Prezıdent Úkimet pen ákimderge qandaı tapsyrmalar júktedi
Halyqty qoldaý sharalary sapaly júrgiziledi
Memleket basshysy tólem qabileti tómen azamattarǵa qatysty qaryz júktemesin tómendetý baǵytyndaǵy jumystar qalaı júrip jatqandyǵyn surady.
Óz kezeginde Ulttyq bank tóraǵasy Erbolat Dosaev aǵymdaǵy jumys Úkimetpen birlese 2 blokqa bólingenin, birinshi blokta qoldaýmen qamtylǵan topqa qatysty málimetti salystyrý jumystary eskerilgen. Osy málimetter bazasyn salystyrý boıynsha jumystardy aǵymdaǵy aptada Eńbek jáne halyqty áleýmettik qorǵaý mınıstrligi aıaqtaıdy. Aldaǵy aptadan bastap shildeniń aıaǵyna deıin ekinshi deńgeıli banktermen jáne mıkroqarjylyq uıymdarmen, sondaı-aq Problemalyq nesıeler qorymen sharttar bekitiledi.
«Bizdińshe, 1 qyrkúıekke deıin bankterge qatysty qajetti tólemder aıaqtalady. Aıyppul jáne ósimpulǵa baılanysty máselelerdi 1 tamyzǵa deıin sheshemiz», - dedi E. Dosaev.
Prezıdent bul jumystardy Úkimet, Prezıdent Ákimshiligi turaqty baqylaýda ustaýy kerektigin tapsyrdy. «Biz osy aktsııa týraly jarııaladyq. Atap aıtqanda, bul aktsııa birjolǵy sıpatqa ıe. Aldaǵy ýaqytta osy tektes sharalarmen áýestene almaımyz, oǵan quqyǵymyz joq. Degenmen, halyqqa jarııalaǵan bastamany der kezinde ári sapaly oryndaýymyz kerek», - dedi Qasym-Jomart Toqaev.
Budan bólek, Memleket basshysy ataýly áleýmettik kómektegi jaǵdaı týraly pikir bildirdi. Osyǵan baılanysty, Qasym-Jomart Toqaev shyn muqtajdarǵa ǵana kómektesý úshin Úkimettiń naqty ári ashyq protsedýralar ornatýy qajettigin aıtty. «Ataýly kómek bólýdi qatań baqylaýǵa alyp, kez kelgen alaıaqtyq pen jemqorlyqty qatań jazalaý kerek. Úkimet pen ákimder mundaı faktilerdiń aldyn alyp, AÁK tólemderin ákimshiliktendirýdi retke keltirýi tıis. Kómek ataýly túrde kórsetilýi qajet», - dep atap ótti ol.
Baspana máselesin turaqty baqylaýda
«Jalpy, turǵyn úı problemasyn sizder turaqty baqylaýda ustaýlaryńyz kerek. Baspana máselesi elimizdegi eń ótkir ári ózekti problema ekenin túsinýlerińiz qajet. Sońǵy kezderi bul jaǵdaı qanshalyqty ýshyqqanyn kórip otyrsyzdar. Ony qalaı sheshý boıynsha usynystar berińizder», - dedi Prezıdent Indýstrııa jáne ınfraqurylymdyq damý mınıstri Roman Sklıarǵa qarata aıtqan sózinde.
Osy oraıda, atalǵan saladaǵy problemany sheshý Úkimettiń ońtaıly qadamdaryna baılanysty ekenin qadap aıtty. «Sizderdiń mınıstrlikterińiz kópbeıindi, vedomstvo birqatar máselelermen aınalysady. Turǵyn úı problemasyna únemi nazar aýdaryp otyrý kerek», - dedi Q.Toqaev.
Barlyq baspana baǵdarlamalaryn biriktirip, biryńǵaı túsinikti turǵyn úı saıasatyna aınaldyrý qajettigi aıtyldy.
«Ekinshi jartyjyldyqta josparlyq kórsetkishti (baspana salý boıynsha – red.) qýyp jetesizder dep úmittenemin. Jalpy úlken jumys júrgizilip jatyr, biraq baspana qoljetimdigi máselesi sońyna deıin sheshilmedi. 2012 jyldan bastap kezekte turǵandar sany 487,8 myńǵa deıin 2 eseden astam kóbeıgen. Kezek únemi ósip keledi. Sondyqtan, QR Tuńǵysh Prezıdenti 2% baspana qaryzy mehanızmi bar «Baqytty otbasy» baǵdarlamasyn usyndy. Bul jaqsy baǵdarlama, birneshe aıdan beri jumys istep keledi. Onyń nátıjesi qandaı?» – dep surady Prezıdent QR INdýstrııa jáne ınfraqurylymdyq damý mınıstri Roman Sklıardan.
Mınıstr jyl sońyna deıin jospar boıynsha 13 mln sharshy metr baspana paıdalanýǵa beriletinin aıtty.
«Biz bul jospardy oryndaımyz. Nur-Sultan qalasy boıynsha 400 myń sharshy metrge qalyp qoıýymyz múmkin, biraq belsendi jumys isteıtin bolamyz. «Baqytty otbasyna» qatysty 2 aıda barlyq erejeni jasadyq, 1 shildede ótinim qabyldaýdy bastadyq jáne búgin tólemder bastaldy. 6 000 nesıe bıyl beriledi», - dedi Roman Sklıar.
Óz kezeginde Prezıdent barlyq baspana baǵdarlamalaryn biriktirýdi usyndy. «Barlyq turǵyn úı baǵdarlamalaryn biryńǵaı túsinikti baspana saıasatyna shoǵyrlandyrý qajet. Bıylǵy qyrkúıektiń 1-ine deıin bul másele boıynsha usynymdar engizýdi tapsyramyn», - dedi Qasym-Jomart Toqaev.
Aıta keteıik, Prezıdent jastarǵa baspana qoljetimdi bolýy tıis ekenin qadap aıtty.
«Elbasy osy jyldy «Jastar jyly» dep jarııalady. Jastarmen qoǵamdyq-ıdeologııalyq jumys júrgizý – óte mańyzdy mindet. Sebebi jastar bizdiń bolashaǵymyz. Sondyqtan «Jastar jylynyń» ıgiligin eń aldymen jastardyń ózderi kórýi kerek», - dedi ol.
Investıtsııalyq jobalar
Úkimettiń keńeıtilgen otyrysynda ınvestorlarǵa qısynsyz talaptar qoıatyn ákimderge eskertý jasaldy.
«Investıtsııalar turaqty túrde tartylýy kerek. Ákimder ınvestıtsııa tartýmen aınalysýy kerek. Keıbir kezde teledıdardan sizderdiń kásipkerler delegatsııasyn, ınvestorlardy qalaı qabyldaıtyndyqtaryńyzdy kóremin. Bundaı sharalar eshqaıda jaramaıdy, ózderińiz ústeldiń basyna jaıǵasyp, olardy 3-4 metr alshaq otyrǵyzasyzdar. Ózderińizdi qandaı da bir knıazdyqtyń basshysy retinde kórsetesizder. Bul rette ınvestıtsııany tartýǵa sizder emes, olar múddeli bolǵandaı baıqalady», - dedi Memleket basshysy Úkimettiń keńeıtilgen otyrysynda.
Osy oraıda, Prezıdent ákimderdiń osy ispettes is-qımyldary telearnalar arqyly kózge ersi kórinetinin atap ótti. Sonymen qatar ınvestorlarmen kezdesý barysynda óńir ókilderi tarapynan qısynsyz talaptar bolyp jatady.
«Paraqorlyqqa jol bermeý kerek. Eger de osyndaı áreketpen bireý baıqalsa, onda eńbegi men jumys tájirıbesine qaramastan, ákimder tıisti jazasyn alady. Bul turǵyda sizderdi aldyn ala eskerttim dep túsinińizder», - dedi Qasym-Jomart Toqaev.
Munymen qosa, Prezıdent elordadaǵy jeńil relsti kólik qurylysyna qatysty pikir bildirdi.
«Halyq úshin yńǵaıly, túsinikti jáne qolaıly kólik túrin qurýdyń ornyna kóliktiń qymbat túri, ıaǵnı LRT usynylǵan. Meniń túsinýimshe, mamandardyń, sáýlet qoǵamdastyǵynyń pikiri eskerilmegen. Ákimdiktiń habarlaýynsha, jolaýshylardyń boljanǵan aǵyny táýligine 146 myń adamdy quraıdy. Qazirgi kezde uqsas baǵdarda, áýejaıdan jańa vokzalǵa deıin jolaýshylar aǵyny 2 myń adamdy ǵana qurap otyr. Osylaısha, jolaýshylar aǵynyn qalaısha 70 esege arttyrmaqsyzdar? Bul maǵan túsiniksiz bolyp tur», - dedi Prezıdent.
Osy oraıda, Memleket basshysy ózin-ózi aqtamaıtyn joba memleketke masyl bolatynyn atap ótti.
«Qurylys boıynsha jiberilgen shyǵyndar men halyqaralyq mindettemelerdi eskere otyryp, bul joba toqtatýǵa kelmeıdi. Alaıda, onyń saldaryn túsiný kerek. Úkimet ákimdiktermen birlese atalǵan máselege núkte qoıyp, naqty usynystar engizýin tapsyramyn. Osyndaı jobany usynǵan jaýapty adamdar baqylaýshy organdardyń suraqtaryna jaýap berýi tıis. Sonymen qatar, bul másele boıynsha Parlament depýtattary pikir bildirýi kerek», - dedi Qasym-Jomart Toqaev.
QR Prezıdenti nazar aýdarǵan taǵy bir másele josparlaý júıesine qatysty
«Eń ózekti máselelerdiń biri – únemi jetkilikti qarjylandyrmaý. Máselen, 2018 jylǵy ındýstrııalandyrý baǵdarlamasy 35% ǵana qarajatpen qamtamasyz etilgen», - dedi Qasym-Jomart Toqaev Úkimettiń keńeıtilgen otyrysynda.
Memleket basshysy qarjylandyrýmen birge strategııalyq maqsattarǵa jetýdiń de keıinge ysyrylatynyn atap ótti. «Munda josparlaý deńgeıiniń tómen ekeni kórinip tur. Qarajatpen qamtamasyz ete almaıtyn nárseni josparlaýdyń qajeti ne? Sáıkes jobalar men baǵdarlamalardyń tıisinshe qarjylanýyn qadaǵalaý kerek. Obektıvti saraptama negizinde máseleni sheshýdiń tıimdirek joldary usynylýy kerek. Indýstrııalandyrýdyń úshinshi besjyldyǵyna aýyspaı turyp, bul meniń Úkimetke tapsyrmam, barynsha baıypty, shynshyl kózben qaraǵan jón. Aýadan saraı turǵyzǵandy qoıý kerek», - dedi Q. Toqaev.
Elektrondyq úkimettiń áleýeti
Prezıdent elektrondyq úkimet portalyn nasıhattaý úshin qajetti sharalardy qabyldaý kerektigin tapsyrdy
«Búginde bizdiń azamattar memqyzmetterdiń 70 paıyzǵa jýyq túrin, ıaǵnı 750 qyzmettiń 504 túrin elektrondyq úkimet portaly arqyly alady. Sonymen birge, osy qyzmetterdiń tek besinshi bóligi elektrondyq formatta usynylady. Bul óz kezeginde halyqtyń qyzmetter jaıynda álsiz aqparattandyrylǵanyn, tehnıkalyq ári rásimdik qıyndyqtardyń bar ekenin bildiredi», - dedi Prezıdent.
Osy oraıda, Memleket basshysy jaýapty mınıstrlikke servısti jaqsartý men tıimdilikti arttyrý jumystaryn júrgizýdi júktedi.
Munymen qosa Q. Toqaev bilikti qyzmetkerlerdiń jetispeýshiligin, aqparattyq júıedegi kemshilikterdi joıýdy, aqparattyq júıelerdiń ıntegratsııasyn jospar boıysha iske asyrýdy tapsyrdy.
Sý resýrstary men aýyl sharýashylyǵyndaǵy aýdıt
QR Prezıdenti barlyq aýyl sharýashylyǵy jerlerine aýdıt júrgizýdi jáne jer kadastrynyń aqparattyq júıesin tsıfrlandyrýdy tapsyrdy.
«Aýyl sharýashylyǵy mınıstrligi júrgizgen ınventarızatsııa bos jatqan 16,5 mln gektar jerdi anyqtady. Bul – máseleniń bir bóligi ǵana. Úkimetke barlyq aýyl sharýashylyǵy jerlerine aýdıt júrgizýdi jáne jer kadastrynyń aqparattyq júıesin tsıfrlandyrýdy tapsyramyn. Jer – óndiristiń basty faktory. Tıimdilik pen ashyqtyq bolmasa, aýyldy damyta almaımyz. Túsinemiz, óte qıyn jumys, munda Aýyl sharýashylyǵy jáne Tsıfrlyq damý mınıstrlikteriniń úılesimdi jumys isteýi mańyzdy», - dedi Qasym-Jomart Toqaev.
Memleket basshysy tsıfrlandyrý jumystaryn kelesi jyldyń sońyna deıin aıaqtaýdy tapsyrdy. «Kelesi jyldyń sońynda barlyǵy rettelýi tıis. Bir sózben aıtqanda, barlyǵy tsıfrlanýy tıis», - dedi Prezıdent.
Sonymen birge, Memleket basshysy aýyl sharýashylyǵy jerlerin tıimdi qoldanýdy normatıvti jáne tájirıbe júzinde qatań baqylaýdy tapsyrdy.
«Jer jumys isteıtin adamdarǵa berilýi tıis. Úkimet, atap aıtqanda, Aýyl sharýashylyǵy mınıstrligi jerdiń tıimdi paıdalanylýyn baqylaýdy bastap ketti. Bul jumysty sońyna deıin júrgizý qajet. 2021 jyly Jer kodeksiniń keıbir normalaryna moratorıı aıaqtalady. Aýyl sharýashylyǵy jerlerin satýǵa jáne jalǵa berýge salynǵan tyıym jóninde aıtyp otyrmyz. Bul másele boıynsha naqty sheshim qabyldanýy tıis. Bul týraly Parlament depýtattary, saıası partııalar jáne qoǵam oı qosady dep úmittenemin. Sheteldikterge kelsek, jer olarǵa satylmaıdy. Muny anyq túsingen jón», - dedi Qasym-Jomart Toqaev.
Sonymen qatar, jyl sońyna deıin Úkimet sý resýrstarynyń tolyq aýdıtin júrgizý tıis.
«Sýmen qamtamasyz etý men sý tartý máselesi erekshe nazar aýdarýdy qajet etedi. Biz sý resýrstaryna, sý sharýashylyǵy qurylystaryn tolyq kólemde pasporttaýdy eshqashan júrgizbeppiz. Úkimette osyndaı nysandardyń naqty sany men jaǵdaıy boıynsha tıisti málimet joq. Jekemenshik sý sharýashylyǵy nysandaryn esepke alý tıisti deńgeıde júrgizilmeýde. Sondyqtan Úkimetke jyl sońyna deıin sý resýrstarynyń jáne sýmen qamtamasyz etýdegi barlyq ınfraqurylymynyń ırrıgatsııa júıesine tolyq aýdıt júrgizýdi tapsyramyn», - dedi Prezıdent.
Muǵalimder jańa zańnyń ıgiligin kóredi
«Bilim salasy ekonomıkanyń damýyna yqpal etetin mańyzdy baǵyt. Tipti, ekonomıkanyń tolyqqandy bir salasy dep aıtýǵa bolady. Degenmen, búginde túıini sheshilmegen birqatar máseleler bar. Qala jáne aýyl mektepteriniń bilim berý sapasynda áli kúnge deıin aıtarlyqtaı alshaqtyq saqtalyp otyr. Apattyq jaǵdaıdaǵy jáne úsh aýysymdy mektepterdiń máselesi áli de ózekti», - dedi Q. Toqaev.
Budan bólek Prezıdent bilim berý uıymdarynyń materıaldyq-tehnıkalyq bazasy mardymsyz ekenin atap ótti.
«Atalǵan máselelerdi sheshý úshin «Pedagogtyń mártebesi týraly» zań jobasy ázirlenip jatyr. Bul jumysty jyl sońyna deıin aıaqtaý qajet. Eń basty maqsat – muǵalimder osy zańnyń ıgiligin, paıdasyn sezinýi tıis», - dedi Memleket basshysy.
Úkimettiń keıtilgen otyrysynda «Bolashaq» baǵdarlamasyna qatysý talaptaryn ózgertýge qatysty tapsyrma berildi.
«Bilim jáne Ulttyq ekonomıka mınıstrlikterinde vıtse-mınıstrler «Bolashaq» baǵdarlamasy úshin óz laýazymdaryn aıaqasty tastap ketkeni belgili. 45 jastan keıin qaıdaǵy «Bolashaq» baǵdarlamasymen oqý? Mundaı mysaldar az emes, tómen deńgeıdegi birneshe mekemede de osyndaı jaǵdaı oryn alǵan. Qyzmetkerler basshysyna keledi de, «Meni «Bolashaq» baǵdarlamasymen oqýǵa jiberińiz» deıdi. Osylaısha, magıstrant atanyp kete barady», - dedi Qasym-Jomart Toqaev.
Memleket basshysy osynyń saldarynan kezekti vıtse-mınıstrdiń burynǵy vıtse-mınıstr oqýdan kelgenshe bir-aq jylǵa taǵaıyndalatynyn túsindirdi.
«Bul absýrd, bul memlekettik qyzmet emes. Sabaqtastyq qaıda, qyzmetkerlerdiń ınstıtýtsıonaldyq zerdesi qaıda? Prezıdent Ákimshiligi baǵdarlamaǵa qatysý talaptaryna ózgeris engizýi tıis. Saıası qyzmetshiler, árıne, óz bilimin jetildirýge quqyly. Biraq, memleket esebinen emes, bos ýaqytynda óz qalaýymen aınalysqandary jón», - dedi Prezıdent.
Qazaqstan halqyna myń alǵys
«Arys oqıǵasy kezinde elimizdiń azamattary, memlekettik organdar, úkimettik emes uıymdar, óńirler, otandyq bıznes jáne birqatar sheteldik ınvestorlar zardap shekkenderge materıaldyq jáne moraldyq qoldaý kórsetti. Bul halqymyzdyń bereke-birliginiń arqasy jáne tutastyǵymyzdyń kórinisi. Barlyǵyna rızashylyǵymdy bildiremin», - dedi Memleket basshysy.
Prezıdent Arystaǵy qalpyna keltirý jumystaryn Úkimet basshysy men ákimderge qatań baqylaýda ustaýdy tapsyrdy.
«Qorǵanys mınıstrligi áskerı qoımany kóshirý jumystaryn bastady. Bul jumysty uzaqqa sozbaı, qysqa merzim ishinde aıaqtaý qajet», - dedi Qasym-Jomart Toqaev.
Aıtpaqshy, QR Prezıdenti Qorǵanys mınıstri Nurlan Ermekbaevqa qatań sógis jarııalady.
«Tıisti jumystar júrgizilip jatqany kórinip tur. Alaıda biz qazir júıelik kemshilikterdiń, sondaı-aq áskerı vedomstvo tarapynan baqylaýdyń álsireýiniń saldarymen kúresip jatyrmyz. Qorǵanys mınıstrligi júıesine kelgenińizge kóp bolǵan joq, alaıda saladaǵy jaǵdaıǵa tolyq jaýaptysyz. Joǵarǵy Bas qolbasshy retinde Qorǵanys mınıstrliginde týyndaǵan jaǵdaıǵa qanaǵattanbaımyn. Sondyqtan sizge qatań sógis jarııalaımyn», - dedi Memleket basshysy. Osy oraıda Prezıdent Arystaǵy jarylystyń saldary óte aýyr ekenin atap ótti.
