Mahmut Qasymbekov: Memlekettik basqarý tıimdiligi - ýaqyt talaby
- Sońǵy kezde jınalystardyń kóptigi, sondaı-aq memlekettik organdardaǵy qujat aınalymynyń áli de bolsa edáýir aýqymdylyǵyna qatysty máseleler keńinen sóz bolyp júr. Memleket basshysy halyqqa arnalǵan Joldaýynda osy ózekti taqyrypty kóterdi. Bul jaǵdaıdy retke keltirý úshin qandaı sharalar júzege asyrylyp jatyr?
- Esterińizde bolsa, el Prezıdentibıylǵy qazan aıyndaǵy Qazaqstan halqyna arnalǵan Joldaýynda memlekettik organdardyń jumysynda formalızm men bıýrokratııaǵa áli de jol berilip otyrǵanyn atap ótti.
Bul rette, Elbasymyz jıyndar sanynyń negizsiz kóbeıip otyrǵanyna, qujat aınalymyn azaıtýdyń baıaý ekenine nazar aýdardy.
Ol «mundaı keleńsiz jaǵdaıdy toqtatyp, bul máselelerdi retke keltirýdi» tapsyrdy.
Prezıdenttiń osyndaı másele kóterýi beker emes. Kóptegen ári uzaqqa sozylatyn jınalystar memlekettik qyzmetshilerdiń jumys rejiminiń únemi buzylýyna alyp keledi. Nátıjesinde, bul jaǵdaı olardyń eńbeginiń tıimdiligine jáne jalpy memlekettik apparattyń jumysyna keri áser etedi.
2017 jylǵy 25 tamyzda Elbasy «Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdentiniń, onyń Ákimshiligi men Qazaqstan Respýblıkasy Úkimetiniń Jumys reglamentin bekitý týraly» Ókimge qol qoıǵan bolatyn.
Qujatta mundaı is-sharalardy ótkizýdiń formaty men ýaqytyna baılanysty búkil talaptar anyq jazylǵan.
Osyǵan baılanysty, Prezıdent Ákimshiligi barlyq deńgeıdegi memlekettik organdarda túrli jıyndardyń sanyn qysqartý úshin júıeli jumys júrgizýde.
Ótken jyldyń qyrkúıeginen bastap memlekettik organdardyń osy talaptardy oryndaýyna qatysty jan-jaqty monıtorıng jasap kelemiz.
Sonyń arqasynda, ahýaldy qadaǵalap, qajet bolǵan jaǵdaıda, memlekettik organdardyń basshylaryna jol bergen kemshilikteri týraly eskertip otyrýǵa múmkindigimiz bar.
Nursultan Ábishuly qazan aıyndaǵy Joldaýynda osyndaı jaıttardyń bar ekenine nazar aýdardy.
Memleket basshysynyń tapsyrmasy ýaqtyly ári ózekti ekendigin tájirıbe kórsetip otyr. Sońǵy aılarda bul máselege baılanysty birqatar oń ózgerister baıqaldy. Mysaly:
- Memlekettik organdar jıyndardy belgilengen kúnderde ótkizý jónindegi reglament talaptaryn meılinshe qatań saqtaıtyn boldy. Máseleni osylaısha retteý otyrystar sanyn azaıtýǵa yqpal etetini anyq.
- Jınalystardyń jalpy sanynyń azaıýy baıqalyp otyr. 2017 jyldyń qyrkúıek-qarasha aılarynda 694 keńes ótkizilse, bıyl osy aılarda 457 jıyn boldy. Demek, ótken jylmen salystyrǵanda, memlekettik organdar keńester sanyn 34 paıyzǵa azaıtqan.
- Birinshi basshylardyń qatysýymen ótetin otyrystar sany azaıdy. Mysaly, 2017 jyly qyrkúıek-qarasha aılarynda mınıstrlerdiń qatysýymen 184 keńes ótkizilse, bıyl osy merzimde 147 jıyn uıymdastyrylǵan. ıAǵnı, 20 paıyzǵa azaıdy. Mınıstrlerdiń kúndelikti jumysynyń kóptigin eskersek, bul da mańyzdy.
- Memlekettik organdar selektorlyq jáne beıne-konferentsııalyq baılanystyń múmkindikterin kóbirek paıdalanatyn boldy. Máselen, búginde árbir besinshi keńes selektorlyq baılanys arqyly ótedi.
- Sonymen, monıtorıng derekteri barlyq jınalystardyń jalpy uzaqtyǵy 40 paıyzǵa qysqarǵanyn kórsetip otyr.
Árıne, men atap kórsetken oń ózgerister bárimizdi qýantady. Alaıda, qol jetkizgen jetistikpen shektelip qalmaımyz.
Qazir biz barlyq memlekettik organdardyń aldyna jıyndardyń bárin keshki saǵat besten keshiktirmeı ótkizý jóninde talap qoıyp otyrmyz. Osylaısha, memlekettik qyzmetshilerdiń jumys kúni alty jarymnan keshiktirilmeı aıaqtalýyna múmkindik beremiz.
Shuǵyl áreket etýdi talap etetin jáne otyrystardy keıinge qaldyrýǵa bolmaıtyn erekshe jaǵdaılarda ǵana basqasha bolýy múmkin.
Budan ózge ahýaldyń bárinde jınalystar jumys ýaqytynda ótkizilýge tıis.
Sonyń arqasynda memlekettik qyzmetshilerimiz 8 saǵattyq jumys kúninen soń bilimin jetildirýge, demalýǵa, otbasyna kóńil bólýge jáne sportpen shuǵyldanýǵa kóbirek ýaqyt jumsaıtyn jaǵdaıǵa birte-birte kelemiz.
Nátıjesinde memlekettik qyzmetshilerdiń eńbek ónimdiligi artyp qana qoımaı, olardyń tolyqqandy demalýyna da qolaıly múmkindik týady.
Endi qujat aınalymyna keleıik.
Sońǵy jyldary memlekettik organdarda qujat aınalymyn azaıtý úshin maqsatty jumystar júrgizilýde.
Máselen, bıyl Prezıdent Ákimshiligindegi qujat aınalymynyń kólemi 2013 jylmen salystyrǵanda eki jarym ese qysqardy. ıAǵnı, 625 myń qujattan 250 myń qujatqa deıin azaıdy.
Osy merzim aralyǵynda ortalyq memlekettik organdarda jáne Astana, Almaty qalalary men oblystar ákimdikterindegi qujattardyń sany 30 paıyzdan astam kórsetkishke, ıaǵnı 4,9 mıllıonnan 3,3 mıllıonǵa deıin azaıdy.
Mundaı nátıjege júıeli sharalar qabyldaýdyń arqasynda qol jetkizildi. Mysaly, ortalyq memlekettik organdarda:
- kóptegen qujat túrleri jáne olardy Prezıdent Ákimshiligine engizýdiń merzimdik tártibi ońtaılandyryldy;
- tómengi uıymdarǵa kózdelmegen suranymdar joldaýǵa tyıym salyndy;
- Basshylyqtyń tapsyrmalaryna baqylaý júrgizýdiń tártibi qaıta qaraldy.
Memlekettik bılik tarmaqtary arasyndaǵy ókilettikterdi qaıta bólý máseleleri boıynsha Konstıtýtsııalyq zańdarǵa, sondaı-aq, Memleket basshysynyń, sonyń ishinde onyń bıylǵy qazan aıyndaǵy Qazaqstan halqyna arnalǵan Joldaýynda berilgen tapsyrmalaryna sáıkes, kóptegen qujattarǵa baqylaý júrgizý ortalyq jáne jergilikti atqarýshy organdardyń quzyryna berildi.
Osy jumystardyń nátıjesinde, Prezıdent Ákimshiliginiń baqylaýyndaǵy qujattar sany 40 paıyzǵa azaıdy.
Biz tapsyrmalarǵa baqylaý jasaýdan qazaqstandyqtardyń ál-aýqatyn jaqsartýǵa baǵyttalǵan reformalar men baǵdarlamalar nátıjelerin baqylaýǵa kóshýdi kózdep otyrmyz.
Qujat aınalymyn qysqartýmen qatar, ony elektrondy-tsıfrlyq formatqa kóshirý jónindegi jumystar da belsendi júrgizilýde.
Qazir «Tsıfrlyq Qazaqstan» memlekettik baǵdarlamasy aıasynda memlekettik organdardy Elektrondyq qujat aınalymynyń biryńǵaı júıesine kóshirý júzege asyrylýda. Azamattardyń ótinishterin qaraýdyń elektrondy júıesi engizilýde. Barlyq memlekettik organdar úshin biryńǵaı elektrondy qujattar arhıvi jasaqtalýda.
Osylaısha, biz qolǵa alynǵan istiń naqty nátıjesin kórip otyrmyz. Bul jumys aldaǵy ýaqytta da jalǵasady. Biz Memleket basshysynyń Qazaqstan halqyna arnalǵan Joldaýynda berilgen tıisti tapsyrmalardyń tolyq jáne sózsiz oryndalýyna qol jetkizetin bolamyz.