«Nazarbaev Zııatkerlik mektepteri» memlekettik aýdıt qorytyndysyna qatysty túsinikteme berdi
ASTANA. KAZINFORM - «Nazarbaev Zııatkerlik mektepteri» derbes bilim berý uıymy memlekettik aýdıt qorytyndysyna qatysty túsinikteme berdi.
Bilim berý uıymynyń baspasóz qyzmeti taratqan málimetke saı, 2024 jyldyń birinshi jartysynda Qazaqstan Respýblıkasynyń Joǵary aýdıtorlyq palatasy «Nazarbaev Zııatkerlik mektepteri» derbes bilim berý uıymynyń qyzmetine memlekettik aýdıt júrgizgen. Tekseris nátıjeleri boıynsha Qazaqstan Respýblıkasynyń zańnamasyn buzý, urlaý nemese múlik jetispeýshiligi faktileri anyqtalǵan joq. Memlekettik aýdıt DBBU qyzmetinde anyqtaǵan kemshilikterdiń basym bóligi rásimdik sıpatta jáne qarjy-sharýashylyq pen uıymdastyrýshylyq jumystaryna qatysty, ol mektepterdegi oqý protsesine áser etpeıdi.
Tekserý is-sharalarynyń qorytyndysy boıynsha Joǵary aýdıtorlyq palata anyqtalǵan kemshilikterdi pysyqtaýdy jáne joıýdy tapsyrdy.
Osyǵan baılanysty NZM DBBU memlekettik aýdıttiń usynystaryn eskere otyryp, jumysty jaqsartýǵa baǵyttalǵan keshendi sharalardy iske asyrý josparyn ázirlep, aldaǵy ýaqytta rásimdik qatelikterdi barynsha azaıtý sharalaryn qabyldap jatqanyn málimdegen.
Tómende Joǵary aýdıtorlyq palata aqparatynda kórsetilgen birqatar tarmaqtar boıynsha DBBU-nyń túsiniktemeleri berilgen.
Birinshi. Qarjylyq buzýshylyq retinde kórsetilgen 274,4 mıllıon teńge kólemindegi qalpyna keltirilýge tıisti soma býhgalterlik eseptegi qatelikterge qatysty jáne aýdıt barysynda túzetildi.
Ekinshi. NZM ázirlegen oqýlyqtardy jalpy bilim beretin mektepterge engizýge qatysty oqýlyqtardy shyǵarý boıynsha jumys 2016 jyly bastalǵanyn atap ótken jón. Oqýlyqtardy ázirleýge avtorlar retinde Qazaqstan Respýblıkasynyń joǵary bilikti jáne úlken pedagogıkalyq tájirıbesi bar úzdik tájirıbeli muǵalimderi tartylady, olardyń ıntellektýaldy eńbekteriniń nátıjeleri shyǵarylǵan oqýlyqtarda baıandalyp, birneshe jyl boıy elimizdiń jalpy bilim beretin mektepteriniń muǵalimderi, oqýshylary jáne olardyń ata-analary tarapynan oń pikirler alýda. Sonymen qatar oqýlyqtardy saraptaý jáne orta bilim berý uıymdaryna arnalǵan oqýlyqtar tizimin qalyptastyrý beıindi mınıstrliktiń quzyretine jatady. Mańyzdysy, NZM DBBU oqýlyqtardy ázirleýde respýblıkalyq bıýdjet qarajatyn paıdalanbaı, óz qarajaty esebinen júzege asyrdy.
Úshinshi. Memlekettik aýdıtorlar 16,4 mlrd teńgeni, onyń ishinde tıimsiz josparlaýdyń saldarynan paıda bolǵan 8,3 mlrd teńgeni ıgerilmegen qarajat dep tanydy. Bul soma pandemııa kezinde elimizdiń pedagogterine arnalǵan biliktilikti arttyrý kýrstarynyń, olımpıadalardyń, ǵylymı jarystardyń jáne basqa da is-sharalardyń, sondaı-aq oqý jetistikterin baǵalaý rásimderiniń onlaın formatqa aýysýyna baılanysty únemdeldi. Sondaı-aq barlyq baǵyt boıynsha bastapqy josparlanǵan nátıjeler tolyq iske asyrylǵanyn atap ótken jón. Mysaly, NZM DBBU pandemııa kezinde jalpy bilim beretin mektepterdiń 78 myńnan asa pedagogine biliktilikti arttyrý kýrstaryn ótkizdi.
Tórtinshi. Aýdıtorlyq qorytyndyda 10,5 mldr teńge kólemindegi satyp alýlarǵa qatysty buzýshylyqtar rásimdik sıpatta bolyp, satyp alýlar nátıjesine áser etpedi. Mysaly, atalǵan somanyń basym bóligi konkýrstaǵy jaǵdaımen baılanysty, onda áleýetti jetkizýshi notarıýstyń tirkeý nómirinsiz notarıaldy kýálandyrylǵan qujattardy usynǵan. Alaıda, notarıýstyń tirkeý nómiri biryńǵaı elektrondy bazada tirkelgen jáne qujattyń shynaıylyǵy rastaldy.
Besinshi. Aýdıttyń taýarlardyń joǵary quny boıynsha satyr alý týraly qorytyndylary jetkizý, montajdaý, iske qosý-baptaý jumystary, baǵdarlamalyq qamtamasyz etýdi ornatý sııaqty shyǵyndardy, sondaı-aq jetkizýshilerdiń basqa da shyǵyndaryn eskermeıdi. Konkýrstyq rásimder NZM DBBU tarapynan ortalyqtandyrylǵan túrde ótkiziledi, nátıjesinde taýarlar 17 aımaq jáne 3 qaladaǵy 21 mektepke jóneltiledi. Taýarlardyń quny óndirýshiler men olardyń dıstrıbıýtorlarynyń kommertsııalyq usynystaryna negizdelip josparlanady. Sońǵy baǵa satyp alý erejelerine sáıkes keminde eki jetkizýshi qatysatyn aqparattyq portalda ótkiziletin ashyq tenderlerdiń nátıjeleri boıynsha anyqtalady.
Altynshy. Bank shottaryndaǵy qaldyqtar aqyly qyzmetterden, demeýshilik jáne qaıyrymdylyq kómekterden, sondaı-aq shyǵyndardy únemdeýden jınalady. Bul teńgerimderdi Qamqorshylyq keńes Nazarbaev Zııatkerlik mektepteriniń bıýdjetin bekitý kezinde eskeredi.
Jetinshi. «Nazarbaev Zııatkerlik mektepteri» DBBU óz qyzmetin Qazaqstan Respýblıkasynyń qoldanystaǵy zańnamasyna sáıkes júzege asyrady. DBBU-nyń qarjylandyrý tártibi Qazaqstan Respýblıkasynyń Bıýdjet kodeksimen retteledi, oǵan Qazaqstan Respýblıkasynyń Oqý-aǵartý mınıstrligimen, Qazaqstan Respýblıkasynyń Qarjy mınıstrligimen kelisý kezeńderi, Respýblıkalyq bıýdjet komıssııasynyń qaraýy, Respýblıkalyq bıýdjet jobasyna engizý jáne Parlament aldynda qorǵaý kiredi. «Nazarbaev Zııatkerlik mektepteri» DBBU-nyń bıýdjetin jyl saıyn Qamqorshylyq keńes bekitedi, onyń quramynda QR Úkimetiniń músheleri, otandyq jáne halyqaralyq sarapshylar, ǵalymdar bar.
Memlekettik josparlaý júıesindegi NZM DBBU-nyń róline qatysty eskertýlerge toqtalsaq.
NZM DBBU bilim berý salasyndaǵy ozyq tájirıbelerdi taratýda jetekshi platformasy bolyp tabylady. «NIS-Programme» bilim berý baǵdarlamasyn Qazaqstannyń 23 joǵary oqý orny, 67 halyqaralyq ýnıversıtet jáne 9 halyqaralyq uıym moıyndady, sondaı-aq álemge tanymal A-, AS-Level, O-Level jáne IB-Programme baǵdarlamalarymen teń dárejede tur. Dál osy baǵdarlama 2016 jyldan bastap elimizdiń barlyq mektebine jańartylǵan bilim berý mazmunyn engizýge negiz boldy, onyń tıimdiligi PISA-2022 nátıjelerimen rastalyp otyr.
Osy ýaqytqa deıin NZM DBBU elimizde 280 tól baǵdarlama boıynsha 330 myńnan astam pedagogke biliktilikti arttyrý kýrstaryn uıymdastyrdy. Muǵalimderdi ádistemelik qamtamasyz etý úshin biregeı «Júıelik-ádistemelik keshen» onlaın platformasy jasaqtaldy. Onda 440 myńnan astam paıdalanýshy tirkelse, 110 mıllıonnan asa túrli oqý-ádistemelik materıaldar júktelgen. 2020 jyly «Online Mektep» jobasy iske qosyldy, onda 26 myńnan astam sabaq pen 550 myń tapsyrma engizildi. Bul joba pandemııa kezinde eldegi mıllıondaǵan bilim alýshyny oqytqan jalǵyz resýrs boldy.
Sońǵy 3 jylda NZM DBBU Aqmola oblysynda «Aýyldyq jerlerde tirek mektepterdiń áleýetin damytý», «Otpan: Mańǵystaý oblysyndaǵy tirek mektepter jelisi», Amanat partııasymen birlesip iske asyrylyp jatqan «Baqqýatty aımaq» sekildi áleýmettik jobalar arqyly aýyl mektepterine ádistemelik qoldaý kórsetý boıynsha aýqymdy jumys júrgizýde.
NZM DBBU jınaqtalǵan tájirıbesin orta bilim berý júıesine taratý boıynsha qyzmetin odan ári keńeıtýdi kózdeıdi.