Mańǵystaýda ádebıet jáne óner qaıratkerleriniń halyqaralyq kongresi ótti
Mańǵystaý oblysy ákimdigi men Sh.Esenov atyndaǵy Kaspıı memlekettik tehnologııalar jáne ınjınırıng ýnıversıteti muryndyq bolǵan sharaǵaálemniń ár túkpirinen kelgen ádebıettaný, til bilimi, tarıh, fılosofııa, pedagogıka, psıhologııa, áleýmettaný, saıasattaný sekildi gýmanıtarlyq sala mamandary, memleket jáne qoǵam qaıratkerleri men ǵalym-zertteýshiler qatysty.
Birinshi bolyp sóz alǵan QR premer-mınıstriniń orynbasary Berdibek Saparbaev Ábish Kekilbaevtyń ǵaryshtyq oılaý júıesi, darııadaı sheksiz bilimi, este saqtaý qabiletiniń keremet qupııasyn ashý úshin búgingi kúnniń qarymdy zertteýshileri jabyla kirisýi kerektigin aıtty.
«Shekspırdiń sheberligi men tereńdigine boılaımyz dep ol týraly álemde ártúrli tilde 15 myń, keıbir derekterde 25 myńnan astam kólemdi zertteýler jazylǵan eken. Onyń ishinde tek til mamandary ǵana emes, onyń ishinde psıholog ta, dáriger de, saıasatker de, tarıhshy da, sýretshi de, saıahatshy, mýzykant, geolog, agronom, tipti mal dárigeri men tis dárigeri de bar kórinedi. Ábish áleminiń lıngvıstıkalyq-geografııalyq-jaratylystanýshylyq-adamtanýshylyq-psıhologııalyq kartasyn tolyqqandy syzyp shyǵý úshin de osyndaı deńgeıdegi zertteý jumystary kerek. Onyń darynyn bir ǵana fılologııalyq ólshemmen ólsheýge kelmeıdi. Onyń bir ózi álemdik ýnıversıtet sııaqty bolǵan adam. Mundaı daryndar adamzattyń tarıhynda sırek kezdesedi»,-dedi B.Saparbaev.
Halyqaralyq kongreske jınalǵan qoǵam qaıratkerleri, jýrnalıst, jazýshylar bolsa «Ábish Kekilbaev jáne qazirgi qazaq ádebıeti»taqyrybynda baıandama jasady.
HH ǵasyrdyń 60 jyldary ádebıetke kelip, jarty ǵasyrdan astam ýaqyt boıy qazaq rýhanııatyna, ádebıeti men mádenıetine ólsheýsiz úles qosqan, Táýelsiz Qazaqstannyń qalyptasýyna eren eńbek sińirgen memleket jáne qoǵam qaıratkeri, akademık-jazýshy Ábish Kekilbaevtyń baı ádebı murasy da – qazaq ádebıeti men mádenıetiniń altyn qoryna qosylǵan qazyna. Osy oraıda talantty aqyn-jazýshylardyń shyǵarmashylyǵyn zerdelep, olardyń ıdeıalyq-kórkemdik mánin ashý, jas urpaq tárbıesine paıdalaný, sýretkerdiń álemdik ádebıettegi ornyn aıqyndap, halqymyzdyń rýhanı-mádenı kemeldenýindegi ornyn paıymdaý – ıgi is bolmaq.
76 jasynda ómirden ótken Ábish Kekilbaevtyń artynda óshpes mura bolyp qalǵan «Úrker», «Eleń-alań», «Ańyzdyń aqyry» tarıhı romandary men «Kúı», «Shyńyraý», «Hansha darııa hıkaıasy», «Qus qanaty» jáne taǵy basqa ádebı shyǵarmalary bar. Endi Ábish Kekilbaevtyń jańa, ózinen keıingi ǵumyryn jastardyń arasynda, jalpy mádenıet jáne óner qaıtarkerleriniń arasynda dáripteýdiń jańa ǵumyry bastaldy desek bolǵandaı. Abyz jazýshy ómirden ótse de, onyń artynda qalǵan mol murasy esh ýaqytta óshpek emes. Osy turǵyda Mańǵystaýdan bastaý alǵan sharalar legi 6 qarashada Nur-Sultan qalasynda jalǵaspaq.
Kongress aıasynda birneshe shara ótti. Plenarlyq májilis jáne 5 sektsııa jumys istedi. Plenarlyq májilistiń maqsaty – Ábish Kekilbaev shyǵarmashylyǵynyń álemdik kórkem keńistiktegi orny men onyń adamzattyń rýhanı damýyna ózindik yqpalyn Adamtaný jáne Jaratylys kontseptsııasy konteksinde zerdeleý, ony álemdik ǵylymı aınalymǵa engizýdiń tetikterin taldap, talqylaý.