Senatorlar qandaı zańdardy qaraıdy
ASTANA. KAZINFORM – Búgin Senattyń jalpy otyrysy ótedi. Onda depýtattardyń qaraýyna buǵan deıin Májilis qabyldaǵan bir ǵana zań birinshi oqylymda talqyǵa túsedi.
Aıta keteıik, 21 sáýir kúni Senat spıkeri Máýlen Áshimbaevtyń tóraǵalyǵymen palata bıýrosynyń otyrysy ótti. Onda depýtattar 24 sáýir kúni bolatyn Senat otyrysynyń kún tártibin bekitken edi.
Soǵan sáıkes senatorlar búgin «Qazaqstan Respýblıkasynyń keıbir zańnamalyq aktilerine taýarlardyń shyǵarylǵan elin aıqyndaý máseleleri boıynsha ózgerister men tolyqtyrýlar engizý týraly» zańdy qaraıdy. Zańnyń negizgi maqsaty – qazaqstandyq taýar óndirýshilerdiń tizilimin engizý, qazaqstandyq taýar óndirýshiler men olar óndiretin taýarlar týraly aqparatqa qol jetkizýdiń biryńǵaı ornyn qamtamasyz etý jáne memlekettik qoldaý sharalarynyń ataýlylyǵyn arttyrý.
Sondaı-aq bıýro otyrysynda komıtetterdiń aldaǵy otyrystarynyń taqyryby talqylandy. Sonyń aıasynda depýtattar men múddeli taraptardyń aýyl sharýashylyǵyn (baý-baqsha jáne júzim sharýashylyǵy) damytý jáne «jasyl» ınvestıtsııany tartý máselelerine qatysty birlesken is-sharalary kún tártibine shyǵaryldy. Іs-shara barysynda buǵan deıin Parlament Májilisinde qabyldanǵan zańdar jumys úshin turaqty komıtetterge bólinip berildi.
Jalpy otyrys barysynda qujat boıynsha senator Saǵyndyq Luqpanov negizgi baıandama jasaıdy. Kún tártibine shyǵarylǵan máseleler qaralyp bolǵannan keıin senatolar Úkimet músheleriniń atyna depýtattyq saýaldar joldaýy múmkin.
Al jalpy otyrystan soń BAQ ókilderine arnalǵan brıfıng josparlanǵan. Onda senator Saǵyndyq Luqpanov pen Ónerkásip jáne qurylys vıtse-mınıstri Oljas Saparbekov tilshilerdiń saýaldaryna jaýap beredi.
Esterińizde bolsa, Senat depýtattarynyń qaraýyna shyǵarylǵan, Parlament depýtattarynyń bastamasymen ázirlengen taýarlardyń shyǵarylǵan elin anyqtaý týraly zańdy osy jyldyń naýryz aıynda Májilis qabyldaǵan bolatyn. Sol ýaqytta jumys tobynyń jetekshisi Muqash Eskendirov túzetýlerde ýákiletti organnyń, ıaǵnı, Ónerkásip jáne qurylys mınıstrliginiń anyqtamasy bar Qazaqstannan shyǵarylǵan taýarlardyń tizilimi engiziletinin aıtty.
– Tsıfrlyq verıfıkatsııa men óndiriske baǵalaý júrgizý arqyly qazaqstandyq taýar óndirýshilerdiń tizilimin qalyptastyrý kózdeledi. Al «CT-KZ» nysanyndaǵy sertıfıkattar men ındýstrııalyq sertıfıkattar 2026 jyldyń 1 qańtaryna deıin qoldanysta qalady, – degen edi M.Eskendirov.
Bul rette tizilimge engiziletin kásiporyndarǵa óndiristik jaǵdaılarǵa, óndiristik jáne tehnologııalyq operatsııalarǵa qatysty talaptar belgilenip, olardyń oryndalýyna baqylaý kúsheıtilgen. Naǵyz otandyq taýar óndirýshiler memleket tarapynan sýbsıdııalar, eksport shyǵyndarynyń bir bóligin óteý, sheteldik kórmelerge qatysý, kólik shyǵyndarynyń bir bóligin jabý sekildi qoldaýlarǵa ıe bolady. Sonymen birge endi ulttyq rejımnen bosatylǵan taýarlardy satyp alý kezinde konkýrs tek osy tizilimge engizilgen kásiporyndar arasynda ótkiziledi.
Ótken beısenbidegi palata otyrysynda depýtattar «Kórsetiletin qyzmetterdiń erkin saýdasy, ınvestıtsııalardyń qurylýy, qyzmeti jáne júzege asyrylýy týraly kelisimdi ratıfıkatsııalaý týraly» zańdy qarap, maquldaǵan edi. Talqylaý kezinde aıtylǵandaı, kelisimdi ratıfıkatsııalaý qazaqstandyq kórsetiletin qyzmetter eksportyn ártaraptandyrýdy, TMD naryqtaryndaǵy bıznestiń pozıtsııasyn nyǵaıtýdy jáne ınvestorlarǵa qatysty táýekelderdi azaıtý úshin quqyqtyq negiz qalyptastyrýdy kózdeıdi.
«Kelisim TMD elderimen seriktestigimizdi odan ári nyǵaıtýǵa baǵyttalyp otyr. Bul qujat qyzmet kórsetý salasynda erkin saýda aımaǵyn qalyptastyrýdy kózdeıtin erejelerdi qamtıdy. Sondaı-aq taraptardyń ınvestıtsııalyq tartymdylyǵyn jaqsartýǵa arnalǵan normalar da bar. Jalpy, zań TMD elderi arasynda saýda-ekonomıkalyq belsendilikti arttyrýǵa jáne ózara ınvestıtsııalar kólemin ulǵaıtýǵa oń septigin tıgizedi dep senemiz», – degen bolatyn Senat spıkeri Máýlen Áshimbaev.
Jalpy otyrys kún tártibi qaralyp bolǵannan keıin depýtattar Úkimet múshelerine depýtattyq saýaldaryn joldady. Máselen, Súıindik Aldashev otandyq áýejaılardy damytýǵa qatysty júıeli sharalardyń joqtyǵyna jáne ınfraqurylymnyń tozýyna alańdaýshylyq bildirse, Olga Býlavkına elimizde plastık qaldyqtar kóleminiń artýyna jáne ony qaıta óńdeý júıesiniń zaman talabyna saı bolmaýyna nazar aýdardy.