Shegirtke Túrkistan oblysynyń sharýalaryn ábigerge saldy - fotoreportaj
TÚRKІSTAN. KAZINFORM – Búginde túrkistandyqtardy shegirtkeniń kóbeıip ketýi qatty alańdatyp otyr. Ásirese, Arys, Saryaǵash, Shardara aýdandarynyń turǵyndary men sharýalaryn sheritkeler ábigerge salyp jatyr. Zııankes jándikti joıý maqsatynda óńirde júrgizilip jatqan jumystarmen Kazinform tilshisi de tanysyp qaıtty.
Júıtkigen kólikpen Arys qalasy aýmaǵynda ornalasqan Qojatoǵaı aýyly mańyndaǵy shegirtke oshaǵyna baryp toqtadyq. Jerdiń barlyǵynda atalǵan jándik ólip jatyr. Alqap túnimen ýlanǵandyqtan shegirtkeler qyrylyp qalǵan.
Mamandardyń aıtýynsha, zalalsyzdandyrý jumystary qazirgi kezde tek túngi ýaqytta júrgiziledi. Sebebi, kúndiz shegirtkeler ushyp júretindikten, olarǵa dári sebý tıimsiz. Sondyqtan saǵat 19:00-de bastalǵan óńdeý jumystary saǵat 08:00-ge deıin jalǵasady. Ushaqtar da saǵat 04:00-den 08:00-ge deıin dári sebedi.
«Keshkisin qonǵan jerlerin anyqtap alyp, ústinen óńdeımiz. Al, kólikter kúndiz egistik alqaptarynyń aldynda turyp, shegirtkege qarsy dári sebedi. ıAǵnı, túnimen óńdeýge shabýylǵa shyǵamyz, al kúndiz qorǵanamyz», - dedi Túrkistan oblysy aýyl sharýashylyǵy basqarmasynyń basshysy Nurbek Badyraqov.
Qazirgi kezde shegirtkemen kúreske Túrkistan oblysynda 4 ushaq jumyldyrylǵan. Onyń bireýi Saryaǵashta bolsa, taǵy bireýi Shardarada, al ekeýi Qojatoǵaıda jumys istep tur. Odan bólek, 64 tehnıka jer ústi zalalsyzdandyrý jumystaryn júrgizip jatyr. Dárilik preparattar da jetkilikti, tipti artyǵymen alynǵan. Uıymdastyrý jumystary da josparǵa sáıkes júrgizilip otyr.
Jalpy Qojatoǵaı aýyly Arys qalasynan shamamen 80 shaqyrym jerde ornalasqan. Jergilikti turǵyndardyń basym bóligi qaýyn-qarbyz egip kúneltedi. Qazirgi kezde mundaǵy sharýalar jaz boıy etken eńbeginiń jándikterge jem bolýynan qorqyp otyr. Jelide taraǵan vıdeolarda dıqandardyń egistik alqabyn ot jaǵyp, tútin tútetip qoryp júrgenin kórýge bolady. Solardyń biri Qojatoǵaı aýylynyń turǵyny Núrpeıis Matytov. Sharýa 3,5 gektar jerge ekken qarbyzyn qorǵaý úshin alǵashqy kezde júrýge jaramdy kóliginiń dóńgelekterine deıin jaǵyp jiberipti. Al, keıinnen arnaıy qurylǵan shtab tarapynan zalalsyzdandyratyn kólikter kelip, jerin óńdep bergen.
«Arnaıy tehnıkany egistikke qoıyp qoıdy. Jigitter jumys istep jatyr. Sharýalardyń da, sizderdiń de eńbekterińiz jansyn», - dedi Núrpeıis Matytov.
Qazirgi tańda Qojatoǵaı aýyldyq okrýginde 42 tehnıka jumys istep jatyr. 15 tehnıka merdiger mekeme «Satti tulik» JShS-ne tıeseli bolsa, 20 tehnıka kórshiles aýdandardan kómekke kelgen. Sonymen qatar, jeke kásipkerlerde óz tehnıkalaryn jumyldyryp otyr. Al, 12 tehnıka veterınarlyq qyzmet salasynyki. Aýyldaǵy mektepte shtab qurylǵan. Onda jalpy 204 adam kúndelikti jumys istep jatyr.
«Jaǵdaı ońaı emes. Óte qıyn. Biraqta biz jumysty júıeli jasaǵandyqtyń arqasynda barshasyna úlgerip jatyrmyz. Qosymsha ushaq kerek eken. Ony bir-eki kúnde sheship beremiz. Osynda 4-5 kún buryn qıyn jaǵdaı bolǵan. Shegirtkeniń kóptiginen júrýge bolmaıtyn edi. Bult sııaqty ústimizde turatyn. Qazir 90 paıyzy ketti deýge bolady. Nátıjeli bolady dep senemiz», - dedi Túrkistan oblysyna jumys saparymen kelgen Aýyl sharýashylyǵy mınıstri Aıdarbek Saparov.
Sondaı-aq, mınıstr kelesi jyly shegirtkemen kúreske drondar jumyldyrylatynyn jetkizdi.
«Jalpy 100 dron alamyz dep josparlap otyrmyz. Drondy kórdik, nátıjesi jaqsy. Jańa tehnologııaǵa kóshpeı bolmaıdy», - dedi Aıdarbek Saparov.
Al, shegirtkeden zardap shekken sharýalarǵa memleketten eki baǵytta kómek berilmek. Birinshi baǵyt boıynsha sharýanyń egistik alqaby saqtandyrylýy tıis. Sonda, shyǵyn qaıtarylady. Al, saqtandyrylmaǵan jaǵdaıda dıqandar jeńildetilgen nesıe ala alady.
Aýyl sharýashylyǵy mınıstri shegirtke zııankesterine qarsy óńdeletin jerlerdi anyqtaý jáne óńdeý máseleleri vedomstvonyń erekshe baqylaýynda ekenin atap ótti.
Jalpy óńirde shegitkeni kóbeıip ketkenine tabıǵat janashyrlary da alańdaýly. Máselen, ekobelsendi Ǵanı Nazarbek barlyq jumys bitken soń, arnaıy komısııa qurylyp, atqarylǵan jumystyń baǵasyn berý kerek degen pikirde.
«Eń bastysy qatemen jumys jasalýy kerek» - deıdi ol.
«Bul bir adamnyń aıtatyn sharýasy emes, sondyqtan arnaıy komıssııa qurylýy kerek. Negizi shegirtkemen kúresetin qyzmetti memleketke qaıtarý kerek dep oılaımyn. Sebebi, memlekettik mekeme bolsa, birinshiden tehnıkany jalǵa almaıdy, al, ekinshiden óz shtatyndaǵy adamdarmen-aq kún jylynysymen jumysty bastaı beredi. Al, jeke mekeme konkýrstan utyp alǵan qarjyny ıgerse jetkilikti. Memlekettik organdar barlyq jumysty bilip otyr, biraq áreket jasaıyn dese qolynda jumys isteıtin maman da, dári-dármek te, tehnıka da joq», - deıdi tabıǵat janashyry.
