Otbasynyń tsıfrlyq kartasy qandaı baǵytta damytylady
ASTANA. KAZINFORM - Otbasynyń tsıfrlyq kartasy iske qosylǵan sátten beri týra 2 jyl ýaqyt ótti. Karta engizilgen kezeńnen bergi alǵashy nátıje qandaı? Búginde jobanyń ıgiligin qansha adam kórip otyr? Aldaǵy ýaqytta kartaǵa taǵy qandaı áleýmettik kómek túrleri engizilmek? Kazinform tilshisi osy saýaldarǵa jaýap izdep kórýge tyrysty.
Karta arqyly qandaı kómek túrlerin alýǵa bolady?
Este bolsa, 2022 jyldyń 1 qyrkúıeginen bastap Otbasynyń tsıfrlyq kartasy arqyly járdemaqylar men áleýmettik tólemderdiń 11 túri jáne habarlamalardyń 3 túri boıynsha qyzmetter alý múmkindigi usynylǵan edi. Olar:
- balanyń týýy boıynsha, bala kútimi boıynsha, múgedektigi bar bala kútimi boıynsha, jumyssyzdyq boıynsha, asyraýshysynan aıyrylý boıynsha tólemder, múgedektigi boıynsha járdemaqylar, kúmis alqa nemese altyn alqa nagradtalǵan kóp balaly otbasylar, AÁK;
- zeınetaqy tólemderi, jumysqa ornalastyrý boıynsha habarlamalar;
- qandastarǵa habarlamalar.
2022 jylǵy qyrkúıekten bastap búgingi kúnge deıin 1 230 630 myń azamatqa memlekettik qyzmetter kórsetýge kelisim alý úshin tıisti SMS joldandy, onyń ishinde 720 myńnan astam azamatqa taǵaıyndaldy.
Joba qandaı baǵytta damytylady?
2023 jyldan bastap Otbasynyń tsıfrlyq kartasy tolyqqandy iske qosyldy. Onyń maqsaty - qazaqstandyqtardyń memlekettik qoldaý júıesine teń qoljetimdiligin qamtamasyz etý. Kartasy ál-aýqattyń ártúrli salalaryndaǵy otbasylardyń osaldyqtary men táýekelderin anyqtaýǵa jáne ómirlik qıyn jaǵdaıdyń deńgeıin proaktıvti formatta, ıaǵnı qıyn jaǵdaıda júrgen adamdardyń ótinishinsiz anyqtaýǵa múmkindik beredi.
Otbasynyń tsıfrlyq kartasy otbasynyń ál-aýqat deńgeıin ekonomıkalyq, áleýmettik jáne turǵyn úı jaǵdaılary, densaýlyq, bilim boıynsha baǵalaıdy. Sondaı-aq, otbasylardy 5 sanatqa bóledi:
A - ál-aýqaty jaqsy
B - qanaǵattanarlyq
S - turmysy nashar
D - daǵdarys
E- qıyn jaǵdaıda.
Qazirgi ýaqytta Otbasynyń tsıfrlyq kartasynda elimizdiń 20 mln-na astam azamat týraly derekter jınaldy. Olar 6,3 mln otbasyna bólingen.
Aıta keterligi, Otbasynyń tsıfrlyq kartasy qazirdiń ózinde otbasynyń aýmaqtyq ornalasýy týraly málimetterdi, eń bastysy - áleýmettik-ekonomıkalyq, turǵyn úı jaǵdaılary, otbasy músheleriniń densaýlyq saqtaý, bilim berý, áleýmettik qorǵaý jáne basqa da tirshilik salalaryna qajettilikteri týraly aqparatty qamtıdy. Karta otbasynyń osaldyqtary men táýekelderin, ál-aýqat ındeksin anyqtaýǵa, otbasynyń qıyn ómirlik jaǵdaıynyń deńgeıin baǵalaýǵa, sonymen qatar memlekettik organdar men ákimderge óńirdiń áleýmettik-ekonomıkalyq damý baǵdarlamalaryn ázirleý úshin óńirlerdegi ahýaldy taldaýǵa múmkindik beredi.
Otbasynyń tsıfrlyq kartasy málimetteri boıynsha otbasylardyń (adamdardyń) áleýmettik ál-aýqatyna júrgizilgen taldaý negizinde búginde ákimder úshin «daǵdarys» jáne «qıyn jaǵdaıda» sanattardaǵy otbasylar sanyn azaıtý boıynsha KPI (tıimdiliktiń negizgi kórsetkishi) belgileý usynylady.
Jyldyq ındıkatorlardy belgileı otyryp, osy sanattardaǵy otbasylar sanyn azaıtý boıynsha óńirlerdiń reıtıngin esepteýdiń tıisti ádistemesi ázirlendi. Ákimderdiń reıtıngi paıyzdyq mánde tómendeýdiń jyldyq ındıkatorlaryna qol jetkizýdi eskere otyryp baǵalanady. Otbasylardy neǵurlym «ál-aýqaty jaqsy» sanattarǵa shyǵarý úshin oblys ákimderi úshin KPI belgilendi. Óńirler reıtınginiń qorytyndylary Qazaqstan Respýblıkasynyń Úkimeti deńgeıinde paıyzdyq mánde tómendeýdiń jyldyq ındıkatorlaryna qol jetkizýdi eskere otyryp baǵalanady.
Qazirgi ýaqytta derekteri jańartylmaǵan otbasylar sany men D jáne E sanatyndaǵy otbasylar sanyn azaıtý boıynsha jumys júrgizilip jatyr. Osyǵan baılanysty tabysy, aktıvteri, medıtsınalyq saqtandyrýy joq adamdardy anyqtaý, turǵylyqty jeri boıynsha turaqty tirkeý jáne olarǵa tıisti qoldaý sharalary men konsýltatsııalar berý boıynsha jergilikti atqarýshy organdarmen jumys júrgizilip jatyr.
Sonymen qatar, ómirlik qıyn jaǵdaıǵa tap bolǵan azamattarǵa qyzmet kórsetý aıasynda adamnyń portretin berý bóliginde Otbasyn qoldaý ortalyǵy qyzmetkeriniń FSMSOCIAL avtomattandyrylǵan jumys ornymen Otbasynyń tsıfrlyq kartasyn ıntegratsııalaý jumystary qolǵa alynǵan. Sondaı-aq, FSMSOCIAL avtomattandyrylǵan jumys ornymen jasalyp jatqan jumystar aıasynda menedjment keısin júzege asyrý josparlanǵan.
Otbasynyń tsıfrlyq kartasy memlekettik organdardyń 30 aqparattyq júıesimen ıntegratsııalanǵan jáne olardyń málimetteri negizinde otbasynyń quramyn avtomatty túrde aıqyndaıdy jáne otbasylardyń ómir súrý deńgeıin baǵalaýdy qalyptastyrady. Qazirgi ýaqytta barlyq ıntegratsııalar «Smart Data Ukimet» arqyly júzege asyrylady. Otbasynyń tsıfrly kartasy, óz kezeginde «Smart Data Ukimet» memlekettik organdardyń aqparattyq júıelerimen qajetti ıntegratsııalarǵa ıe.
Kartaǵa taǵy qandaı áleýmettik kómek túrleri engiziledi?
Qoldanystaǵy tsıfrlyq platformany jańǵyrtý memlekettik jáne memlekettik emes aqparattyq resýrstarmen qosymsha qajetti ıntegratsııalardy iske asyrýdy, áleýmettik qyzmetkerler úshin mobıldi qosymshalardy ázirleýdi kózdeıdi.
Jańǵyrtylǵan áleýmettik kartany iske asyrýdy eskere otyryp áleýmettik qyzmetterdiń ıntegratsııalanǵan modeli kelesi múmkindikterdi qamtamasyz etedi:
- Otbasylyq turmysy tómendeýdiń aldyn alý maqsatynda ómirlik qıyn jaǵdaıǵa tap bolǵan otbasylardy (adamdardy) avtomatty rejımde anyqtaýdy uıymdastyrý;
- Otbasynyń ár múshesiniń jeke erekshelikterin eskere otyryp, otbasynyń (adamnyń) qajettiligin keshendi baǵalaý;
- Tirshilik áreketiniń bes negizgi salasyndaǵy (áleýmettik jaǵdaılar, jumyspen qamtý, ekonomıkalyq jaǵdaılar, densaýlyq saqtaý, bilim berý, turǵyn úı jaǵdaılary) áleýmettik teńsizdik kórinisterin tereń taldaý múmkindigimen osal otbasylar (tulǵalar)týraly jan-jaqty, bólshektelgen jáne jańartylǵan aqparatty júrgizý;
- Otbasyna (adamǵa) tıimdi qoldaý sharalaryn kórsetýde jáne ony ómirlik qıyn jaǵdaıdan tezirek shyǵarýda ártúrli vedomstvolardyń kúsh-jigerin shoǵyrlandyrý;
- «Eshkimdi artta qaldyrmaý» qaǵıdatyn iske asyrý;
- Derekterdi jınaý, óńdeý jáne monıtorıngileý salasyndaǵy memlekettik fýnktsııalardyń qaıtalanýyn bolǵyzbaý;
- Otbasynyń qajettilikterin baǵalaý boıynsha memlekettik organdardyń qaıtalanatyn fýnktsııalaryn ońtaılandyrý;
- Qoǵamnyń naqty problemalary men qajettilikteri negizinde bıýdjettik josparlaýdyń tıimdiligin arttyrý.
Eń bastysy, eldegi barlyq usynysty júzege asyrǵan jaǵdaıda, onyń árbir múshesiniń qajettilikterin (osaldyqtaryn) eskere otyryp, ómirlik tsıkldiń barlyq kezeńinde otbasyn súıemeldeý ınstıtýtyn qurý múmkindigi paıda bolady. Sodan keıin memlekettik organdardyń áreketteri pandemııa kórsetkendeı, zardaptarmen kúresýge emes, otbasynyń (adamnyń) osaldyqtarynyń aldyn alýǵa baǵyttalady.
