Revmatoıdty artrıttiń beligileri qandaı
ALMATY. KAZINFORM — Revmatoıdty artrıt — etıologııasy belgisiz sozylmaly aýtoımmýndy aýrý, ol býyndardyń qabynýyn týdyrady jáne jasyna, ómir saltyna, densaýlyq jaǵdaıyna qaramastan kez kelgen adam aýyrýy múmkin. Bul týraly Kazinform tilshisine Kardıologııa jáne ishki aýrýlar ǴZI revmatolog dárigeri Marjan Abdýllaeva aıtty.
Dárigerdiń sózinshe, revmatoıdty artrıt — bul býyndardyń qabynýyn týdyratyn jáne jasyna, ómir súrý salty men jaı-kúıine qaramastan, kez kelgen adamnyń shaldyǵýy múmkin sozylmaly aýtoımmýndy aýrý. Ótken ǵasyrdyń 80-90 jyldarynda polıartrıtpen kóbine jastar (20-40 jas) aýratyn. Qazir 50, 70 jáne 80 jastaǵy adamdar da kezdesedi. Revmatoıdty artrıtpen balalar da (bir jastan 3 jasqa deıin) shaldyǵady.
— Barlyǵy jáı ǵana sýyq tııýden bastalady. Ádette, eń aldymen jalpy álsizdik, sharshaý sekildi belgiler paıda bolady. Osy belgilerge birte-birte bulshyqettiń aýyrýy, tersheńdik, dene qyzýynyń joǵarylaýy qosylady. Osydan keıin býyndar aýyra bastaıdy. Bul rette aýrý kez kelgen býyndy zaqymdaýy múmkin. Polıartrıt kezinde tyrnaqtardyń álsiz bolýy, skelet bulshyqetteriniń bosaýy, plevrıttiń damýy, ókpe tininiń zaqymdanýy sekildi belgiler paıda bolýy múmkin. Olardyń kóbisi revmatoıdty túıinderdiń paıda bolýymen ilesedi, — deıdi Kardıologııa jáne ishki aýrýlar ǴZI revmatolog dárigeri Marjan Abdýllaeva.
Polıartrıttiń basty belgisi — qol saýsaqtary býyndarynyń zaqymdanýy. Tek qana osy sımptomǵa súıene otyryp dıagnoz qoıýǵa bolady. Tize býynynyń aýyrýy kezinde dıagnoz qoıýǵa asyǵýǵa bolmaıdy, sebebi bul basqa aýrýlardyń da belgisi bolýy múmkin.
— Osy aýrýǵa tán ekinshi belgi — adam tańerteń oıanǵan kezde óz saýsaqtaryn qysa almaıtyndaı qımyldaı almaý sımptomy. Ókinishke qaraı, álemdegi polıartrıttiń naqty sebepteri anyqtalmady. Vırýstyq ınfektsııa, stress, tońý nemese kerisinshe qatty qyzdyrynýdyń saldarynan ımmýndyq júıeniń durys jumys istemeýi belgili. Aýrýdyń maýsymdyq asqynýlary jáne aǵzanyń fızıologııalyq qaıta almasý kezeńi: jasóspirim jasta, áıeldiń bosanǵannan keıingi kezeńi men klımakstyń bastalýy arasyndaǵy baılanys baıqalady. Qalypty jaǵdaıda ımmýndyq júıeniń jasýshalary aǵzanyń óz tinderine zııan keltirmeı, vırýstyq ınfektsııaǵa jaýap beredi, — deıdi ol.
Revmatologtyń sózinshe, polıartrıtti emdeý úshin qazirgi zamanǵy medıtsınada bazıstik terapııany (ımmýndyq júıe jasýshalarynyń antıdeneler óndirisiniń belsendiligin tómendetetin em) paıdalanady.
Bul terapııanyń ereksheligi — ol emdeýdiń alǵashqy kúninen bastap jáne ómir boıy júrgiziledi. Naýqas dári-dármekterdi únemi qabyldaýy kerek. Mundaı jaǵdaılarda aýrý ýaqyt óte kele basylady jáne adamnyń ómir sapasy jaqsy jaqqa ózgere bastaıdy. Emdeý aýrýdyń belsendiligi men uzaqtyǵyna baılanysty. Ár naýqas úshin jeke emdeý shemasy tańdalady.
— Bazıstik preparattarmen standartty terapııanyń tıimdiligi jetkiliksiz bolǵan jaǵdaıda gendik-ınjenerlik bıologııalyq terapııa qoldanylady. Sondyqtan negizgi terapııamen birge aýyrsynýdy jeńildetý úshin tez áser etetin steroıdty emes qabynýǵa qarsy preparattar, keıde glıýkokortıkosterıodtar paıdalanylady. Remıssııaǵa shyǵý úshin negizgi terapııany úzdiksiz júrgizý mańyzdy. Bul qyzdyrǵysh gelder, jaqpa maılar bolýy múmkin, olar óte tereń enip, býynnyń ózine áser etedi, ony kúnine 2 ret jaqqan abzal. Steroıdty emes preparattar qabynýdy, aýyrsynýdy tómendetedi, — deıdi dáriger.
Marjan Abdýllaeva adam densaýlyǵyna mıneraldy sýlar, emdik vannalar paıdaly áser etetinin atap ótti. Sondyqtan da eń aldymen statsıonarda emdelip, sodan keıin fızıoterapevtik em qabyldap (jarty jylda 1 ret), kún saıyn arnaıy emdik gımnastıka jasap jáne qımyl-tirek apparaty aýrýlaryn emdeıtin shıpajaıǵa jylyna bir ret barǵan durys.
Osyǵan deıin jasóspirimder arasynda vıtılıgo aýrýynyń kóbeıgeni týraly jazǵanbyz.