyraý oblysy Saraıshyq aýylynda bóget astynan ketken tasqyn sýǵa der kezinde tosqaýyl qoıylǵanyn jazǵan edik.
