Ortalyq Azııa men Aýǵanstan sý tapshylyǵy máselesin qalaı sheshpek
TAShKENT. KAZINFORM – Ortalyq Azııadaǵy sý tapshylyǵy máselesin tek syndarly dıalog arqyly sheshýge bolady. Mundaı paıymdy Tashkentte ótken sý dıplomatııasy taqyrybyndaǵy koferentsııada Memleketaralyq sý sharýashylyǵyn úılestirý komıssııasy ǵylymı-aqparattyq ortalyǵynyń dırektory Dınara Zıganshına aıtty, dep habarlaıdy Kazinform agenttiginiń menshikti tilshisi.
- Ortalyq Azııa elderinde sý salasynda sarapshylardyń pikiri tıisti deńgeıde eskeriledi. Osy oraıda, bizge olardan naqty taldaý men usynys qajet. Zertteýler yqtımal qaterler men shıelenisterdiń aldyn alý úshin mańyzdy. Sý dıplomatııasynyń maqsaty - ózara tıimdi dıalog ornatý. Eldiń ustanymyn alǵa tartyp, ózgeniń oıy men paıymyn estimeý máseleniń sheshimi bola almaıdy. Sondyqtan bir-birimizdi tyńdap, naqty dálel negizinde ortaq baılamǵa keletin formatty qalyptastyrý qajet. Ol úshin áýeli sarapshylar deńgeıinde ýaǵdalastyq bolýy tıis, keıin usynystar joǵary basshylyqqa jetkiziledi. Ortalyq Azııadaǵy sý tapshylyǵy máselesi tek syndarly dıalog arqyly sheshiledi, biz osyny túsinýimiz qajet, - dedi Dınara Zıganshına Kazinform tilshisiniń saýalyna jaýap bere otyryp.
Onyń sózinshe, ózara is-qımyldardy pysyqtaý úshin barlyq múddeli elderdiń basyn biriktiretin alań nemese format qalyptastyrý mańyzdy.
- Buǵan deıin estip júrgenimizdeı, Aýǵanstannyń Ámýdarııa ózeninen sý alýǵa tolyq quqy bar. Resmı Kabýldy búginge deıin qalyptasqan quqyq sheńberine tartý máselesi de erekshe nazarda. Ol úshin áýeli Ortalyq Azııanyń barlyq elderi múddeli bolýy tıis. Eń bastysy Aýǵanstan úkimetiniń sý salasyndaǵy kelisimderge qosylý nıetiniń bolýy mańyzdy. Buǵan deıin Memleketaralyq sý sharýashylyǵyn úılestirý komıssııasy aıasynda qabyldanǵan quqyqtyq qujattar bar. Eger Aýǵanstan atalǵan komıssııanyń quramyna qosylsa, onda buryn qabyldanǵan kelisimder qaıta qaralýy tıis. Bul óz kezeginde uzaq protsess sanalady, - dep pikir bildirdi Dınara Zıganshına.
Ózbekstanda ótken konferentsııada Ortalyq Azııa elderiniń ókilderi Aýǵanstanmen dıalog ornatýǵa múddeli ekenderin jetkizdi. Atap aıtqanda, sý únemdeý tehnologııalaryn engizýde tájirıbelerimen bólisýge járdemdespek.
- Byltyr biz 8 mlrd tekshe metr sý únemdedik. Bul turǵyda Ózbekstannyń tájirıbesi mol. Bıyl 10 mlrd tekshe metr únemdep, 2030 jylǵa deıin 15 mlrd-qa qysqartamyz degen josparymyz bar. Eger 1980 jyldary Ózbekstanǵa 64 mlrd tekshe metr sý kelgen bolsa, qazir onyń kólemi 21%-ǵa tómendep, 51-52 mlrd-qa kemidi. Aldaǵy ýaqytta onyń kólemi taǵy 40 mlrd tekshe metrge túsýi yqtımal. Sol kezde bizdiń turǵyndar ony qatty sezinbeýi kerek. Árıne, ol úshin eń aldymen adamdarda sý únemdeý mádenıeti qalyptasýy tıis, - dedi Ózbekstannyń Sý sharýashylyǵy mınıstri Shavkat Hamraev.
Ortalyq Azııa elderi arasynda transhekaralyq sýlardy paıdalanýda keıingi jyldary jaıdary klımat qalyptasty. Bul eń aldymen memleket basshylary ornatqan dıplomatııanyń jemisi. Jaýapty vedomstvalar bolsa ashyq aqparat almasyp, tirshilik nárin paıdalanýda únemdeýge basymdyq bergen.
- Ár memleket eń aldymen óz múddesin qorǵaıdy. Biraq ortaq ustanymǵa kelmesek, bul iste tabysqa jetpe almaımyz. Sondyqtan ulttyq múddeni qorǵaı otyryp, barshaǵa qolaıly sheshim tabýǵa tyrysyp jatyrmyz, - dedi QR Prezıdenti janyndaǵy QSZI halyqaralyq qaýipsizdik bóliminiń basshysy Dáýren Áben.
Eske salaıyq, Ózbekstan astanasynda «Ortalyq Azııadaǵy sý dıplomatııasy: turaqty damýǵa negizdelgen senim, dıalog jáne yntymaqtastyq» taqyrybynda halyqaralyq ǵylymı-praktıkalyq konferentsııa ótti. Mundaı formattaǵy basqosýda alǵash ret Aýǵanstan delegatsııasy tóbe kórsetti.
Sonymen qatar konferentsııa aıasynda Ózbekstannyń Sý sharýashylyǵy mınıstri Shavkat Hamraev Kazinform agenttiginiń menshikti tilshisine suhbat berip, Qazaqstanmen yntymaqtastyqty nyǵaıtýǵa múddeli ekenin málimdedi.