Sharýalarǵa astyqty kepildikpen satyp alýǵa kómektesý kerek – Serik Jumanǵarın
ASTANA. KAZINFORM – Úkimette egin jınaý naýqany jónindegi jedel shtab otyrysynda elevatorlarda dándi daqyldardyń jańa ónimin qabyldaý jáne eksportqa jóneltý barysy qaraldy.
Dándi jáne burshaq daqyldaryn jınaý 99,8%-ǵa aıaqtaldy. Ortasha ónimdilik 16 ts/ga, 26,6 mln tonna astyq bastyryldy. Maıly daqyldardy jınaý jalǵasyp jatyr. Qazirdiń ózinde 2,4 mln ga jınaldy. Bul astyq jınaý alańynyń 83,1%-yna teń. Maıly daqyldardyń jalpy ónimi 2,7 mln tonna boldy, ortasha ónimdiligi 11 ts/ga.
«Bıylǵy qyrkúıek-qazan aılarynda temirjol kóligimen 2,2 mln tonna jańa astyq tasymaldandy. Bul ótken jylǵy atalǵan eki aımen salystyrǵanda 42%-ǵa artyq. Qazirdiń ózinde 1,8 mln tonna eksporttaldy (2023 jyldyń eki aıyna +48%)», - delingen Úkimet baspasózi habarlamasynda.
Reseı arqyly tasymaldaý shekteýsiz júredi. Qazaqstandyq astyqtyń RF eksporty eki aı ishinde 43 myń tonna, RF arqyly tranzıtpen 104 myń tonna boldy. Aqtaý porty arqyly Iran baǵytynda belsendi astyq jóneltilimderi – qyrkúıek - qazan aılarynda 249 myń tonna boldy. Ortalyq Azııanyń dástúrli naryqtaryna jańa ónimdi tasymaldaý byltyrǵymen salystyrǵanda 36% ósti: qazirdiń ózinde 1,036 mln tonnaǵa jetti. Sonymen qatar Azyq-túlik korporatsııasy eldiń astyq naryǵynyń operatory retinde fermerlerdiń astyq jóneltilimderin shoǵyrlandyrý arqyly fermerlerge óziniń «qolshatyr» brendimen astyqty eksportqa tasymaldaýǵa kómektesedi.
Jedel shtab otyrysynda jekelegen fermerlerdiń astyqty elevatorlarǵa tapsyra almaıtyndyǵy týraly shaǵymdary da qaraldy. Respýblıkadaǵy astyq saqtaýdyń jalpy syıymdylyǵy – 30 mln tonna. Lıtsenzııalanǵan elevatorlar 42% júktelgen, bos oryndar kólemi – 7,6 mln tonna. Osylaısha, elimizdiń negizgi astyqty aımaqtarynda jańa daqyldy úzdiksiz qabyldaýǵa múmkindikter bar.
Premer-mınıstrdiń orynbasary Aýyl sharýashylyǵy mınıstrligine jáne Qostanaı, Aqmola, Soltústik Qazaqstan jáne Pavlodar oblystarynyń ákimderine barlyq týyndaǵan másele boıynsha jedel habarlaý úshin naqty tulǵalardy kórsete otyryp, bul aqparatty sharýalarǵa jetkizýdi tapsyrdy.
«Qazaqstan álemdik astyq eksporttaýshylardyń ondyǵyna kiredi. Egindi túgeldeı derlik jınap aldyq, endi ony eksportqa shyǵaryp, sharýalarǵa astyqty kepildikpen satyp alýǵa kómektesý kerek», - dep qorytyndylady otyrysty Serik Jumanǵarın.
Aıta keteıik, Qazaqstan Premer-mınıstri Oljas Bektenov Qytaı Halyq Respýblıkasy Memlekettik keńesiniń Premeri Lı Tsıanmen eki memleket basshylary deńgeıinde qoıylǵan mindetter aıasynda saýda-ekonomıkalyq qarym-qatynastardy damytý máselelerin talqylady. Saýda-sattyq, ınvestıtsııa, kólik jáne logıstıka, aýyl sharýashylyǵy, energetıka, týrızm salalaryndaǵy yntymaqtastyqty nyǵaıtý, sondaı-aq mádenı-gýmanıtarlyq baılanystardy keńeıtý sharalary talqylandy.
