Sheberdiń jasaǵan kıiz úılerine tapsyrys artyp keledi – sheteldegi qazaq baspasózi
«QazAqparat» HAA shet elderde qazaq tilinde taraıtyn aqparat kózderine aptalyq sholýyn usynady.
Azııa oıyndaryna Mońǵolııadan 3 qazaq sportshy qatysýda – «Kaznews»
Mońǵolııa qurama sapynda bokstan +92 keli salmaq dárejesinde óner kórsetetin Beknur Qalı komandalastary arasynan alǵashqy bolyp rıngke Nepal sportshysy Dývadı Ashıshpen judyryqtasty. Sport mansabynda alǵash ret iri jarysta el namysyn qorǵap jatqan Beknur Qalı 3:1 esebimen jeńiske jetti. B Sondaı-aq «Kaznews» basylymy keltirgen derekke súıensek, HІH Azııa oıyndarynda jeńil atletıkadadan 400 m jáne 800 m qashyqtyqqa júgirý, erler arasyndaǵy 4h100 m estafeta júgirý saıysyna Jandos Naraýuly qatysýda.
Budan bólek, basketboldan qyzdar arasyndaǵy saıysta Bulbul Muratqyzy baq synap jatyr.
«Mońǵolııa sportshylary 19-shy Azııa oıyndarynda búginge deıin 6 medal ıelendi. El qorjynynda 2 kúmis, 4 qola bar. Bıylǵy Azııa oıyndaryna 410 sportshy baq synaýda», – dep túıindeıdi mońǵolııalyq BAQ.
Qulja qalasynda aqyndar aıtysy ótti – «Іle aqparaty» saıty
Іle qazaq avtonomııaly oblysynda tuńǵysh ret «Jibek joly shuǵylasy. «Altyn dombyra» atty aqyndar aıtysy mádenı-týrızm merekesi bastaldy. Bul týraly osy aptada Qytaıdyń «Іle aqparaty» saıty habarlady.
Atalǵan aıtýly mádenıet jáne týrızm merekesi 15 qyrkúıekte Qulja qalasynyń «Jibek joly shuǵylasy» saıahat qalashyǵynda bastalǵan.
Qytaılyq BAQ-tyń jazýynsha, aqyndar aıtysy – qazaqtyń keńinen taralǵan ejelgi óneri. Bul ónerde qazaqtyń án-kúı mýzykasynyń ortaq kórinisi bar deýge bolady. Sondyqtan aıtys Qytaı elinde 2006 jyly materıaldyq emes memleket dárejedegi mádenı muralar tizimine engizildi.
Bul joly Qulja qalasynda ótken aýqymdy is-sharaǵa Shyńjań avtonomııaly ólkelik qazaq aıtys ónerin zertteý qoǵamy bastyǵynyń orynbasary, Іle oblystyq mádenıet zertteý orny bastyǵynyń orynbasary Aıtýǵan Muratuly qatysqan. Ol aıtys – ártúrli ónerdiń bir adam boıyna jınalǵan erekshe óner ekenin tilgen tıek etti.
Aıtýynsha, osy jolǵy mádenı sharanyń ótkizilýi – Іle oblysynyń dástúrli án-kúı túrindegi materıaldyq emes mádenı muralaryn qorǵaýdy jalǵastyrý.
Quljadaǵy mádenı týrızmdi damytý baǵytynda ótken óner merekesin Avtonomııaly ólkelik qazaq aıtysyn zertteý qoǵamy uıymdastyryp, aqyndar aıtysy, qobyz tartý, kúı oryndaý, terme aıtý qatarly óner túrlerinen báıgeler ótken. Sonymen qatar dámdi taǵamdar, qolóner buıymdary, ulttyq kıim úlgileriniń kórmesi syndy alýan túrli is-sharalar ótkizilgen.
6 jyl boıy tigilgen uzyndyǵy 22 metrlik keste «Chıńmıń shańhy syzbasy» kelýshiler nazaryn ózine aýdartty. Týyndyny Úrimji qalasyndaǵy kesteshi Jazıra Raqyshqyzy óz qolymen tikken.
Shyńjańdyq sheberdiń jasaǵan kıiz úılerine tapsyrys artyp keledi – «Halyq gazeti»
Qazaqtyń kıiz úılerin malshylar «kóshpeli úı» dep sanaıdy. Dálelhan Habıdeshuly 50 jyldan astam ýaqyt qazaq kıiz úıin jasaý dástúrin jalǵastyryp keledi. 2008 jyly kıiz úı jasaý sheberligi Ulttyq materıaldyq emes mádenı mura tizimine engizildi. Sodan keıin Dálelhan «kıiz úı jasaýdyń» ókil murageri atandy, dep habarlaıdy Qytaıdyń «Halyq gazeti».
«Kıiz úıdi jasaý protsesi kúrdeli jáne áshekeıleıtin jerleri óte kóp. Onyń bezendirilýi qazaq halqynyń tabıǵı baılyqty baǵalap, ondaǵy danalyq pen parasattylyqty shyǵarmashylyq turǵyda paıdalanǵanyn kórsetedi», dep jazady qytaılyq basylym.
Úı jasaýshy sheber Dálelhannyń aıtýynsha, úıdiń qańqasy qarapaıym bolǵanymen, onyń árbir bóligi óte uqyptylyqty qajet etedi. Kıiz úıdiń shańyraǵy men keregeleri úshin jińishke qyzyl taldar, al esik pen onyń jaqtaýyna qaraǵaı kerek. Bir-birine uqsamaıtyn aǵashtardyń ıilgishtigi men tózimdiligi de ózgeshe. Sonymen qatar keregeni kókteıtin jipter negizinen sıyr nemese túıe terisinen jasalady. Sheber keregeniń negizgi aǵashy úshin qyzyl tal kerek ekenin aıtady. Al úıdi jasaý barysynda bir de bir shege jumsalmaıdy.
Sonymen qatar Dálelhannyń jasaǵan kıiz úıleri ádemiligimen ǵana emes, óte beriktigimen halyqtyń yqylasyna bólenip keledi eken.
Qytaılyq BAQ-tyń dereginshe, saıahat aýmaqtaryna tigiletin kıiz úılerge tapsyrystyń kóbeıýine baılanysty sheberden keńes suraıtyndar artqan. Kóptegen qazaq malshylary jaılaýda kıiz úı tigip, toı-tomalaq, as berý sekildi jıyndardy ótkizedi. Tipti mereke-meıramdarda bas qosqanda, kıiz úıden yńǵaıly oryn bolmaıdy eken.
Sonymen qatar Shyńjańnyń týrızm ındýstrııasy damyp, dástúrli kıiz úıler kóptegen saıahat óńirlerinde tigiledi. Bul Shyńjańnyń ishinde jáne odan tys jerlerde, tipti shetelden keletin týrısterdiń qazaqtyń dástúrli dala turmysyna degen qyzyǵýshylyǵyn arttyrdy.
Ózbekstan men Qazaqstan ózara saýda ındeksin 10 mıllıard dollarǵa jetkizbek – «ÓzA»
22 qyrkúıekte Tashkent qalasynda Ózbekstannyń Investıtsııalar, ındýstrııa jáne saýda mınıstri Lazız Kýdratov pen Qazaqstannyń Saýda jáne ıntegratsııa mınıstri Arman Shaqqalıev arasynda kelissózder ótti, dep habarlaıdy «ÓzA» aqparat agenttigi.
Atalǵan BAQ-tyń málimetinshe, dıalog barysynda taraptar aǵymdaǵy birlesken jobalar men kelisimderdi júzege asyrý barysy, sondaı-aq ekijaqty saýda-ekonomıkalyq, kólik-logıstıka jáne óńiraralyq qatynastardy keńeıtý múmkindikterin egjeı-tegjeıli talqylanǵan.
Eki el arasyndaǵy taýar aınalymy kóleminiń ulǵaıýy atalyp ótken. Keıingi 6 jylda bul kórsetkish 2,5 esege jýyq artyp, 4,6 mıllıard dollardy qurapty. Osy turǵydan alǵanda ózara saýda kólemin odan ári arttyrý jáne onyń aýqymyn keńeıtý boıynsha mindetter aıqyndalǵan.
«ÓzA»-nyń dereginshe, taıaý jyldary azyq-túlik, toqyma, avtomobıl, elektr jabdyqtary, qara metaldar, munaı-gaz ónimderin jetkizý esebinen saýda kórsetkishterin 10 mıllıard dollarǵa jetkizýge qosymsha múmkindikter bar ekeni aıtyldy.
«Túrik mádenıetiniń álipbıi» atty kitap shyqty – «TRT»
Qazaqstanda jumys isteıtin sheteldikter sany birtindep azaıyp keledi.
Sheteldik jumysshylar sany 2022 jyldyń 1 qazanynda 15 myń 434 bolsa, bıylǵy jyldyń 1 qyrkúıeginde 14 myń 571-ge deıin azaıǵan.
Bul týraly Túrkııa Radıo Televızııa portaly Qazaqstannyń Eńbek jáne halyqty áleýmettik qorǵaý mınıstrligine silteme jasap habarlady.
Sheteldik jumysshylar sany byltyr 15 myńnan assa, bıyl 14 myń 571-ge deıin azaıdy. Onyń ishinde 527 adam basshy jáne kómekshi sanatynda jumys istese, 2732 adam qurylymdyq bólim meńgerýshisi bolyp qyzmet etedi.
Aıta keteıik, sheteldik jumysshylardyń basym bóligi sarapshy jáne bilikti jumysshy retinde jumys isteıdi.
Jumyspen qamtý salalarynyń ishinde qurylys, aýyl sharýashylyǵy, orman jáne balyq sharýashylyǵy, taý-ken ónerkásibi jáne óńdeý ónerkásibi sektorlary aldyńǵy qatarda.
Qazaqstanda jumys isteıtin sheteldikterdiń 26,2 paıyzy – Qytaıdan, 13,3 paıyzy – Ózbekstannan, 9,2 paıyzy – Túrkııadan, 9,4 paıyzy Úndistannan kelgen.
Sondaı-aq atalǵan basylymda «Túrik mádenıetiniń álipbıi» atty kitap shyqty» degen taqyryptaaqparat jarııalandy.
«Túrik mádenıetiniń álipbıi» atty kitap ár eldegi oqyrmandarǵa usynylady. ıÝnýs Emre ınstıtýty daıyndaǵan «Túrkııa mádenıetiniń álipbıi» atty kitap Ystanbul zamanaýı óner murajaıynda tanystyryldy. Instıtýt tóraǵasy, professor Sheref Atesh bul eńbektiń túrik mádenıetin tanytý úshin júzege asyrylǵan arnaıy joba ekenin aıtty.
Túrkııalyq BAQ-tyń dereginshe, Anadolyda qalyptasyp, kúlli álemge nur shashqan túrik mádenıetiniń baı jáne kóne tarıhyna toqtalǵan Sh. Atesh álemde túrik mádenıeti men túrik tiline degen qyzyǵýshylyqtyń tez artyp kele jatqanyn atap ótken.
Týyndynyń bas redaktory, professor Shaban Kóktúrik bolsa: «Bul kitapta túrikterdiń óneri, sáýleti, mýzykay, ashanasy, kıim-keshegi, ádebıeti, ázil-syqaqtary, syılyq berý dástúri jáne qolóneri syndy kóptegen taqyryptar qamtylǵan», - dedi.
«Túrik mádenıetiniń álipbıi» atty eńbek aǵylshyn, frantsýz, orys jáne arab tilderine aýdarylmaq.
Shyńjańnyń basym bóliginde qar jaýyp, keı óńirde onyń qalyńdyǵy 30 santımetrge deıin jetken – CNR
Ótken aptanyń sońyndaǵy kúshti sýyq aǵysynyń yqpalynan Shyńjańnyń kóp jerinde qar jaýyp, aınalany aq ulpa basqan.
23 qyrkúıek túninen bastap, Altaıdyń taýly óńirlerinde qar jaýdy. Atap aıtqanda, Býyrshyn aýdanynyń Qanas pen Qom demalys aýmaǵynda, Kóktoǵaı aýdanynyń Kóktoǵaı halyqaralyq qar shańǵy demalys orny jáne Jemeneı aýdany sııaqty jerlerde qapalaqtap qar jaýdy, dep habarlaıdy Qytaıdyń «Ortalyq halyq radıosy» aqparat agenttigi.
Qytaılyq BAQ-tyń málimetinshe, 24 kúni keshke deıin, teńiz deńgeıinen bıiktigi 1500-metrden asatyn keıbir taýly óńirderde jaýǵan qardyń qalyńdyǵy 30 santımetrden asqan.
Sonymen qatar osy ýaqyttarda Altaıdyń Shińgil aýdany, Іle oblysyndaǵy Tekes aýdany, Úrimji aýdanynyń taýly óńirleri jáne shyǵys Shyńjańdaǵy Qumyl qalasynyń Bárkól aýdanynda da qar jaýǵan.
