Oljas Bektenov Aqtaýdaǵy MAEK-ti jóndeý jáne sý tuşytý zaýytyn jańǵyrtý jumystaryn tekserdi
ASTANA.KAZINFORM – Mańǵystaý oblysyna jumys sapary aıasynda Qazaqstan Premer-Mınıstri Oljas Bektenov Mańǵystaý atom energetıkalyq kombınaty, «Kaspıı» sý tuşytý zaýyty jáne «QazAzot» kásipornyna baryp, ınfraqurylymdyq problemalardy sheshý jáne ekonomıkaǵa jeke ınvestıtsııa tartý máselelerimen tanysty.
Prezıdent «Ádiletti Qazaqstan: zań men tártip, ekonomıkalyq ósim, qoǵamdyq optımızm» atty halyqqa Joldaýynda tıisti tapsyrmalar bergen bolatyn.
Aqtaýda Premer-Mınıstr «qaýipti qyzyl aımaqtaǵy» 19 energııa kóziniń tizimine engen MAEK-tegi jóndeý jumystarynyń barysymen tanysty. Memleket basshysy olardy jańǵyrtýdy basym tártippen aıaqtaýdy tapsyrdy.
Ónerkásip pen óńir halqynyń elektr jáne jylý energııasyna qajettiligin qamtamasyz etetin MAEK-tegi energetıkalyq jabdyqtardyń tozýy 79%-dy quraıdy. Ótken jyly jóndeý jumystaryn júrgizý úshin Úkimet rezervinen 4,9 mlrd teńge bólindi. Bıyl respýblıkalyq bıýdjetten 5 mlrd teńge baǵyttaldy. MAEK quramyna 3 elektr stansasy, dıstıllıat jáne ónerkásiptik jylýmen jabdyqtaý zaýyty, jóndeý zaýyty, tsehtar jáne reaktor qondyrǵysy kiredi. Kásiporynda 3,5 myńnan astam adam jumys isteıdi.
«MAEK» JShS bas dırektory K. Oraqov bıylǵy qyrkúıek aıynyń sońyna deıin eki qazandyq pen bir týrbınany kúrdeli jóndeýdiń aıaqtalǵany týraly baıandady. Sonymen qatar MAEK-tiń qazirgi qýaty 500 Gkal bolǵanda, Mańǵystaý oblysynda jylý tapshylyǵy 245 Gkal-dy quraıdy.
Oljas Bektenov óńir ákimdigi men kásiporyn basshylyǵyna josparlanǵan jumystardyń merziminde oryndalýyn, kásiporynnyń, ınjenerlik ınfraqurylymnyń, jalpy óńirdegi TKSh nysandarynyń aldaǵy jylytý maýsymyna tolyq daıyn bolýyn qamtamasyz etýdi tapsyrdy. Sonymen qatar oblystyń ónerkásiptik damýy men keleshegi bar óndiristerdi iske qosý qosymsha energııa qýatyn qajet etetini atap ótildi.
«Ózderińizge belgili, Memleket basshysy halyqqa Joldaýynda eldiń senimdi ári ekologııalyq taza energııa kózderine degen qajettiligin atap ótti. Qazaqstandyqtardy turaqty energııamen qamtamasyz etý – Úkimet jumysyndaǵy basym baǵyt. Kásiporyndardaǵy tehnologııalyq aqaýlar halyqqa áser etpeýi kerek. Sondyqtan tozyǵy jetken nysandardy jańǵyrtý boıynsha júrgizilip jatqan jumystarmen qatar jylý jáne elektr energııasynyń turaqty balamaly kózderin damytýymyz qajet. Ekonomıkamyzdyń jaı-kúıi ǵana emes, eń aldymen adamdardyń ómir súrý sapasy da soǵan baılanysty», — dep atap ótti Oljas Bektenov.
6 qazanda Qazaqstanda atom elektr stansasyn salý máselesi boıynsha respýblıkalyq referendým ótedi. Halyq qoldasa, atom energetıkasyn damytý elimizdi senimdi energııamen qamtamasyz etip, enshiles salalardy damytý men ónimdi jumyspen qamtýǵa qosymsha múmkindikter jasaıdy.
Sapar barysynda Premer-Mınıstr «QazAzot» AQ qyzmetimen tanysty. Eksportqa baǵdarlanǵan kásiporyn Qazaqstandaǵy ammıak pen ammıak selıtrasynyń jalǵyz óndirýshisi sanalady. Aýyl sharýashylyǵy úshin mıneraldy tyńaıtqyshtar jáne taý-ken sektoryna arnalǵan úshin hımııalyq zattar óndiretin ammıak-karbamıd keshenin salý josparlanýda. Joba sapaly otandyq tyńaıtqyshtarǵa degen qajettilikti jabý arqyly agrarlyq sektordyń damýyna oń áserin tıgizedi ári tutastaı alǵanda elimizdiń azyq-túlik qaýipsizdigin nyǵaıtady.
Aqtaýda Oljas Bektenov 200 myńnan astam adamdy aýyz sýmen qamtamasyz etetin «Kaspıı» sý tuşytý zaýytyn jańǵyrtý barysymen tanysty. Óńirde búgingi kúnge deıin aýyz sý tapshylyǵy bar. «Kaspıı»sý tuşytý zaýytyn keńeıtý kásiporynnyń qýatyn 2 esege – 40 myń m3 deıin arttyrady, bul turǵyndardy aýyz sýmen qamtamasyz etý deńgeıin arttyrýǵa múmkindik beredi. Jobany iske asyrý úshin Úkimet rezervinen qosymsha 5,1 mlrd teńge bólindi. Qazirgi ýaqytta jumystar 95%-ǵa aıaqtaldy: teńiz sýynyń jáne daıyn ónimniń qubyrlary, sý daıyndaý tsehynyń ǵımarattary, tuzsyzdandyrylǵan sýdyń sorǵy stansasy, ártúrli kólem men maqsattaǵy rezervýarlar salyndy; kabeldik jeli tóseldi.
Halyqty sapaly aýyz sýmen qamtamasyz etý máselesi Memleket basshysynyń erekshe baqylaýynda. Aqtaý qalasy, Munaıly jáne Qaraqııa aýdandarynyń tutynýshylary úshin sý tuşytý zaýytyn jańǵyrtý jobasynyń mańyzyn eskere otyryp, Oljas Bektenov Ónerkásip jáne qurylys mınıstrligine Mańǵystaý oblysynyń ákimdigimen birlesip jyl sońyna deıin jańǵyrtýdy ýaqtyly júrgizip, paıdalanýǵa berýdi qamtamasyz etýdi tapsyrdy.
Jalpy, Mańǵystaý oblysynda aýyz sý tapshylyǵy problemasyn kezeń-kezeńimen sheshý úshin qýaty táýligine 140,5 myń m3 bolatyn 9 sý tuşytý zaýyty men qondyrǵylarynyń qurylysy júrgizilýde. Óńir basshylyǵyna osy jobalardy jan-jaqty qoldaý jóninde qajetti sharalar qabyldaý tapsyryldy.
Mańǵystaý oblysy ákimdiginiń derekterine sáıkes, bıylǵy 8 aıda óńirdiń óńdeý ónerkásibinde 7,1% ósim qamtamasyz etildi, osy sektordaǵy óndiristiń jalpy kólemi 174,3 mlrd teńgege jetti. Saýdada ósim kólemi – 487,5 mlrd teńgege jetip, 4,3%-dy qurady. Jyl basynan beri 22,7 myń jumys orny ashyldy. Jyl sońyna deıin bul kórsetkishti 34,9 myń jumys ornyna jetkizý josparlanýda. Óńirde jyl basynan beri 560,7 myń m2 turǵyn úı paıdalanýǵa berildi.
