Ózbekstan sýdy únemdeý úshin tótenshe jumys rejımine kóshedi
Ózbekstan sýdy únemdeý úshin keler jyly tótenshe jumys rejımine kóshedi. Bul týraly sý resýrstaryn tıimdi paıdalaný sharalaryna arnalǵan keńeste Ózbekstan prezıdenti Shavkat Mırzıeev málim etti, dep habarlaıdy Kazinform President.uz-ge silteme jasap.
Jıyn barysynda Ózbekstanda ishki kózder sý qajettiliginiń 20 paıyzyn ǵana jabatyny aıtyldy. Klımattyń ózgerýin jáne transshekaralyq ózenderdi tıimdi paıdalanýdaǵy máselelerdi eskere otyryp, 2030 jylǵa qaraı respýblıkada sýdyń jyldyq tapshylyǵy 15 mlrd tekshe metrge jetedi dep boljanyp otyr.
Sýdyń 90 paıyzy aýyl sharýashylyǵyna baǵyttalady. Osy rette onyń aıtarlyqtaı bóligi ysyrap bolady. Sazdan jasalǵan sýarý júıelerinde jyl saıyn 14 mlrd tekshe metr sý ketedi. Bul kólem jalpy tutyný mólsheriniń 36 paıyzyna teń. Osynyń kesirinen arnalar shetindegi 175 myń gektar alqapqa sý jetipeı qalady. Odan 5 mlrd dollar ekonomıkalyq shyǵyn keledi.
Sýdy únemdeý úshin arnalar men aryqtarǵa beton quıý birinshi kezektegi mindet bolmaq. Keler jyly 1,5 myń shaqyrym, ıaǵnı, bıylǵydan 4 esege artyq sý arnasyna beton quıylady. Al, 2025 jyly osyndaı jumystarmen kem degende 2 myń shaqyrym aýmaq qamtylady.
Ekinshi mańyzdy mindet – sý únemdeıtin tehnologııalardy engizý. Qazir 4,3 mln gektar sýarmaly alqaptyń 30 paıyzynda ǵana sýdy ysyrapsyz paıdalanýǵa múmkindik beretin qurylǵylar ornatylǵan. Oǵan qolbaılaý bolyp otyrǵan máseleniń biri – atalǵan únemdeý tehnologııasyn engizgen sharýalarǵa nesıeniń bir bóligin óteıtin mehanızimniń joqtyǵy. Sondyqtan jıynda qarjylandyrýdyń jańa júıesi aıqyndaldy. Osylaısha, sý únemdeý tehnologııalaryn engizýge nıet bildirgen klasterler men sharýa qojalyqtary úshin 2 jyldyq jeńildikti kezeńmen, 14% jyldyq mólsherlememen 5 jylǵa nesıe beriledi.
Úshinshi mańyzdy mindet – sýdy jetkizý shyǵyndaryn azaıtý. Atap aıtqanda, tutynatyn sýdyń 63 paıyzy sorǵy stantsııalary arqyly alynady. Keńeste málim bolǵandaı, olardyń tozý deńgeıi 80 paıyzǵa deıin jetken. Ózbekstan basshysy shyǵyndy azaıtýdyń jáne tıimdilikti arttyrýdyń eń durys joly sorǵy qurylǵylaryn jańartý jáne olardy basqarýdy jeke seriktestikke berý ekenin basa aıtty.