Londonda qazaq ádebıetiniń aǵylshyn tilindegi antologııasy tanystyryldy
25 qyrkúıekte Brıtanııa kitaphanasynda (London, Ulybrıtanııa) qazirgi qazaq poezııasy men prozasy antologııasynyń aǵylshyn tilindegi nusqasynyń tusaýkeser rásimi ótti.
Qazaq ádebıeti jınaǵynyń aǵylshyn tiline aýdarmasy men basylymyn kórkem aýdarma salasyndaǵy tájirıbeli brıtanııalyq mamandardyń qatysýymen Kembrıdj ýnıversıtetiniń baspasy jasap shyqty. Antologııalarǵa alǵysózdi Brıtanııanyń akademııalyq qoǵamdastyǵynyń jarqyn ókilderi jazdy. Mysaly, zamanaýı qazaq prozasynyń antologııasyna Brıtanııa keńesiniń bas dırektory, ser Kıaren Deveın alǵysóz arnasa, qazirgi qazaq poezııasynyń jınaǵyna alǵysóz avtory – ádebıettanýshy-professor Djeıson Hardıng.
Qazaq prozasy men poezııasynyń Kembrıdj ýnıversıteti baspasynan jaryq kórip, álemniń iri kitaphanasynda tanystyrylǵan aǵylshyn tilindegi antologııalary Ulybrıtanııa, AQSh, Kanada, Avstralııa, Jańa Zelandııa jáne basqa da aǵylshyn tilinde sóıleıtin ondaǵan eldiń 8 myńnan asa kitaphanasyna, ýnıversıtetteri men ǵylymı ortalyqtaryna jetkiziledi.
Tanystyrylymǵa Brıtanııa keńesiniń, Kembrıdj ýnıversıteti baspasy, Brıtanııa kitaphanasynyń basshylary, sondaı-aq aýdarmashylar, ádebı redaktorlar, synshylar men sholýshylar qatysty. Qazaqstan tarapynan sharaǵa QR Prezıdentiniń kómekshisi, «Rýhanı jańǵyrý» baǵdarlamasyn júzege asyrý boıynsha Ulttyq komıssııa hatshysy Aıda Balaeva, QR Ulybrıtanııadaǵy Tótenshe jáne ókiletti elshisi Erlan Ydyrysov, Ulttyq aýdarma bıýrosynyń atqarýshy dırektory Raýan Kenjehanuly, Qazaqstan Jazýshylar odaǵy tóraǵasynyń orynbasary Aqberen Elgezek qatysty.
Zamanaýı qazaq ádebıetiniń úzdik úlgileriniń BUU 6 tiline aýdarmasy «Jahandaǵy zamanýı qazaqstandyq mádenıet» jobasy aıasynda júzege asyp otyrǵany málim. Joba, óz kezeginde, Qazaqstan Respýblıkasynyń Tuńǵysh Prezıdenti – Elbasy N.Nazarbaevtyń bastamasymen qolǵa alynǵan «Rýhanı jańǵyrý» baǵdarlamasynyń mańyzdy baǵyty sanalady. «Jahandaǵy zamanýı qazaqstandyq mádenıet» jobasynyń mindeti – qazirgi zamanǵy Qazaqstannyń ádebıet, mýzyka, beıneleý óneri, horeografııa, kıno jáne teatr salalaryndaǵy mádenı qazynalaryn álem jurtshylyǵyna tanystyrý.
«Bizdiń jobamyz 2017 jyly sáýir aıynda Tuńǵysh Prezıdent Nursultan Nazarbaev usynǵan «Rýhanı jańǵyrý» baǵdarlamasynyń aıasynda júzege asýda. Onyń ózeginde zamanaýı álemde ulttyń básekege qabilettiligi onyń mádenı jáne ıntellektýaldyq potentsıalymen ólshenedi degen oı jatyr. Búgingi tusaýkeser «Jahandyq álemdegi zamanaýı qazaqstandyq mádenıet» jobasynyń aıasyndaǵy jumystyń jemisi. Ol qazaqstandyq ádebıet, mýzyka, beıneleý óneri, teatr jáne kıno týyndylaryn álemge tanystyrýǵa baǵyttalǵan. Búgingi jobamyz júıeli túrde jalǵasyn taýyp, mádenıet aralyq qarym qatynastardyń ulǵaıýyna negiz bolady degen senimdemin». «Rýhanı jańǵyrý» baǵdarlamasynyń aıasynda 60 qazaqstandyq avtordyń tańdamaly shyǵarmalary tuńǵysh ret birden álemniń negizgi alty tiline aýdarylyp otyr. Jobany júzege asyrýǵa Ulybrıtanııa, Frantsııa, Ispanııa, Egıpet, Qytaı jáne Reseıdiń jetekshi baspa uıymdary atsalysty. Antologııalar álemniń 90-nan asa eline, bes qurlyqqa taraıdy. ıAǵnı, buryn-sońdy dúnıejúzi oqyrmandarynyń qolyna túspegen qazaq ádebıetiniń úzdik úlgilerimen 2,6 mlrd adam tanysýǵa múmkindik alady. Qazirgi qazaq ádebıeti antologııasy mundaı aýqymda alǵash ret jaryq kórip otyr. Jınalǵan tájirıbemiz men seriktesterimizdiń qoldaýyna súıene otyryp, biz osynaý mańyzdy mádenı jobany odan ári jalǵastyramyz. Kembrıdj ýnıversıtetiniń baspasy jáne Brıtanııa keńesindegi dostarymyzdyń arqasynda mamandar basylymdarǵa joǵary baǵasyn berip otyr. Elimizdiń, avtorlarymyzdyń atynan áriptesterge shynaıy alǵysymdy jetkizgim keledi», – dedi tanystyrylymda sóz sóılegen «Rýhanı jańǵyrý» baǵdarlamasyn júzege asyrý boıynsha Ulttyq komıssııa hatshysy Aıda Balaeva.
«Rýhanı jańǵyrý» baǵdarlamasynyń bir baǵyty – «Jahandaǵy zamanaýı qazaqstandyq mádenıet» jobasy aıasynda qazirgi qazaq ádebıetiniń qos antologııasy aýdarylyp, jaryq kórdi. Olar – «Qazirgi qazaq prozasynyń antologııasy» jáne «Qazirgi qazaq poezııasynyń antologııasy». Ár antologııanyń kólemi – shamamen 500 betteı, árqaısysyna 30 qazaqstandyq avtordyń tańdamaly shyǵarmasy endi.
Antologııany aǵylshyn tiline aýdaryp, baspadan shyǵarý boıynsha strategııalyq seriktesimiz – Brıtanııa keńesi. Olar jobaǵa sarapshylyq qoldaý kórsetti. Al, eń basty seriktes – Kembrıdj ýnıversıtetiniń baspasy (Sambridge University Press) Ulttyq aýdarma bıýrosymen birge jolma-jol aýdarmany ádebı óńdeý, baspaǵa daıyndaý, basyp shyǵarý, sondaı-aq basylymdardy aǵylshyntildi elderde taratý, jetkizý jáne nasıhattaý boıynsha keshendi jumystardy atqardy.