ShQO-da jeńildetilgen nesıe berý arqyly jańa jumys oryndary ashylýda
ShQO - daǵy qaryz alýshynyń biri - Ásem Jurtbaeva. Kásipker shaǵyn fermerlikpen aınalysady. Ol óziniń jeke sharýashylyǵyn 4 bas sıyrmen bastaǵan. Kásipkerge bıznesti ary qaraı keńeıtý úshin qarajat jetispedi. Sodan soń Ásem «Bastaý bıznes» kásipkerlik negizderi boıynsha oqyp, arnaıy sertıfıkat alyp, Agrarlyq nesıe korporatsııasy qorlandyratyn mıkroqarjy uıymyna jeńildikpen kredıt alý úshin júgindi.
«Bıyl qazan aıynda men sharýashylyǵymdy keńeıtip, iri qara mal satyp alý úshin MQU arqyly 2.1 mıllıon teńge nesıe aldym. Berilgen qarajatqa 350 myń teńgeden 6 bas iri qara mal satyp aldym. Bul nesıe nelikten jaqsy deseńiz, óıtkeni tek 6% mólsherlememen beriledi jáne bir jylǵa demalysy bar. ıAǵnı, men bir jyldan keıin ǵana negizgi qaryzdy óteı bastaımyn, al birinshi jyly – tek paıyzdardy ǵana tóleımin. Bul óte tıimdi», - dep túsindirdi Ásem Jurtbaeva.
«Jumyspen qamtýdyń jol kartasy» baǵdarlamasy boıynsha isin jańa bastaǵan kásipkerlerdi qoldaýǵa «Báıterek» UBH AQ enshiles uıymy Agrarlyq nesıe korporatsııasy 22.5 mlrd teńge bóldi. Bul qarajat QR óńirlerindegi bıznesmenderge mıkroqarjy uıymdaryn qorlandyrý quraldary arqyly qoljetimdi. Búginde Shyǵys Qazaqstan oblysynda jyldyq 6% - ben jeńildetilgen nesıe alýǵa júzdegen isin jańa bastaǵan kásipkerler júgindi. Jalpy ShQO-daǵy ótinimderdiń somasy 432,6 mln teńgeni qurady.
Jeńildetilgen nesıe alǵan Zaısan aýdanynyń taǵy bir turǵyny – Gúlden Baqtııarova. Ol joldasymen birge jylqy sharýashylyǵymen aınalysady. Sharýashylyǵynda 10 jylqy boldy. Kásipker 7,2 mln teńge qaryzdyń kómegimen taǵy 13 bas satyp alyp, sharýashylyqty eki esege arttyrdy.
«Men ózime berilgen 7 mıllıon, 200 myń teńgege 13 bas jylqy men jem-shóp satyp aldym. Eger bul nesıe bolmasa, kásibimizdi ary-qaraı keńeıte almas edik. Nesıeniń sharttary óte tıimdi. Eń bastysy jeńildik kezeńi bar, ıaǵnı basynda tek paıyzdardy tólep, negizgi qaryzdy keıinirek tóleýge bolady. Bul bıznestiń aıaǵynan turyp ketýine, kúsheıe túsýge, sodan keıin ǵana nesıeni tolyqtaı tóleýge kómektesedi. Biz, mysaly, jyl boıy tek paıyzdardy, sodan keıin negizgi qaryzdy tóleımiz. Olardyń nesıe berý merzimi de óte jaqsy – 6 jyl», - deıdi Gúlden Bahtııarova.
Nesıeleý merzimi mal sharýashylyǵy salasyndaǵy jobalar boıynsha jeti jylǵa deıin, basqa salalarda bes jylǵa deıin beriledi. Sondyqtan «Jumyspen qamtýdyń jol kartasy» baǵdarlamasy barlyq saladaǵy kásipkerler úshin ózekti. Máselen, Rıdder qalasynyń jeke kásipkeri Amantaı Abemanov, óz isin keńeıtip, qyzmetin túrlendirý úshin qaryzǵa berilgen aqshaǵa júk tıegishti satyp aldy.
«Men 6 mıllıon teńgege júk tıegish satyp aldym. Meniń kompanııam qazir jalpy ekologııalyq salada, ıaǵnı qaýipsiz qaldyqtardy jınaý men ony kádege jaratý sııaqty jumystarmen aınalysady. Al tıegishtiń kómegimen men avtoqyzmetterdi de kórsetkim keledi - júkterdi tıeý jáne túsirý, aýmaqty jınaý, qardy tazalaý jáne t.b. Qazirgi ýaqytta osy qyzmetterdi kórsetý úshin satyp alý konkýrsyna qatysatyn bolamyn. Agrarlyq nesıe korporatsııasynan nesıe alýdy men beker tańdaǵan joqpyn. Jeke banktermen jáne mıkrokredıttik fırmalarmen salystyrǵanda munda eń tıimdi sharttar bar», - dep óz tarıhymen bólisedi Amantaı Abemanov.
Mıkroqarjy uıymynan nesıe alyp, kásibin dóńgeletip otyrǵan jandardyń biri – Aıagóz qalasynyń turǵyny Áıgerim Chadaeva. Ol berilgen qarajatqa qajetti avtobólshekterdi satyp alyp, aınalym qarajatyn tolyqtyra aldy.
«Qazirgi ýaqytta TQK men dóńgelek jóndeý ortalyǵymyz jumys istep tur. Bıyl mıkroqarjy uıymynan 7 mıllıon teńge nesıe aldyq. Bul qarajatqa avto bólshekter satatyn dúken ashyp jatyrmyz. Úsh jyldan keıin nesıemiz bitkennen soń taǵy da nesıe alyp, kásibimizdi keńeıtpek oıymyz bar. Búginde úsh adam jumys isteıdi» deıdi kásipker.
«Jumyspen qamtý jol kartasy» baǵdarlamasy boıynsha kredıt berý isin jańa bastaǵan kásipkerlerdi, shaǵyn bıznes ókilderin, mıkrokásipkerlikti, onyń ishinde otbasylyq jáne áleýmettik kásipkerlikti damytýǵa baǵyttalǵan.
Qaryzdy alý úshin «Bastaý bıznes» baǵdarlamasy nemese basqa da kásipkerlik negizderine oqytatyn memlekettik baǵdarlamalarynyń sertıfıkaty men kepil múlkiniń bolýy qajet. Sodan keıin «Atameken» UKP keńseleri arqyly MQU-ǵa ótinim berý kerek.
2022 jyly mıkrokredıttiń eń joǵary somasy aýyldyq eldi mekenderde jáne shaǵyn qalalarda 7.6 mln teńgege deıin, qalalar men monoqalalarda 19.9 mıllıonǵa deıin, Shymkent, Atyraý, Aktaý qalalarynda – 24,5 mln teńgege deıin jetedi.
Búgingi tańda Agrarlyq nesıe korporatsııasy elimizdiń 1535 kásipkerinen jalpy somasy 8,3 mlrd teńgeden astam ótinim qabyldady.