«Otbasyndaǵy zorlyq-zombylyqsyz Qazaqstan» jobasy taǵy 5 óńirde iske asady
Jobanyń tıimdiligi jaıynda QR Prezıdenti janyndaǵy Áıelder isteri jáne otbasylyq-demografııalyq saıasat jónindegi ulttyq komıssııanyń tóraıymy Lázzat Ramazanova «Zorlyq-zombylyqsyz azamattyq qoǵam» taqyrybynda ótken IX Azamattyq forýmynda málimdedi.
Ulttyq komıssııa tóraıymy bul is-sharanyń 25 qarashada atap ótiletin – Zorlyq-zombylyqty joıý jolyndaǵy kúrestiń halyqaralyq kúni men BUU Bas assambleıasynyń bastamasymen uıymdastyrylatyn «Zorlyq-zombylyqsyz 16 kún» kampanııasymen tuspa-tus ótýiniń ózi máseleniń ózektiligin kórsetetinin atap ótti.
«Qoǵamdaǵy zorlyq-zombylyq deńgeıine áser etetin birneshe faktor bar. Bul eń aldymen, áleýmettik jáne eńbek turaqsyzdyǵy, ómirde óz baǵytyn joǵaltý, otbasylyq qundylyqtardyń tómendeýi. Sondaı-aq osy máselede memlekettik organdardyń ózara áreketiniń jetkiliksizdigi, otbasy ınstıtýtynyń álsireýi, maskúnemdik, nashaqorlyq jáne taǵy da basqa problemalar máselege birden-bir sebep. Munyń barlyǵyn júıeli ári keshendi túrde sheshpeıinshe, otbasyndaǵy zorlyq-zombylyq problemasy sheshimin tappaıdy», - dedi Lázzat Ramazanova.
Spıker atap ótkendeı, áıelder men balalarǵa qatysty kez kelgen qylmystyń jaýapkershiligi elde kúsheıtilgen. Dese de, qatań amaldar men jazalaý sharalary máseleni túbegeıli joıa almaıdy.
«Bir qaraǵanda, zorlyq-zombylyqpen kúresýge qajetti barlyq shara bar. 2009 jyly «Turmystyq zorlyq-zombylyqtyń aldyn alý týraly» zań qabyldandy. Ýákiletti organdar anyqtalyp, qajetti tetikter bekitilgen. Alaıda, otbasylyq-turmystyq zorlyq-zombylyq jaıttarynyń sany artpasa, kemimeı otyr. Ásirese, pandemııaǵa baılanysty oqshaýlaný kezinde mundaı jaǵdaılar kóbeıgen»,- dedi Ulttyq komıssııa tóraıymy.
Lázzat Ramazanova atap ótkendeı, zorlyq-zombylyq týraly jaıttarǵa birinshi bolyp azamattyq sektor emes, ýákiletti memlekettik orandar der kezinde áreket jasaýy kerek.
«Zorlyq-zombylyq jaıttary týraly jábir kórgen azamattar qoǵam belsendilerine habarlasyp, ol jaıynda qoǵam belsendilerinen estip jatamyz. Alaıda, mundaı jaǵdaılarǵa ortalyq ýákiletti organdar men jergilikti atqarýshy organdar birinshi kezekte áreket jasaýy kerek. Zańnamalyq deńgeıde tıisti fýnktsııalary bekitilgen, Bilim mınıstrligi janyndaǵy Balalar quqyǵyn qorǵaý jónindegi komıtettiń, Aqparat jáne qoǵamdyq damý mınıstrliginiń Otbasy jáne jastar isteri jónindegi komıtetiniń aıtqanyn nege estimeımiz? Úkimettik emes sektor, mınıstrlik pen ákimdikter birlesip jumys jasaýy tıis», - dep atap ótti Lázzat Ramazanova.
2017 jyly Áıelder isteri jáne otbasylyq-demografııalyq saıasat jónindegi ulttyq komıssııa, memlekettik jáne halyqaralyq ınstıtýttarmen birlesip «Otbasyndaǵy zorlyq-zombylyqsyz Qazaqstan» jobasyn usynǵan bolatyn. Bul joba pılottyq túrde eldiń ońtústik óńirlerinde iske asyrylǵan.
Nátıjesinde toǵyz myńnan asa azamatqa quqyqtyq jáne áleýmettik máselelerdi sheshýde kómek usynylǵan. Joba aıasynda Otbasy, balalar men jastar isi jónindegi basqarmalar qurylǵan. Qıyn jaǵdaıǵa túsken otbasylar men zorlyq-zombylyq tálkegin tartqandarǵa tegin qyzmet kórsetetin áleýmettik-pıhologııalyq qyzmetter ashylǵan. Áleýmettik túıitkilderdiń aldyn alý baǵytynda is-sharalar ótkizilgen.
Onymen qosa, Shymkent qalasynda medıtsınalyq-psıhologııalyq ortalyq qurylǵan. Bul ortalyqta uryp-soǵyp otbasynyń berekesin qashyrǵan jáne ishimidikke táýeldi adamdardy psıhologııalyq ádispen túzeıtin arnaıy baǵdarlama iske qosylǵan.
Lázzat Ramazanovanyń aıtýynsha, joba óz tıimdiligin kórsetken, sondyqtan qazir bul joba qoǵamǵa asa qajet. Qazaqstannyń 2030 jylǵa deıingi otbasylyq jáne genderlik saıasatynyń tujyrymdamasynda kózdelgen is-sharalardyń ekinshi kezeńine saı, jobany elimizdiń bes óńirinde engizý qarastyrylǵan. Atap aıtsaq, Nur-Sultan jáne Shymkent qalalary, sondaı-aq Almaty oblysy, Mańǵystaý jáne Shyǵys Qazaqstan oblystarynda.
«Jobany iske asyrý jumysy jalǵasa bermek. Bul rette azamattyq qoǵam, úkimettik emes sektordyń tarapynan qoldaý bolatynyna senimdimiz. Tek birlesken is arqyly ǵana zorlyq-zombylyqty toqtatyp, otbasynyń birligi men berekesin saqtap qala alamyz»,- dep sózin túıindedi Ulttyq komıssııa tóraıymy.
