Professor: Dinniń saıasılanýy memlekettik saıasattyń belsendiligin qajet etedi
«Rýhanııat, dúnıetanym, ıdeologııa salasyndaǵy jumystar óte kúrdeli, názik, bylaısha aıtqanda myltyqsyz maıdan. Men osy rýhanı qaýipsizdik aıasynda memleket pen dinniń, jalpy dinder araqatynasyn qalaı jetildirýge bolady degen máseleniń tóńireginde sóz órbitpekpin», - dep bastady sózin Baqytjan Satershınov Qazaqstan Dintanýshylarynyń HІ forýmynda.
Professor rýhanııat salasynda dinniń róli erekshe zor ekenin aıtady. Sózine qulaq assaq, áleýmettaný turǵysyndaǵy ártúrli zertteýlerge qaraǵanda Qazaqstan halqynyń 60-tan 90 paıyzǵa deıingi bóligi dinge senedi.
«Árıne, olardyń basym bóligi dinı ǵuryptary atqarmaǵanymen, Jaratýshynyń baryn moıyndaıdy. Sondaı-aq, halyqtyń dinge senbeıtin bir bóligin ateıster quraıdy. Eldiń konfessııalyq kartasy barynsha qubylmaly bolyp otyr. Sondyqtan, dinı bolmysqa únemi monıtorıng jasap, baqylaýda ustaý qajettigi týyndaıdy. Din salasyndaǵy memlekettiń premetıvti qadamdaryna úlken kóńil bólýi kerektigi ańǵarylady», - dedi ol.
Baqytjan Satershınov dinı faktordyń Qazaqstan qoǵamyna áseri árqıly ekenin tilge tıek etti. Onyń aıtýynsha, ol aıqyn formasynda kórine bermeıdi. Sondyqtan, qoǵamdyq sana ony qarama-qaıshylyqty turǵyda qabyldaıdy.
«Bir jaǵynan Qazaqstandaǵy konfessııaaralyq beıbitshilik pen kelisim bizdiń ıgilikti jetistigimiz ári bizdiń dinaralyq qarym-qatynasymyz halyqaralyq arenada tabysty dep moıyndalady. Ekinshi jaǵynan bizde dinı ahýaldy aldyn ala boljaýǵa kelmeıdi. Otandastardyń bir bóligi búrkemelengen dinı áreketterge barady. Dástúrli emes dinderdiń, pýltterdiń, qozǵalystardyń dinge tartý úderisteri san túrli amal-aılaǵa kóshken. Dindarlardyń nemese dinshilderdiń kelesi bir bóligi dinı radıkalızm dertine shaldyqqan. Dinniń ártúrli qyzmetteriniń, onyń ishinde dúnıetanymdyq, tanymdyq sıpattarynyń almasýy barysynda dinı sanasy men praktıkasynda dúnıetanymdyq mádenıet bekı qoımaǵan azamattardyń boıynda tulǵalyq jartykeshtik, áleýmettik mádenı turǵyda taıǵanaqtyq úrdisteri baıqalady», - dedi qoǵamdyq birlestik tóraǵasy.
Baqytjan Satershınov sondaı-aq, dinniń saıasılanýy saldarynan dástúrli dindarlardyń rýhanı sabaqtastyǵyna syzat túsirip, qazaqstandyq jamaǵattyń dinı birligine nuqsan kelýi múmkin ekenin sóz etti. Bul úrdister din salasyndaǵy memlekettik saıasattyń belsendiligin qajet etedi.
«Jat jerlik dinı aǵymdardyń shıelenisti, keıde tipti agressıvti yqpalynyń óse túsken jaǵdaıynan Qazaqstannyń dinı jáne mádenı kelbetin ózgertýge degen umtylysty ańǵarýǵa bolady. Sondyqtan, dinı qaýipsizdikten tikeleı týyndaıtyn eldiń rýhanı qaýipsizdigi búgin ózekti kúımen kózge túsip otyr. Álemdegi órkenıetti elderdiń basym kópshiliginiń dinı jáne ulttyq qaýipsizdikti qamtamasyz etýdiń ózindik erekshelikteri men tetikteri bar. Bizdiń elimizge de geosaıası yqpal men dinı bolmystyń dınamızmin eskeretin Rýhanı qaýipsizdik strategııasy qajet. Dinı saıasat burynǵy ınertti deklaratsıalyq sıpatynan arylyp, memlekettiń zaıyrly negizderin proaktıvti nasıhattaıtyn reformatorlyq arnaǵa túsýi quptalady», - dedi ol.
Professor óz sózinde atap ótkendeı, Qazaqstanda osy ýaqytqa deıin dinaralyq kelisim nasıhattalyp kelgen. Ol baǵyt jemisin de berdi. Al qazir memleket pen dinder arasyndaǵy qatynasta zaıyrlylyqty osy kelisimniń kepili retinde nasıhattaǵan jón.
«Dinı saıasatty demokratııalandyrý – plıýralızmniń ornyǵýyna septigin tıgizedi. Memleket din salasyna aralaspasa, zaıyrlylyqtyń egemendigin joǵaltýǵa da bolady. Konstıtýtsııa boıynsha Qazaqstan Respýblıkasy zaıyrly memleket. Onda memleket pen dinı birlestikter bir-biriniń isine qol suqpaıtyny bekitilgen. Alaıda ómir shyndyǵy alýan túrli ári kóp ólshemdi. Keı jaǵdaıda memleket te, dinı birlestikter de óz pozıtsııasyn laıyqty túrde ustamaıtyn jaǵdaılar bolady. Óziniń radıkaldy nusqalaryndaǵy dinı aǵymdar qoǵamnyń tutastyǵy men memlekettiń qaýipsizdigine belgili bir deńgeıde qater tóndiredi. Onyń qazirgi álemniń kóptegen elinen kórýge bolady. Tarazynyń eń basyn teń ustaıtyn strategııa qajet», - deıdi ol.
