Olımpıada qarsańynda Qazaqstan sportshylary qandaı jetistikke jetti, olqylyqtar qandaı
ORAL. KAZINFORM – Bıylǵy 26 shilde men 11 tamyz aralyǵynda Frantsııa astanasy Parıj qalasynda XXXIII jazǵy olımpıada oıyndary ótetini belgili. Tórt jylda bir ret keletin dúnıejúzilik doda qarsańynda Qazaqstan sportshylary qandaı tabystarǵa qol jetkizdi. Olar olımp bıiginen kórine ala ma, el sportynyń kemshin tustary qandaı? Mine, osy saýaldarǵa Kazinform tilshisi jaýap izdep kórdi.
Qazaqstandyqtar boks, dzıýdo, kúres jáne basqa olımpıadalyq sport túrlerinen bıyl da álemdik dodalarda olja saldy.
Bıylǵy jyldyń basty jetistiginiń biri retinde Myrzaǵalı Aıtjanov bastaǵan mamandar jattyqtyratyn Qazaqstan boksshylarynyń tolyq quramda Parıj Olımpıadasynyń joldamasyna ıe bolýy der edik. Sońǵy joldamany Bangkokta ótken lıtsenzııalyq týrnırde 63,5 keli salmaqta Muhamedsabyr Bazarbaıuly jeńip aldy. Bıylǵy jáne bir erekshelik, Bangkokka barý úshin M.Bazarbaıuly el ishindegi irikteýden sátti ótip, jankúıerler men bapkerlerdiń úmitin aqtady. Osylaısha, Parıjde Qazaqstannan Sáken Bıbosynov (51 keli), Mahmud Sabyrhan (57 keli), Muhamedsabyr Bazarbaıuly (63,5 keli), Aslanbek Shymbergenov (71 keli), Nurbek Oralbaı (80 keli), Aıbek Oralbaı (92 keli) jáne Qamshybek Qońqabaev (92 keliden joǵary) el namysyn qorǵaıtyn boldy. Óz tarıhynda úshinshi ret tolyq quramda barǵaly otyrǵan boksshylardan úmit kútetinimiz anyq. Sonymen qatar Nazym Qyzaıbaı (50 keli), Karına Ibragımova (57 keli) jáne Valentına Halzova (75 keli) jankúıerlerin jerge qaratpas dep senemiz. Ótken jylǵy Azııa oıyndarynyń kúmis júldegeri atanǵan K.Ibragımova lıtsenzııany birden alyp, Olımpıadaǵa erkin daıyndalsa, el ishindegi irikteýden ótip, Bangkokta joldamaǵa qol jetkizgen N.Qyzaıbaı men V.Halzova da baryn salatyny anyq.
Sońǵy jyldary jarqyn jeńisterimen kózge túsip júrgen Ábıba Ábýjaqynova bıyl sol bıiginen túsken joq. 48 kelige deıingi salmaqta ol Birikken Arab Ámirlikterinde ótken álem chempıonatynda óz sporttyq jolynda ekinshi ret qola júldeger atandy. Dál osy salmaqta óner kórsetetin taǵy bir otandasymyz Ǵalııa Tynbaevanyń qazaq qyzdary arasynda alǵash ret Astanada ótken Grand Slam týrnırinde chempıon atanýy kópshilikti qýantty. Ol fınaldyq beldesýde Parıj Olımpıadasyna baratyn, tatamıde Ábıbamen de kezdesip, taıtalasyp júrgen reseılik Sabına Gılıazovany jeńdi. Ókinishke qaraı, ár elden árbir salmaqta bir ǵana sportshy qatysa alady.
Dzıýdodan Qazaqstan erler quramasy sapynda 60 keli salmaqta Olımpıadaǵa kim barady degen saýal biraz pikirtalas týǵyzdy. Aqyry reıtıngisi saı kelip turǵan úsh sportshy arasynda el ishinde irikteý beldesýin ótkizýge týra keldi. Munda Maǵjan Shamshadın men Nurqanat Serikbaevty qapy qaldyrǵan Eldos Smetov óziniń úshinshi Olımpıadasyna baratyn boldy. Osyǵan deıin kúmis pen qola júlde alǵan Eldos Parıjde altyn alamyn dep bekinip otyr. Bıylǵy álem chempıonatynda qola júlde úshin beldesýde utylyp, besinshi oryndy mise tutqan tájirıbeli E.Smetov óziniń sońǵy múmkindigin barynsha paıdalanary shúbásiz.
2021 jyly Tokıo Olımpıadasynda tennısshi Elena Rybakına júldege qol sozym jerden toqtaǵan edi. Aldymen jartylaı fınalda shveıtsarııalyq Belında Benchıchpen ótken oıynda sál-pál sáttilik jetispese, qola júlde úshin básekede ýkraınalyq Elına Svıtolınaǵa ese jibergen edi. Sodan beri E.Rybakınanyń tájirıbesi tolysty, sheberligi artty. 2022 jyly Ýımbldon týrnıriniń chempıony atansa, ótken jyly Aýstralııa ashyq chempıonatynyń fınalyna deıin jetip, Indıan-Ýells pen Maıamı WTA 1000 jarystarynda úzdik shyqty. Bıyl Brısben men Shtýtgart WTA 500 týrnıriniń chempıony atanǵan E.Rybakına Rolan Garrosta shırek fınalǵa deıin jetti. Tennısten Olımpıada dodasy topyraq tósenishindegi korttarda ótetinin eskersek, Elena Qazaqstannyń basty úmitteriniń biri ekeni anyq. Sondaı-aq bıyl tym táýir óner kórsetip, álemdik reıtıngide rekordtyq 17-orynǵa deıin kóterilgen Aleksandr Býblık pen 41-satydaǵy ıÝlııa Pýtıntseva namysty qoldan bere qoımas.
Jyldyń basty ókinishiniń biri retinde áıelder kúresinen Qazaqstan quramasynyń Olımpıadadan shet qalýy der edik. Aldymen Bishkek qalasynda, sodan keıin Ystanbulda qazaqstandyq balýan qyzdar birde-bir joldamaǵa ıelik ete almady. Bishkekte álem chempıonatynyń úsh dúrkin júldegeri Jámıla Baqbergenova 76 keli salmaqta kózdegen mejeden kórine almasa, Ystanbulda onyń ornyn basqan, Rıo olımpıadasynda úzdik úshtikten kóringen Elmıra Syzdyqova lıtsenzııasyz qaıtty. Basqa qyzdar da úmitti aqtamady.
Erkin kúresten Ystanbuldaǵy irikteý týrnırinde Rahat Qaljan (57 keli), Adlan Asqarov (65 keli), Nurqoja Qaıpanov (74 keli) joldamadan tys qaldy. Erkin jáne grek-rım kúresinen lıtsenzııaǵa qol jetkizgen Azamat Dáýletbekov, Álisher Erǵalı, ıÝsýp Batyrmurzaev, Aıdos Sultanǵalı, Demeý Jadyraev, Nursultan Tursynov, Álimhan Syzdyqov sııaqty balýandarǵa ǵana úmit artamyz. Sondaı-aq qazaqstandyq aýyr atletterdiń alǵash ret Olımpıadaǵa qatyspaıtyny jekelegen sport túrlerinde toqyraý bar ekenin kórsetedi.
Bıyl Tokıoda ótken baıdarka men kanoe esýden Azııa chempıonatynda jeńimpaz atanyp, lıtsenzııa alǵandar arasynda batysqazaqstandyq Marııa Brovkova da bar. Osyǵan deıin jasóspirimder arasynda álem chempıony, Azııa oıyndarynyń eki dúrkin júldegeri atanyp úlgergen eskekshiniń anasy ári bapkeri Elena Brovkovanyń aıtýynsha, qyzy Marııa Parıj Olımpıadasynda 200 metr qashyqtyqta jekeleı synda jáne 500 metrde Rýfına Iskakovamen birge synǵa túsedi.
«Qyzym qazir Qazaqstan ulttyq quramasy sapynda Polshada daıyndalyp jatyr. Shilde aıynyń ortasynda Bolgarııada 23 jasqa deıingiler arasynda álem chempıonaty ótedi. Osyndaı dodalardan júldemen oralyp, el mártebesin asyrsa, bizdiń de arman-maqsatymyzdyń oryndalǵany», - deıdi E.Brovkova.
Kanoe men baıdarkadan 20 jastaǵy R.Iskakova da Olımpıadaǵa alǵash ret barǵaly otyr.
«13 jasymda eskek esý sportyna kelgenimde, aǵaıyndy Sergeı jáne Tımofeı Emelıanovtar Azııa oıyndarynyń, Azııa chempıonattarynyń jáne halyqaralyq jarystardyń jeńimpazy, júldegeri retinde elimizdiń dańqty sportshylary bolatyn. Sol kisilerge qarap boı túzep, iri jarystardyń jeńimpazy bolýdy armandadym. Bylaısha aıtqanda, Emelıanovtar osy sport túrindegi úlgi tutar sportshylarym boldy», – deıdi Rýfına Iskakova.
Ulttyq quramanyń bas bapkeri Qaısar Nurmaǵambetov Rýfınany bolashaǵynan úmit kúttiretin sportshylardyń biri dep esepteıdi.
«Rýfına Iskakova 2021 jyldan beri ulttyq qurama sapynda jattyǵyp keledi. Az ýaqyttyń ishinde úlken nátıje kórsetken talantty sportshylarymyzdyń biri. 2023 jyly Italııada jastar men jasóspirimder arasyndaǵy álem chempıonatynda top jaryp, el mereıin asyrdy. Kórkem minezdi, kez kelgen qıyndyqqa shydamdy. Sonyń arqasynda ol úlken jetistikterge qol jetkizip keledi», – deıdi bas bapker.
Osylaısha, biz birqatar sport túrlerine ǵana toqtaldyq. Qaı sport túri bolmasyn, sportshylarymyz jeńis tuǵyrynan kórinip, kók baıraǵymyzdy jelbiretip, Ánuranymyzdy oryndatsa, tutas Qazaqstan úshin ortaq qýanysh bolmaq. Ásirese, qyr astynda Parıj Olımpıadasy turǵan kezde.
Tokıoda Qazaqstan atynan 97 sportshy sporttyń 28 túrinen baq synap, barlyǵy segiz qola alyp, alǵash ret altyn men kúmis júldesiz qalǵan edi. Bıyl sol jaǵdaı qaıtalanbasa eken deımiz.
