Polıtsııanyń servıstik modeli halyq qaýipsizdigin jan-jaqty qamtamasyz etedi – Alekseı Mılıýk
- Alekseı Kazımırovıch, biraz ýaqyttan beri Іshki ister mınıstrligi polıtsııanyń servıstik modeli jaıynda aıtýda. Servıstik model degenimiz ne?
– Qoǵamdyq qaýipsizdikti qamtamasyz etýdiń servıstik modeline kóshý azamattyq qoǵamnyń qajettiligine baǵdarlanǵan polıtsııany reformalaýdyń mańyzdy kezeńi sanalady.
Servıstik modeldiń basymdyǵy – zańǵa moıynsunatyn azamattardyń múddesi. Sheteldik tájirıbe servıstik modeldiń barlyq elge birdeı ámbebap emestigin kórsetip otyr jáne ol naqty jergilikti jaǵdaıǵa beıimdeledi. Osy maqsatta mınıstrlik jetekshi álemdik tájirıbeni jáne dástúrli polıtsııa qyzmetin servıstik modelge beıimdegen túrli eldiń model elementterin engizý kezeńderin zerdeledi. Servıstik polıtsııanyń ulttyq modelin qalyptastyrý úshin sheteldik tájirıbeden bólek qoǵamnyń, otandyq sarapshylardyń, sonymen qatar ishki ister organdary qyzmetkerleriniń pikirleri men usynystary zerelendi ári eskerildi.
– Polıtsııanyń qazirgi jumys rejıminen servıstik modeldiń qandaı aıyrmashylyǵy bar?
– Dástúrli jáne servıstik modeldiń negizgi aıyrmashylyqtaryna qysqasha toqtalyp óteıin. Polıtsııanyń dástúrli qyzmetinde negizgi maqsat qylmyspen kúreske shoǵarylanǵan. Osy osyǵan baılanysty jumys máneri negizinen quqyq buzýshylyqqa shuǵyl áreket etý bolady. Soǵan oraı basty nysanda qylmys pen quqyq buzýshy sanalady. Al kórsetkishi – aıyppul, tutqynǵa alý, aıyptaý túrindegi jazalaý is-sharalarynyń sany.
Al servıstik modelde polıtsııanyń jumysyn baǵalaý ózgeshe – quqyq buzýshylyqtyń aldynalý, kómek kórsetýge daıyn bolý jáne halyqpen senimge negizdelgen qatynas ornatý. Polıtsııanyń servıstik modelindegi basymdyqqa ıe mindet – qaýipsizdik sezimin qamtamasyz etý jáne quqyq buzýshylyqtyń aldyn alý. Azamat pen qoǵamdastyq – basty oshaq, al qaýipsizdikti seziný, polıtsııaǵa senim artý, qoǵamdastyq ómiriniń sapasy tıimdilik kórsetkishi sanalady.
- Qazaqstanda polıtsııanyń servıstik modeli qalaı engiziledi?
- Qazaqstan Respýblıkasy ishki ister organdaryn aýqymdy reformalaýdyń bastalýy 2018 jyly Prezıdenttiń el halqyna Joldaýynda aıtylǵan. Onda Elbasy halyqpen jumys isteýdiń jańa zamanaýı úlgilerin engizý, polıtsııany baǵalaý ólshemsharttaryn túbegeıli ózgertý mindetterin júktedi.
Qazirdiń ózinde onyń túrli nysqalaryn kezeń-kezeńimen beıimdeýge kirisip ketti. 2020jyldyń sońynan beri elimizdiń birqatar óńirinde servıstik modeldiń ilki jobalary birtindep iske qosyldy. Jekelegen elementteri 2019 jyldan Qaraǵandy oblysynyń aýmaǵynda jáne 2020 jyldyń sońynan elordada iske asyrylyp jatyr. Sonymen qatar Almaty qalasynda, Pavlodar, Aqtóbe, Mańǵystaý, Batys Qazaqstan, Atyraý jáne Aqmola oblystarynda jobalyq toptar jasaqtalǵan.
Jergilikti polıtsııa qyzmetin josparlaý jáne basqarý júıesi qalaı ózgerýi tıistigin pysyqtap jatyrmyz. Qyzmetkerlerdi baǵalaý men yntalandyrýdyń jańa júıesin qurý baǵytynda jumys istelip jatyr. Bıznesten alynǵan bıznes-protsesterdi reınjınırıngileý ádisi boıynsha jumys úderisterin ońtaılandyramyz. Naqtyraq aıtqanda, ýchaskelik jáne patýrldik polıtsııa qyzmetkerlerinde árbir azamatqan sapaly qyzmet kórsetý úshin ýaqyt ta, múmkinshilikte mol bolýy úshin ýaqyt pen resýrs shyǵyndaryn alyp tastaımyz.
Qazirgi ýaqytta Memleket basshysynyń taıaýdaǵy Qazaqstan halqyna Joldaýynda berilgen tapsyrmalaryn oryndaý úshin polıtsııanyń servıstik modelin keńinen taratý is-sharalary qabyldanyp jatyr. Bul jumysqa bıliktiń jergilikti organdary da jan-jaqty jumyldyrylyp otyr. Buǵan deıingi aldyn ala júrgizilgen jumystar otandyq servıstik modeldi damytýǵa jańa ádister ázirleýge múmkindik berdi.
- Jumystyń jańa modeline kóshý úshin ishki ister organdarynan jáne qyzmetkerlerden ne talap etiledi?
- Jalpy, servıstik modelge kóshý úshin quqyqtyq ta, uıymdastyrýshylyq ta negiz bar. Kodekster, onyń ishinde «Quqyq buzýshylyqtyń aldyn alý týraly», «Qoǵamdyq tártipti qamtamasyz etýge azamattardyń qatysý týraly» syndy salalyq zańdar qabyldandy. Tıisti memlekettik jáne qoǵamdyq ınstıtýttar jumys isteıdi.
Ortalyq, óńirlik jáne aýdandyq deńgeıde quqyq buzýshylyqtyń aldyn alý jónindegi vedomstvoaralyq komıssııalar quryldy. Prezıdent reformasynda kóterip, tıisti jumys bastaýǵa tapsyrma berýine oraı jergilikti polıtsııa qyzmetinde bólimsheler qurylǵan.
Bul protsestegi eń mańyzdysy – qyzmetkerlerimizdiń qyzmettegi ıdeologııasy men mádenıetiniń ózgerýi. Polıtsııa qyzmetkerlerimiz quqyq buzýshylyqty jáne oǵan qatysy bar tulǵalardy anyqtaýǵa baǵdarlanǵan. Servıstik polıtseıler bolsa, kómek kórsetýge jáne senimge negizdelgen qatynas ornatýǵa daıyn. ıAǵnı, basqarýdyń barlyq degeıinde tereń ózgerister qajet-aq.
Álemdik tájirıbege júrgizilgen taldaý bul jumysty túrli servıstik elementterdi testten ótkizýden, halyq pen polıtseılerdiń ózderin ózara qarym-qatynastyń jańa úlgisine daıyndaýdan bastaý qajettigin kórsetip otyr.
- Servıstik modeldi engizý azamattardyń polıtseılermen ózara qatynasyna qalaı áser etýi múmkin?
- «Servıs» sózin aǵylshyn tilinen aýdarsaq «qyzmet» degen maǵynany beredi. Demek, kúndelikti ómirde túrli salada halyqqa qyzmet kórsetý degen sóz. Osy rette servıstik eki túri jaıynda sóz qozǵaýǵa bolady.
Derbes servıs – bul polıtsııanyń polıtseılik qyzmetterdi sapaly usyný negizinde aryzdanýshymen, zardap shegýshilermen jáne quqyq buzýshylarmen jumysy.
Al ujymdyq servıs – bul polıtsııanyń jergilikti bılik organdarmen qoǵamdastyqpen seriktese otyryp, qaýipterdi anyqtaý jáne problemalardy sheshý.
Polıtsııaǵa servıs kórsetý qyzmetin júktegen jaǵdaıda, ol qoǵammen barynsha belsendi túrde yqpaldasyp, halyqqa jaqyndaı túsedi ári zań normalarynyń saqtalýyna jaýaptylyq júkteıtin quqyq qorǵaýshy mártebesine áleýmettik qyzmet mártebesin qosyp alatyn bolady.
Servıstik polıtsııanyń keshendi modelin qurýdaǵy maqsat – barlyq memlekettik qurylymdar men qoǵamnyń tıimdi ózara is-qımyly arqyly, quqyq buzýshylyqtardyń aldyn alý, qoǵamdyq tártipti saqtaý, halyqqa der ýaqytynda kómek kórsetý arqyly azamattardyń qaýipsizdigin qamtamasyz etý. Nátıjesinde halyqtyń qaýipsizdigi jan-jaqty qamtamasyz etilip, azamattardyń tártip saqshylaryna senim arta túsedi dep kútemiz.
- Suhbatyńyzǵa raqmet!
