Saılaý: QSZI sarapshylary Jezqazǵan qalasynda saraptamalyq otyrys ótkizdi
Saılaý naýqany Memleket basshysy usynǵan saıası jańǵyrý baǵyty óz jemisin berip jatqanyn kórsetip otyr. Belsendi azamattar ózderiniń saılaný quqyǵyn zańdy túrde paıdalanyp jatsa, saılaýshylar kandıdattardyń rıtorıkasyn jiti baqylap otyr. Aralas saılaý júıesiniń engizilýi saıası keńistiktegi belsendilik deńgeıin arttyryp, saıası básekelestikke jaǵdaı jasap jatyr.
Aldaǵy parlamenttik saılaý – Prezıdent Qasym-Jomart Toqaevtyń reformalyq baǵytyn júzege asyrý jolyndaǵy mańyzdy qadam. 2022 jylǵy referendýmda Qazaqstan halqy maquldaǵan konstıtýtsııalyq ózgeristerge sáıkes Májilis pen máslıhattar jańasha qurylady. Búkil saıası júıeni jańa normalarǵa sáıkes qaıta jańǵyrtý úshin elektoraldyq tsıkl júrgizilip jatyr. Bul tsıkl Májilis pen máslıhattar depýtattarynyń saılaýymen aıaqtalady.
Qazaqstannyń qoǵamdyq saıasattaǵy belsendiligi saılaý jarııalanǵanǵa deıin, ıaǵnı saıası partııalar jáne saılaý týraly zańdarǵa ózgerister engizilgen kezeńnen bastaldy. Keıbir saıası partııalar rebrendıngten ótip, basshylyǵy aýyssa, basqalary saıası salada endi ǵana paıda boldy. Alaıda partııalar men partııada joq kandıdattar bir mandatty okrýgterdegi daýystar úshin talasady.
Saıası partııalar men bir mandatty okrýgten túsken kandıdattar qanshalyqty belsendi? Ulytaýdaǵy saılaý mádenıetiniń ereksheligi nede? Saılaýshylardyń úmiti qandaı? Úmitkerler qandaı qıyndyqtarǵa tap boldy? Osy jáne ózge de máselelerdi sarapshylar, saıasattanýshylar, qoǵamdyq uıym ókilderi «QSZI GPS: Gylym. Pikir. Sayasat» saraptamalyq alańynda talqylady.
Osylaısha Ulytaý oblysy ákiminiń orynbasary Ǵalymjan Qusmanǵalı aldyńǵy saılaýǵa qatysty kóp syn aıtylǵanyn atap ótti. «Qazirgi tańda aqparattyq tehnologııalardyń arqasynda saıası keńistik ashyq deýge bolady. Alaıda osyǵan baılanysty feık aqparat pen qara PR paıda boldy. Bul «damý aýrýlary». Búginde halyq pen úmitkerler jańa saıası júıege qanshalyqty daıyn degen suraq ózekti bolyp tur», – dedi Ǵ.Qusmanǵalı.
Jezqazǵan bıznes jáne kólik kolledjiniń dırektory Svetlana Jýmkına depýtattardyń maqsatyna toqtaldy. «Jańartylǵan saıası mádenıette etıkalyq normalardy qalyptastyrý kerek. Depýtattar memlekettik qyzmetkerler bolǵandyqtan resmı túrde qabyldanǵan etıkaǵa baǵynady. Sonymen birge úmitkerler de joǵary saıası mádenıetin kórsetý kerek. Depýtattardyń maqsaty – memleketke qyzmet ete bilý, eldiń múddesin qorǵaý», – dedi S.Jýmkına.
Janar Salyqova, «Kásip Qorǵan» kásipodaǵynyń Jezqazǵan qalasy fılıaly aparatynyń basshysy, aldaǵy saılaý sapaly jańa deńgeıde ótetinine úmittenetinin aıtty. «Depýtattyq kreslolardy alýdyń ózi maqsat emes ekenin túsiný kerek. Saılaýǵa qatysatyn úmitkerler ózderine «Men qoǵam úshin ne isteı alamyn?» degen suraq qoıýy qajet. Saılaý nátıjesi halyqtyń úmitin aqtaýy kerek», – dedi J.Salyqova.
Alpanbaeva Elmıra, «Meıirimdi júrek» QB tóraǵasy, «Jezkazganskıı vestnık» gazetiniń bas redaktory, saıası reformalar azamattarǵa saılaýǵa belsendi qatysýǵa múmkindik beretinin atap ótti. «Saıası reformalar azamattar úshin saılaýǵa belsendi qatysýǵa múmkindik berdi. Saılaýshylar buqaralyq aqparat quraldaryna senedi. Biz úgit-nasıhat kezinde zańdy túrde ár úmitkerge óz saılaýaldy baǵdarlamasyn halyqqa jetkizýge teń múmkindikter beremiz. Biz oqyrmandarǵa durys aqparat berýge tyrysamyz», – dedi E.Alpanbaeva.
«Dıalog» QB tóraǵasy Nadejda Dısekenova saılaýshylarǵa saılaýaldy baǵdarlamalardyń mazmunyna nazar aýdarýdy usyndy. «Qoǵamdy bólispesten múddelerdi bildirý mańyzdy. Saıası partııalar, Qoǵamdyq uıymdar jáne táýelsiz depýtattar muny naqty túsinýi kerek. Jańartylǵan jáne jańadan qosylǵan partııalar jańa saıası mádenıetti qalyptastyra ala ma? Parlamentke popýlıster men kezdeısoq adamdardyń ótýine jol bermeý úshin saılaýshylar saılaýaldy baǵdarlamalarǵa nazar aýdarýy kerek», – dedi N.Dısekenova.
Sáken Smaǵulov, «Kásip Qorǵan» kásipodaq uıymynyń ınspektory saıası tulǵalardy qoldaý qajet dep sanaıdy. «Saıası reformalardyń oń jeńisterin kórip otyrmyz. Saıasattaǵy jańa adamdarǵa, partııalarǵa qoldaý kórsetý kerek. Biraq halyqtyń senimine ıe bolý úshin tıimdi jumys atqaryp naqty nátıjelerge jetý mindet. Bul jumys týraly málimetterdi aqparattyq keńistikte keń taratý da ózekti. Halyq saılanǵan depýtattardyń jumysy jóninde habardar bolý kerek», – dedi S.Smaǵulov.
«Jastar Bolashaq» QB tóraǵasynyń orynbasary Sáken Qaıratuly reformalardy sátti júzege asyrý úshin jastar kirisý kerek ekenin aıtty. «Jastar Prezıdentti reformator retinde biledi. Jańarý saıasatyna qoldaý kórsetedi. Reformalardy júzege asyrý úshin jastardyń kúsh-jigeri kerek. Keıde jastardyń úni bılikke jetpeı qalady. Reformalardyń arqasynda jastar saıasatqa kásibı túrde qatysa alady. Jas úmitkerler óz saılaýaldy baǵdarlamalaryna oı men nıetterin engizýge tyrysty dep oılaımyn. Jastar reformalardyń júzege asyrýyna úles qosyp qatysýy kerek», – dedi S.Qaıratuly.
Alýa Joldybalına, QR Prezıdenti janyndaǵy QSZI dırektorynyń orynbasary, saılaý aldynda aımaqtardaǵy jaǵdaıdy bilý mańyzdy ekenin aıtty. «Ár jerde erekshe máseleler bar, qoǵamnyń qurylymy da ártúrli bolýy múmkin. Sol sebepti saıası partııalar men bir mandatty okrýgtardan saılaýǵa qatysatyn úmitkerlerdiń qoldaý dárejesi ártúrli. Halyq parlamenttik saılaý adal ótetinine senimdi», – dedi A.Joldybalına.
Joǵaryda aıtylǵandardy qorytyndylaı kele, QR Prezıdenti janyndaǵy QSZI Strategııalyq taldaý bóliminiń basshysy Ermek Toqtarov aldaǵy saılaý Qazaqstandaǵy saıası mádenıettiń jańarýyna tikeleı áser etetinin atap ótti. «Saıası partııalar men táýelsiz úmitkerler jańa saıası keńistikte saılaýshylar daýsytary úshin kúresip jatyr. Eń mańyzdy kezeń saılaýdan keıin bastalady. Óıtkeni azamattarymyz depýtattardyń jumysyna ǵana emes, búkil saıası reformalarǵa baǵa beredi», – dedi spıker.
