Mamyr merekelerinde shomylýǵa barmaǵan jón – qutqarýshy
ALMATY. KAZINFORM – «Qazgıdromet» mamandary mamyr aıynda elimizdiń ońtústik óńirlerinde aýa-raıynyń birshama jylynatynyn boljaıdy. Kún jylynýymen aı basyndaǵy mereke kúnderin paıdalanyp turǵyndar ártúrli sý qoımalaryna baryp shomylýy múmkin. Osy oraıda, Almatydaǵy QR TJM Respýblıkalyq jedel-qutqarý jasaǵynyń bas qutqarýshysy Rınat Faızýllın sý maýsymy qashan bastalatyny jáne qaýipsizdik erejelerin qalaı saqtaý kerek ekenin aıtyp berdi.
Almatydaǵy Respýblıkalyq jedel-qutqarý jasaǵynyń bas qutqarýshysy óz tájirıbesine súıene otyryp jabdyqtalmaǵan ózen-kólderde shomylmaýǵa keńes beredi. Rınat Faızýllınniń aıtýynsha, qazir Almaty mańyndaǵy sý qoımalarynyń temperatýrasy sýǵa túsetin qajetti deńgeıde qyzyp úlgermegen.
«Mamyr aıynyń basyndaǵy mereke jáne demalys kúnderi shomylýǵa barmaǵan durys. Óıtkeni ózen-kólderdegi sý áli qyzyǵan joq. Jalpy sý temperatýrasy 18 °C gradýstan tómen bolmaıtyn jabdyqtalǵan sý qoımalarynda shomylǵan jón. Qazir sý temperatýrasy nebári 7-8 °C gradýs bolyp tur. Sondaı-aq Almaty mańyndaǵy «Áýejaı kóli» sekildi jabaıy sý qoımalarynda shomylýǵa tyıym salynady. Onyń birneshe sebepteri bar. Birinshisi, sý qoımasynyń jaǵalaýynda ne sý astynda adam densaýlyǵyna zııan keltiretin qaýipti zattar bolýy múmkin. Ekinshiden, «Áýejaı kóline» Kishi Almaty ózenininen quıylatyn qaýipti komponentterdiń deńgeıi joǵary bolýy baılanysty munda Almaty qalasynyń sanıtarııalyq-epıdemıologııalyq baqylaý departamenti sheshimi boıynsha shomylýǵa ruqsat etilmeıdi», – dedi qutqarýshy.
Ol sondaı-aq shomylý kezinde qaýipsizdik erejelerin qatań saqtap, alkogoldik ishimdikterdi qoldanbaý qajettigin atap ótti.
«Sýǵa túsý kezindegi qaýipsizdik erejeleri men talaptaryna kelsek, alkogoldik ishimdikterdi qabyldap, mas kúıde shomylýǵa bolmaıdy. Oǵan qosa, ózińe tanys emes sý qoımasynda belden tómen jerge barýdyń qajeti joq. Ásirese, balalar men júze almaıtyn adamdar abaı bolýy qajet. Eger bir top adam shomylýǵa kelse, olardyń bir-birin baqylap, kózden joǵaltpaǵany jón. Júze almaıtyn azamattyń úrlengen matrats ne sheńberdi qoldanýyna keńes berilmeıdi. Olar tez jarylatyndyqtan, adam qaýipti jaǵdaıda qalyp qoıýy múmkin. Taǵy bir eskeretini, Qapshaǵaı syndy sý qoımalarynda kater, qaıyqtarǵa jaqyn júzýge jáne qaıyq, kópir syndy jerlerden sekirýge bolmaıdy», – dedi Rınat Faızýllın.
Rınat Rýstamulynyń aıtýynsha, sýda uzaq júzý de adam ómirine qaýipti. Adam óz kúshin eskermeı, salqyn sýda uzaq bolýy dene temperatýrasynyń tómendeýine, sondaı-aq aıaq-qoldardyń tartylýyna ákeledi.
«Sýda uzaq bolmaýǵa da keńes beriledi, óıtkeni gıpotermııa (dene temperatýrasynyń tómendeýi) oryn alýy múmkin. Gıpotermııa kóbinese aıaq-qoldardyń ustamasyna alyp keledi. Ustama oryn alsa, adam arqasyna jatyp, jaǵalaýǵa qaraı júzýi ne ıne/túıregishti ustama bolǵan dene bóligine engizýi, ol bolmaǵan jaǵdaıǵa aıaq ushyn ózine qaraı tartýy qajet», – dedi Respýblıkalyq jedel-qutqarý jasaǵynyń bas qutqarýshysy.
