Senat TMD soǵys ardagerlerine jeńildikter men kepildikterdi ózara taný týraly hattamany ratıfıkatsııalady

ASTANA. QazAqparat - QR Parlamenti Senatynyń jalpy otyrysynda «1994 jylǵy 15 sáýirdegi Uly Otan soǵysynyń qatysýshylary men múgedekterine, basqa memleketterdiń aýmaǵyndaǵy urys qımyldaryna qatysýshylarǵa, qaza tapqan qyzmetshilerdiń otbasyna arnalǵan jeńildikter men kepildikterdi ózara taný týraly kelisimge ózgerister men tolyqtyrýlar engizý týraly hattamany ratıfıkatsııalý týraly» QR Zańy qabyldandy.

Atalǵan Zań jobasy boıynsha baıandama jasaǵan elimizdiń Densaýlyq saqtaý jáne áleýmettik damý mınıstri Tamara Dúısenovanyń aıtýynsha, zań jobasy TMD memleketterinde kelisimde bekitilgen jeńildikter men kepildikterdi belgilengen sanatta zattaı nemese elderdiń ulttyq zańnamasyna sáıkes aqshalaı berýge múmkindik jasaıdy.

«Osy normaǵa sáıkes birinshiden, sheteldikter men azamattyǵy joq, biraq Qazaqstanda turaqty turatyn adamdarǵa eger ol kelisimde kórsetilgen sanattaǵy azamattar qataryna kiretin bolsa, onda Qazaqstan azamattarymen birdeı arnaýly memlekettik járdemaqy alý quqyǵyna ıe bolady. Ekinshiden, TMD-ǵa qatysýshy memleketterdiń aýmaǵyna  ýaqytsha kelgen ardagerlerge beriletin kepildikter tizimi de ózgerip otyr. Bul oraıda, aýyrǵan jaǵdaıda, jaraqat alǵanda ýlaný jáne adam ómirine qaýip tóndiretin basqa jaǵdaıdarda medıtsınalyq uıymdarda tegin jedel medıtsınalyq kómek alý, turmystyq, saýda-sattyq, qoǵamdyq tamaqtaný oryndarynda, qoǵamdyq kólikte, turǵyn úı-kommýnaldyq sharýashylyǵynda , baılanys, mádenı aǵartýshylyq uıymdarynda kezekten qyzmet alý quqyǵy ýaqytsha kelgen memlekettiń zańnamasyna sáıkes qarastyrylatyn bolady», - dedi mınıstr.

Sonymen qatar T. Dúısenova 1944 jyldyń 1 qańtary men 1951 jyldyń 31 jeltoqsany aralyǵyndaǵy kezeńde Ýkraına KSR, Belarýs KSR,  Lıtva KSR, Latvııa KSR,  Eston KSR  aýmaqtaryndaǵy zańsyz qurylymdar men toptardy joıý urystaryna tikeleı qatysqan adamdardy qosý arqyly kelisimniń aıasy keńeıgen.

Aıta keteıik, hattama negizinen birqatar TMD memleketterinde aqshalaı tólemderdiń naqty jeńildiktermen aýystyrylýyn esepke ala otyryp, ózektendirýdi qarastyrady. Bunymen qosa, soǵys ardagerlerine basqa TMD memleketteriniń aýmaǵynda ýaqytsha bolýy kezindegi beriletin kepilderdiń tizimi naqtylanady.

Budan bólek, kelisim qamtylatyn tulǵalar sanaty da keńeıtilip otyr. Atap aıtqanda, buǵan Ýkraına KSR-i, Belarýs KSR-i, Lıtva KSR-i, Latvııa KSR-i, Estonııa KSR-i aýmaǵynda 1944 jyldyń 1 qańtary men 1951 jyldyń 31 jeltoqsany aralyǵynda áreket etken zańsyz qurylymdar men toptardy (bandıtızm) joıý jónindegi soǵys operatsııalaryna qatysýshylar da jatqyzylady. Budan bólek, kelisim boıynsha soǵys qımyldaryna qatysqandar arasynan burynǵy KSRO azamattarynyń belgili bir sanatyn anyqtaý úshin biryńǵaı qadamdar ázirleý maqsatynda soǵys qımyldary bolǵan memleketter, qalalar, terrıtorııalar men kezeńder tizimi tolyqtyrylady.

Atalǵan hattamaǵa Dýshanbe qalasynda 2015 jyldyń 30 qazanynda qol qoıylǵan.