Prezıdenttiń maqalasy kópti alańdatqan máselege núkte qoıdy - Baqytjan Jumaǵulov

«Eń aldymen, maqala óreligimen, tereńdigimen qymbat. Egemen elimizdiń otyz jyldyq syndarly da, synaqty joldaryna tereń taldaý jasalady. Táýelsiz elimizdiń árbir on jylyn ǵasyrdan da joǵary qoıady. Shyny solaı. Maqalany oqyǵan soń kózden de, kóńilden de ketpeıtin sol jyldardy kóz aldymyzǵa ákelgenimiz beker bolmasa kerek.
Iá, Táýelsizdiktiń alǵashqy on jyly Sovet odaǵynyń qulazyǵan ekonomıkasynan qalǵan qıynshylyqtardy joıýǵa arnaldy.
Táýelsiz, egemen elimizdiń memlekettik qurylymy jasalyndy. Prezıdenttik basqarý júıesi ornyqty. Memlekettik rámizderimiz – Týymyz, Eltańbamyz, Ánuranymyz bekitildi. Kópvektorly syrtqy saıasat qalyptasty. Shekaramyzdy shegendeý protsesi bastaldy. Ata Zańymyz qabyldandy. Ulttyq valıýtamyz – teńge aınalymǵa tústi. Kúni keshe Sovet odaǵynyń quramdas bóligi bolǵan Qazaqstan endi álemdik órkenıet jolyna baǵyt aldy», - dedi Baqytjan Jumaǵulov.
Senatordyń aıtýynsha, memlekettiń ishki jáne syrtqy saıasaty ornyqty. Álem elderimen dıplomatııalyq qatynas ornatyldy. Bul onjyldyq qıyn bolsa, da ulttyń basyn biriktirgen, jańa zamanaýı qundylyqtar ákelgen, jańa órleý dáýiriniń baspaldaǵyn ashty.
«Osylaı, elimizdiń strategııalyq «Qazaqstan – 2030» baǵdarlamasy qabyldandy. Bul - bolashaqqa baǵdar bolǵan batyl qadam edi.
Demokratııalyq qundylyqtar ornyqty. Shynaıy sóz bostandyǵyna qol jetkizildi. Jekemenshik BAQ qalyptasty, áleýmettik jeliler ornyqty. Aqparat alýdyń aýqymy ósti. Bilim men ǵylymǵa keń jol ashyldy «Bolashaq» halyqaralyq baǵdarlamasy qabyldandy. Elimizdiń daryndy ul-qyzdary álemniń tańdaýly oqý oryndaryna jiberildi. Ekonomıkalyq tabystarǵa qol jetkizildi. Ulttyq qor quryldy. Qoldan jasalǵan Keńestik dáýirdegi asharshylyq, qyzyl qyrǵynnyń saldarynan toz-toz bolyp shet aımaqqa ketken qandastarymyzdyń kóshi qaıta óz eline buryldy.
Memleketimizge shetelden mol ınvestıtsııa keldi. Elimizdiń ekonomıkasy, mádenı-rýhanı áleýeti ósti.
Memleket basshysy kelesi onjyldyqty «Qazaq eliniń keregesin keńeıtý kezeńi» dep oryndy ataǵan eken. Júrekke qonymdy, dál aıtylǵan sóz», - dedi Baqytjan Jumaǵulov.
Onyń pikirinshe, bul onjyldyq memlekettiń nyǵaıǵan kezeńine aınaldy.
«Qazaqstan Reseımen, Ózbekstanmen, Qytaı Halyq Respýblıkasymen, Qyrǵyz elimen shekarany aıqyndap aldy. Delımıtatsııa men demarkatsııa jasaý protsesi bastaldy.
Prezıdent jazǵandaı, ejelgi Saryarqada, ásem Esildiń jaǵasynda aıshyqty Elorda salyndy. Alǵashqy kezde ártúrli pikirler aıtylǵany da jasyryn emes. Biraq, Astana eshqashan shekaraǵa jaqyn ornalaspaıdy. Sondyqtan Eýrazııanyń kindigi – Aqmola qalasynyń jańa astanaǵa laıyqty bolýy, kóregendik pen strategııalyq tańdaý bolatyn. Muny qazir bári moıyndady.
Osy jyldary Qazaqstan irgeli saıası bastamalardyń uıytqysy boldy. Eýropadaǵy qaýipsizdik jáne yntymaqtastyq uıymy, Azııadaǵy Ózara is-qımyl jáne senim sharalary keńesteriniń sammıtteri ótkizildi.
Rýhanııat salasynda da ulttyń uıytqysy bolǵan is-sharalar júzege asyryldy. Máselen, «Mádenı mura» memlekettik baǵdarlamasy jarııalandy. Kóptegen tarıhı jádigerlerimiz elimizge ákelindi. Osy baǵdarlama aıasynda 100-tomdyq «Babalar sózi» jaryq kórdi», - dedi Baqytjan Jumaǵulov.
Senator Táýelsizdiktik úshinshi kezeńi Qazaqstannyń álemdik saıasatta óziniń turaqty orny men ustanymy bar memleketke aınalǵanyn kórsetkenin jetkizdi.
«Prezıdent atap ótkendeı «Elbasy Táýelsizdigimizdiń máńgi sımvolyna aınaldy desek artyq aıtqandyq emes». Aqıqat sóz. Shyndyqtyń aty shyndyq.
Jańa zaman – jańa tanymdy, zerdeleýdi qajet etedi. Endi «ádiletti memleket ornatý mıssııasy» ultqa syn bolyp otyr. Bul synnan halqymyz súrinbeı ótetinine senemiz.
El baılyǵy - jerde, jer baılyǵy – elge. Prezıdent maqalasynan osyndaı oı túıdik.
Tarıh tereń tanymdy, zerdeleýdi qajet etedi. San ǵasyrlyq tarıhy bar qazaq eli, qazaq jeri teris pıǵyldy adamdardyń kóz suǵyna aınalǵany da jasyryn emes.
Prezıdent sonaý «Aqtaban shubyryndy, Alqa kól sulama» zamandardan beri ultymyzdyń nebir náýbetti kórgenin ashyq jazady, ashyp jazady.
Q.K.Toqaevtyń «Bostandyq bizge ońaı kelgen joq» degen sózi ult júregine jetti ǵoı dep oılaımyn. Ásirese, 1921-22 jyldardaǵy náýbetten beri 100 jyl ótse de, osy zulmattyń shyndyǵy áli kúnge tarıhı, saıası turǵyda baǵalanbaǵanyna nazar aýdartady. Prezıdent muny «uranshyldyq pen dańǵazasyz, taza ǵylymı ustanymmen» sheshý kerektigin durys dep biledi», - dedi ol.
Baqytjan Jumaǵulov Sovet odaǵynyń ydyraýyna sebep bolǵan taǵy bir aıtýly kún bar ekenin aıtty. Ol – 1986 jylǵy Jeltoqsan kóterilisi.
«Shyn máninde stýdent-jastardyń kóterilisi patrıottyq sana sezimnen tuǵan edi. Sol «Jeltoqsan oqıǵasy» delingen kúnderde men de qýdalanǵan ustazdardyń biri retinde, tarıhı shyndyq qalpyna keltirilýi kerek qoı dep oılaımyn. «Qazaqstan – birtutas memleket». Maqaladan osyǵan jaýap tabasyń. «... kim ne aıtsa da, bizdiń eki jaqty kelisimdermen bekitilip, halyqaralyq deńgeıde tanylǵan shekaramyz bar. Endi oǵan eshkim talasa almaıdy.»
Prezıdent sózi myǵym, naqty, ári berik. Memleket Basshysy jazǵandaı «ulttyq múddeni, aspen de, taspen de» qorǵaımyz. Osyndaı qasterli, ýáli sóz júrekke jetip jatyr, halyq senimin nyǵaıtyp otyr.
Maqalada aıtylǵan barlyq oı-tujyrymdarǵa baılanysty Úkimet tıisti is-sharalar qabyldaýy qajet dep oılaımyn. Qoǵam da osy máselelerdi sheshýde belsendilik tanytatynyna senemin. Osylaı «estıtin memleket» nyǵaıa túsedi, halyqtyń ózi de oń ózgeristerdiń aldyńǵy sapynda bolatynyna shek keltirmeımin.
El men jer! Egiz uǵym. «Qazaqtyń jeri eshbir sheteldiktiń menshigine berilmeıdi, eshqashan satylmaıdy». Prezıdent aıtqan kelisti oı – kesimdi sóz osy, aǵaıyn!», - dedi Baqytjan Jumaǵulov.