Medıtsına maıtalmandary: Densaýlyq kúzetinde júrgen shyǵysqazaqstandyqtar jaıly
Tarbaǵataı aýdany Tuǵyl aýyly turǵyndaryna árkez kómek qolyn sozyp, janyna daýa, tánine shıpa bolar em berip júrgen aq halatty jan - Jeńisgúl Smagzamova. Ol 1984 jyly Semeıdegi memlekettik medıtsınalyq ınstıtýtqa túsip, 1990 jyly pedıatrııa mamandyǵy boıynsha támamdaǵan.
1992 jyldan bastap Tarbaǵataı aýdandyq aýrýhanasyna qarasty Tuǵyl aýyldyq ambýlatorııasynyń ýchaskelik pedıatr dárigeri bolyp qyzmet atqarǵan. 2012 jyly Tuǵyl aýyldyq dárigerlik ambýlatorııasynyń mengerýshi bolyp, sodan kúni búginge deıin osy laýazymda taban aýdarmaı eńbek etip keledi.
«Medıtsına salasynda júrgenime bıyl 31 jyl toldy. Sonda da bilimimdi únemi jetildirip otyrýǵa tyrysamyn. Sebebi bizdiń sala ýaqyt ótken saıyn ózgerip, jańaryp otyrady», - deıdi ol.
Keıipkerimizdiń aıtýynsha, Tuǵyl aýyldyq aýrýhanasynda ana, bala ólimi tirkelmegen. Skrınıngtik sharalar tolyqtaı jáne ýaqtyly júrgizilýde.
Byltyr Tuǵyl aýylynyń turǵyndary Jeńisgúl Smagzamovanyń jumys ótiline 30 jyl tolýyna oraı saltanatty túrde quttyqtap, qurmet kórsetti. Bul onyń jurttyń ystyq yqylasyna bólenip júrgeniniń dáleli.
«Jeńisgúl Qabykenqyzy únemi naýqastyń kóńilin kóterip, ómirge degen qulshynysyn arttyrady. El úshin eńbek etý degen osy. Sondyqtan biz áriptesimizdi baǵalaımyz», - deıdi aýdandyq aýrýhananyń bas dárigeri Eljan Manarbekov.
Galına Semenova Shyǵys Qazaqstan oblysyndaǵy joǵary sanatty anestezıolog-reanımatolog dáriger. Medıtsına salasynda ter tógip kele jatqanyna 20 jyl boldy. Eńbek jolyn Katonqaraǵaı aýdandyq aýrýhanasynda anestezıolog bolyp bastaǵan. 2011 jyldan beri ShQO aýrýhanasynyń Anestezıologııa, reanımatologııa jáne qarqyndy terapııa bólimshesin men jyljymaly medıtsınalyq avıatsııa brıgadasynda anestezıolog-reanımatolog dárigeri bolyp qatar qyzmet etti. 2020 jyldan bastap Shyǵys Qazaqstan oblystyq Densaýlyq saqtaý basqarmasynyń shtattan tys bas anestezıolog-reanımatolog dárigeri.
«Bala kúnimnen dáriger bolǵym keletin. Anamnyń týǵan ápkesi kardıolog bolǵan. Soǵan qarap qyzyǵatynmyn. Aq halat kıip, aýyrǵan jandardy emdegim keletin edi. Sóıtip, osy baǵytqa bet buryp, áli kúnge deıin úzdiksiz jumys istep kelemin. Ózimniń týǵan aýylym Katonqaraǵaıdaǵy aýrýhanada anestezıolog dárigerdiń joqtyǵyna únemi nazar aýdaratyn ákemniń talabymen anestezıolog boldym», - deıdi ol.
Semeı memlekettik medıtsına ýnıversıtetin támamdaǵan soń Galına Semenova osy óz aýylyna jumysqa kelgen. Ol kezde sol medıtsınalyq mekemede 2 jyl boıy anestezıolog dáriger bolmaǵan-tuǵyn. Osy ýaqyt ishinde bul dárigerdiń jumysyn meıirbıke-anestezıster Ibraımova Aıgúl men Temirhanova Gúlzıra atqaryp otyrǵan.
«Olarǵa jumysymnyń alǵashqy jyldarynda kórsetken qoldaýlary men kómekteri úshin alǵys aıtamyn. Katonqaraǵaıda barlyǵy 9 jyl eńbek ettim. Bul men úshin úlken mektep, mol tájirıbe boldy. Búkil aýdan boıynsha men jalǵyz anestezıolog edim. Balalarmen, eresektermen, qart naýqastarmen, júkti áıeldermen jumys istedim. Katonqaraǵaı aýdanynda arasy 90 shaqyrym bolatyn eki aýrýhana bar, birneshe jyl boıy 2 aýrýhanada alma kezek jumys isteýge týra kelgen sátter boldy. Negizi medıtsına qyzmetkeri úshin aýdanda jumys isteý - baǵa jetpes tájirıbe. Sol úshin qaladaǵy áriptesterimdi aýdanǵa baryp eńbek etip kórýge shaqyramyn», - deıdi keıipkerimiz.
Galına Semenova osy ýaqytqa deıin júzdegen adamnyń ómirin ajaldan arashalap qalǵan. Biraq ony tek óziniń emes, áriptesteriniń arqasy dep sanaıdy.
«Reanımatsııa – komandalyq jumys. Bul jerde «men» degen joq, tek «biz» bar. Álem boıynsha birde-bir dáriger aýyr patologııany jalǵyz ózi jeńe almaıdy. Bilikti ári uıymshyl komanda bolý kerek. Men qazir osyndaı ujymda jumys istep júrgenime qýanyshtymyn», - deıdi aq halatty abzal jan.
Tirek-qozǵalys apparaty buzylǵan adamnyń ómir súrý sapasyn qalpyna keltirý kóp jaǵdaıda travmatologtyń kásibı deńgeıine baılanysty. Jaraqattyń kez kelgen túrin emdeı alatyn «altyn» qoldy dáriger dep Shyǵys Qazaqstan oblysynyń bas ortoped-travmatology Sergeı Karasevti aıtýǵa bolady.
Onyń tirek-qımyl apparatyn dıagnostıkalaý jáne emdeý salasyndaǵy 40 jyldan astam tájirıbesi bar. Aq halatty jan Shyǵys Qazaqstan oblystyq aýrýhanasynda, konsýltatıvtik-dıagnostıkalyq ortalyqta jumys istedi. Medıtsına salasyndaǵy joǵary nátıjeleri úshin «Qazaqstan Respýblıkasynyń densaýlyq saqtaý úzdigi» qurmetti ataǵynyń ıegeri de atanǵan.
«Travmatologııalyq aýrýlardy emdeýde ınnovatsııalyq tásilderdi qoldaný qajet. Jańa bilim alý úshin respýblıkalyq jáne sheteldik taǵylymdamalardan ótip, ǵylymı konferentsııalarǵa jıi qatysýǵa tyrysamyn. Travmatologııada qoldaný úshin medıtsınalyq maqsattaǵy buıymdardy jasaý boıynsha joǵary oqý oryndarymen yntymaqtastyq ornatýdamyz», - deıdi Sergeı Karasev.
Óz sózinde ol osy jarty ǵasyrǵa jýyq eńbek ótilinde san alýan jaǵdaılardyń bolǵanyn, adamdardyń neshe túrli jaraqatpen keletindigin jetkizdi. Travmatologqa kóbinese aıaq-qolyn syndyryp, kógertip alǵandar keledi. Denesiniń bir bóligin kúıdirip nemese úsitip alǵandar da júginip jatady. Medıtsına qyzmetkeri árdaıym olarǵa sapaly kómek kórsetedi.
Zadabek Shapatovtyń esimi Kúrshim aýdanynyń jurtshylyǵyna ǵana emes, muqym oblysqa tanymal. Sebebi hırýrg talaı adamnyń ómirin saqtap qalǵan óz isiniń naǵyz sheberi. Búgingi tańda zeınetkerlikke shyqsa da eńbekten qol úzbeı, aýdandyq aýrýhananyń hırýrgııa bólimshesiniń meńgerýshisi qyzmetin atqaryp keledi. Hırýrgter kabınetiniń aldynda Zadabek aǵany kútip, keńesin alý úshin kezekte turatyndar kóp.
«Ár adamǵa qolymnan kelgenge kómektesip, bilgen aqylymdy aıtýdan jalyqpaımyn. Buny ózimniń boryshym sanaımyn. Sońymnan ergen shákirtterim de az emes», - deıdi hırýrg.
Keıipkerimiz uzaq jyldar aýdandyq aýrýhananyń aýyr júgin arqalap, aldyna kelgen naýqastarǵa san túrli ota jasap, qulan taza aıyǵyp ketýlerine sebepshi bolyp keledi. Ót joldary, asqazan, soqyr ishek aýrýlarymen túsken patsıentterge keıbirine josparly, endi birine shuǵyl ota jasaıdy.
«Ota barysynda zamanaýı endoskopııa, fıbrogastroskop tásilderin keńinen paıdalanamyz. Ota jasaýda batyldyq, ózińe degen senimdilik qajet. Mol tájirıbe men bilim de dárigerdiń qarýy», - deıdi Zadabek Shapatov.
Búginde onyń qasynda bolashaǵynan mol kútetin jas hırýrg Bekmurat Jumatov júr. Jas mamannyń úıreneri kóp. Zadabek aǵa da shákirtine mol senim artatynyn aıtty.
