Pavlodardaǵy jedel basqarý ortalyǵy qalaı jumys isteıdi - fotoreportaj
PAVLODAR. KAZINFORM - Pavlodardaǵy jedel basqarý ortalyǵy - elimizde alǵash ashylǵan zamanaýı quqyq qorǵaý júıeleriniń biri. Bul jerde únemi sergek júretin, jumysy jurt kózine túse bermeıtin mamandar qyzmet etedi. Olar shahardaǵy qoǵamdyq qaýipsizdikti táýliktiń ár sekýndynda, jyldyń 365 kúninde kirpik qaqpaı kúzetedi.
Eń áýeli Pavlodardaǵy jedel basqarý ortalyǵy halyqqa jedel kómektesý úshin qurylǵan organ ekenin aıtyp óteıik. Kún saıyn ishki ister organdaryna kelip túsip jatatyn aqparattar men habarlamalar aǵynyn qorytyp, jedel árekettiń barlyǵy osy jerde úılestiriledi. Ortalyq keń zalda ornalasqan. Bólmege kirip kelgende aldymen kózińizge úlken ekrandar túser edi. Munda qala kósheleriniń qıylysynda, ǵımarattardyń bıik tusynda ornalasqan jalpy sany 117 kameranyń barlyǵy qamtylǵan. Árıne mundaı shamadaǵy kamerany ekrandarǵa bir demde syıdyrý múmkin emes. Inspektorlar ózine qajet aýmaqtar men kóshe parametrlerindegi kameralardy ýaqyt saıyn qarap, kúdikti jaıttardy sholyp otyrady.
Azamattardyń polıtsııaǵa soqqan telefon qońyraýlary áýeli 102 operatorlarynyń pýltinde tirkeledi. Kezekti qońyraý shyr ete qaldy.
- Allo, sizdi kezekshi operator Ámına Dúısenova tyńdap tur!
Telefon tutqasynyń ar jaǵyndaǵy turǵyn Tolstoı kóshesi, 90-úı mekenjaıynda ishimdikke sylqııa toıyp alǵan áldebir azamattyń podezde qannen-qapersiz uıyqtap jatqany týraly habarlady. Operator qyz sanaýly sekýndtar ishinde habarlasqan jannyń aty-jónin, telefon nómirin, mekenjaıyn surastyryp, kompıýterdegi elektrondy kartochkaǵa engizdi de, zaldyń joǵary jaq bóliginde otyrǵan aǵa kezekshilerdiń kompıýterine jibere qoıdy. Aǵa kezekshiler sol ýaqytta-aq ýchaskelik polıtseıge ratsııa arqyly habarlasyp, mekenjaıǵa baryp, azamattyń kim ekenin anyqtaýdy, eger turaqty mekeni joq bolsa, arnaıy qabyldaý ornynyń kóligin shaqyrtýdy tapsyrdy. Árıne bul protsestiń barlyǵy aıaqtalǵansha aǵa kezekshiler qadaǵalaýdan shyǵarmaıdy. Ámınamen birge bir aýysymda operator Azıza Júsipova da 102 pýltinde otyr. Ekeýi qońyraýlardy kezektesip qabyldaıdy.
Ortalyqtyń alǵy bóliginde beınebaqylaý ınspektorlary kóshedegi, qoǵamdyq oryndardaǵy tártipti kameralar arqyly qadaǵalap otyr. Kezekshi ınspektorlar Malıka Temirhanova men Qarlyǵash Qınasheva ruqsat etilmegen jerdegi shylym shegý faktisin kórińiz dep monıtor aldyna shaqyrdy. Aıtýlarynsha, mundaı quqyq buzýshylyq kúndelikti qyzmetterinde jıi kezdesedi.
«Mynaý Pavlov kóshesi, 31-úıdiń qabyrǵasyna ornatylǵan kamera, jańa ǵana avtokólik salony aldynda anaý kók shalbar kıgen er adam ruqsat etilmegen jerde temeki shegip, tuqylyn laqtyryp ketti. Mine, ózińiz qarap kórińiz, kameradan barlyǵy ap-anyq kórinip tur. Muny aǵa kezekshige baıandap úlgerdim, olar patrýldik qyzmetti baǵyttaıdy», - dep baıandady Q. Qınasheva.
Tap sol sátte navıgator-kezekshi Erbol Abdýlla álgi aýmaqqa eń jaqyn jerde turǵan kezekshi patrýldi anyqtaı qoıdy. Negizi qala kósheleriniń qaýipsizdigin baqylaıtyn ınspektorlar men patrýlderdiń qaıda júrgeni GPS arqyly kórinip turady. Kólik salonynyń aldyna kóp kúttirmeı kezekshi patrýldik polıtsııa jetip bardy da, álgi azamatty toqtatyp, onyń qoǵamdyq tártipti buzǵanyn habarlady. Sáıkesinshe, oǵan qatysty hattama toltyrylyp, shylymqumar azamat aıyppul arqalap qaldy.
Beınebaqylaý ınspektory Malıka Temirhanovanyń bul orynda qyzmet etip jatqanyna 5 jyldan asqan. Talaı quqyq buzýshylyqty kamera arqyly onlaın rejimde anyqtap, áriptesteriniń kómegimen jolyn kesti, baýkespe urylardy ustap, qylmystyq jaýapkershilikten jaltarǵandardy quryqtady. Onyń aıtýynsha, jedel basqarý ortalyǵy qoǵamdyq tártipti baqylaýda óte tıimdi qural dep tanylyp keledi.
«Birde avtovokzal mańynda eki áıel adam dámhanada ishimdik iship, biri ekinshisiniń telefonyn urlap qashady. Zardap shegýshi 102-ge habarlasqan sátte men sol aýmaqtaǵy kameralardy iske qostym. Basqarý pýltimen kameralardy aınaldyra qaraı kelip, qylmys ornynan izin sýytyp bara jatqan kúdiktini kózim shaldy. Patrýldik polıtsııa álgi áıeldi aınalasy 7 mınýttyń ishinde qolǵa túsirip, telefon ıesine qaıtaryldy. Taǵy birde sporttyq velosıped urlandy degen jedel habar tústi. Tal túste minip ketken ǵoı. Kameralardy shola kelgende kóshelerdiń birimen velosıped mingen azamat ushyrasty. Navıgator-ınspektor eń jaqyn jerdegi patrýl qyzmetkerlerine habarlasyp, álgini birden ustady. Osynyń barlyǵy kóz aldymyzda, shynaıy ýaqytta bolyp jatady», - deıdi Malıka.
Ózge ınspektorlar kúnine 8 saǵat eńbek etse, aǵa kezekshiler Ǵumar Ashjanov pen Dıas Esenǵulov 24 saǵat boıy kirpik qaqpaı ortalyqtaǵy barlyq protsesti baqylap otyrady. Sebebi quqyq buzýshylyq anyqtalǵan sátten bastap, oǵan qandaı qurylymdyq kúshterdiń barǵanyn, qandaı áreketter oryndalǵanyn olar bilýi ári úılestirip otyrýlary kerek.
«Jańa ǵana Atameken kentinde bir balany ıt qaýyp alǵany habarlandy. Oǵan ýchaskelik polıtsııany jónelttik. Nazarbaev-Toraıǵyrov kósheleriniń qıylysynda jańa ǵana tirkelgen jol-kólik apatyna «kaskad» arnaıy polıtsııa patrýli attandy. Al Nazarbaev dańǵyly, 32-úıde órt shyqqany týraly aqparat jetti. Ol jerdegi qoǵamdyq tártiptiń saqtalýyn qadaǵalaý úshin polıtseılerdi jiberdik, al turǵyndardy evakýatsııalaý kerek bolsa taǵy qosymsha kúsh jóneltemiz», - dep áńgimeledi D. Esenǵulov.
Jedel basqarý ortalyǵynyń bastyǵy Rınat Shamgýnov jalpy atalǵan qurylymda 45 qyzmetker eńbek etetinin jetkizdi. Bir aýysymda shamamen 10-11 qyzmetker otyrady. Qala kóshelerinde 117 kamera bolsa, jergilikti quqyq qorǵaý organdarynyń ǵımarattarynda 1700-den astam kamera ornatylǵan.
«Buǵan qosa bizdiń júıemizge mektepter men balabaqshalardyń kameralyq jabdyqtary qosylǵan. Qala boıynsha olardyń sany shamamen 15 myńdaı bolyp qalar. Deıturǵanmen, bizdiń ortalyqtyń baılanys quraldary men kompıýterlik jabdyqtarymyz, jıhazymyz ábden eskirgen. Tehnologııalyq múmkindigimizdi arttyrý úshin bıyl JBO tolyqtaı jańǵyrtýdan ótedi dep josparlanǵan. Kompıýterlerimiz ben pýltterimiz, ózge de quraldarymyz jańarsa, qyzmet sapasy qazirgiden de artyp, tıimdilik turǵysynan taǵy bir satyǵa ósemiz. Qazir bir táýlikte shamamen 200-300 qońyraý tússe, jazǵy ýaqytta olardyń sany 450-500-ge jýyqtaıdy. Munyń syrtynda bizdiń operatorlarǵa áldebir aqparatty surap habarlasatyndar bar. Ondaı qońyraýlardyń sany táýligine – 300-400. Qyzmetkerlerimizdiń bos ýaqyty múlde joq. Barlyǵy osy júıege jumylyp, judyryqtaı qyzmet etedi», - dep baıandady Rınat Qaıyrgeldiuly.
Ol keltirgen krımınogendik ahýalǵa súıensek, búginde urlyq, tonaý faktileri aıtarlyqtaı azaısa, ınternet arqyly jasalatyn alaıaqtyq oqıǵalary kún saıyn údep keledi. Máselen, bıylǵy 19-22 aqpan aralyǵynda qalada 49 qylmys tirkelse, sonyń 34-i alaıaqtyq faktisi ekeni anyqtaldy. Álgi 34 oqıǵanyń 30-y ınternet arqyly jasalǵan.
«Buryn kóshede kameralar az bolǵanda avtokóliktiń esigin buzyp, salonyndaǵy zattardy tonaý, páterlerdi úptep ketý sııaqty qylmys kóp tirkeletin. Qazir onlaın baqylaýdyń nátıjesinde mundaı oqıǵalar azaıdy. Vokzal, bazar sııaqty adamdar kóp júretin jerlerde temeki tuqylyn, azyq-túlik qaldyqtaryn arnaıy jáshikterge laqtyrýǵa adamdar úırene bastady. Jol boıyn kesip ótkende de azamattar jolaǵy bar jermen júrýge tyrysady. Osynyń barlyǵy – qoǵam músheleriniń tártipke boı úırete bastaǵanynyń dáleli. Al qoǵamda tártip ornap, árqaısymyz jaýapkershilikti sezine alsaq, biz úshin odan asqan qýanysh joq», - dep óz oıymen bólisti ortalyq bastyǵy.
Jalpy, Pavlodar qalasy boıynsha búginde Ońtústik jáne Soltústik polıtsııa bólimderine qarasty 16 patrýldik ýchaske bar bolsa, onyń tórteýi shaharǵa qarasty aýyldardy baqylaıdy. Kún saıyn ár ýchaskede keminde 3-4 polıtsııa qyzmetkeri qoǵamdyq tártipti qadaǵalaıdy.
Ortalyq qyzmetkerleri aıtqandaı, polıtsııa jumysy únemi mobıldi bolyp, kásibılikti shyńdaýdy qajet etedi. Júıe ornynda turmaıdy, sebebi jyl saıyn jańashyldyqtar engiziledi. Tsıfrlandyrý da belsendi damyǵandyqtan bosańsýǵa ýaqyt joq.
Jedel basqarý ortalyǵyna bógde adam kirmeıdi. Endeshe, 102 operatoryna soǵylatyn bir qońyraýdyń sońynda osyndaı komandalyq qyzmet atqarylyp jatqanyn bile júreıik.