Meıramda tamaqtan ýlanýdyń aldyn alý úshin ne isteý kerek
PETROPAVL. KAZINFORM — Soltústik Qazaqstan oblysynyń sanıtarııalyq-epıdemıologııalyq baqylaý departamentiniń jetekshi mamany Gúlnur Ýmarova Naýryz meıramyn toılaý barysynda este ustaý qajet birqatar aqyl-keńesin bólisti.
Naýryz meıramynda ádette ár shańyraqta kól-kósir dastarhan jaıylyp, túrli taǵamdar qoıylady.
Tamaqtaný obektilerin baqylaý jáne qadaǵalaý bólimi jetekshi mamanynyń aıtýynsha, osy kezeńde tamaqtan ýlaný qaýpi joǵary.
«Merekege daıyndalý barysynda túrli taǵam ázirleý úshin aldyn ala azyq-túlik satyp alynady. Dúkenderden, bazarlardan nemese saýda oryndarynan azyq-túlik satyp alǵanda, taýardyń jaramdylyq merzimine, onyń syrtqy túrine, ıisine, saqtaý sharttaryna, taýar turǵan jerge, ıaǵnı nysannyń sanıtarlyq jaǵdaıyna nazar aýdaryńyz. Ruqsat etilmegen saýda oryndarynan, kezdeısoq adamdardan taýar satyp alýǵa bolmaıdy. Bul eń aldymen sút ónimderiniń barlyq túrlerine, jumyrtqa, qus eti, ártúrli et túrleri, kesilgen kókónis taǵamdary, kondıterlik ónimder, ásirese torttar men aqýyz kremi bar torttarǵa qatysty. Qus etinen daıyndalǵan, jumyrtqa qosylǵan taǵamdar, maıonez jáne qaımaq qosylǵan salattar qaýipti bolýy múmkin», — deıdi Gúlnur Ýmarova.
Meıramǵa oraı berilgen demalysty tamaqtan ýlanyp, aýrýhanada ótkizbes úshin qarapaıym erejelerdi ustanǵan jón.
«Úıde merekelik taǵamdardy daıyndaǵan kezde, eń aldymen, qoldyń, jabdyqtyń, as úı jabdyqtarynyń, úı-jaıdyń tazalyǵyn qadaǵalańyz. Shıki taǵamdar men daıyn taǵamdardy bólek saqtańyz, olardy óńdeý úshin bólek pyshaqtar men kesý taqtalaryn qoldanyńyz. Jańa pisken taǵamdy aldyńǵy kúnniń qaldyqtarymen aralastyrmańyz. Eger keshegiden daıyn taǵam qalsa, ony qoldanar aldynda termııalyq óńdeýden ótkizý kerek. Etti, qusty, jumyrtqany, teńiz ónimderin jáne merekelik taǵamdarǵa arnalǵan basqa ıngredıentterdi qýyrý, qaınatý kezinde durys temperatýralyq rejımdi jáne pisirý úshin qajetti ýaqytty saqtaý óte mańyzdy — bul zııandy mıkrobtardy „óltiretin“ termııalyq óńdeý. Tartylǵan et, balyq, balyqtyń kesek etterinen jasalǵan taǵamdar qaýipsiz bolýy úshin pisirgende tıisti temperatýrlyq rejım saqtalýy qajet», — deıdi sanıtar dáriger.
Mamannyń aıtýynsha, qaınatylǵan et, qus eti, portsııaǵa kesilgen birinshi jáne ekinshi taǵamdarǵa arnalǵan ónimder paıdalanylmas buryn qaıta termııalyq óńdeýden ótýi tıis. Daıyn tartylǵan et 2 saǵat ishinde qoldanylady.
«Salqyn taǵamdardy daıyndaý úshin paıdalanylatyn kókónister men shópter termııalyq óńdeýsiz sapaly jýylady, sodan keıin aǵyndy sýmen shaıylady jáne keser aldynda keptiriledi. Salattardy jáne týralǵan komponentter maıonez, qaımaq qosylmaǵan kúıinde 4±2 gradýs temperatýrada alty saǵatqa deıin ǵana saqtalady. Tek ústelge qoıarda ǵana olar dámdeledi. Osy qarapaıym aldyn-alý sharalaryn qoldaný arqyly densaýlyǵyńyzdy jáne jaqyndaryńyzdyń densaýlyǵyn saqtaı alasyz», — deıdi Gúlnur Ýmarova.