Kúzdegi allergııamen qalaı kúresemiz
ASTANA. KAZINFORM – Bıyl kúz aldyńǵy jyldarmen salystyrǵanda sýyq qabaq tanytyp otyr. Jazdyń sońǵy kúnderi kúzdiń erte túsetinin sezdirgendeı edi. Sandyqtan jyly kıimin alyp úlgermegen keıbir turǵyndar aýyryp ta qaldy. Oǵan kúzgi allergııany qosyńyz. Osy rette, Ulttyq gospıtal janyndaǵy allergııalyq ortalyqtyń dárigeri Aqerke Bekbolatqyzy allergııa jaıly keńesin usyndy.
Iá, maýsymdyq allergııa kezinde allergologtarǵa júginetin naýqastardyń sany kúrt artady. Ádette kóktem men jaz maýysymynda asqynatyn allergııa qazir keıbir adamdarda kúzge aýysqan.
«Allergııa – keń taraǵan aýrýdyń biri. Іndettiń órshıtin úsh kezeńi bar. Birinshi kezeń sáýirdiń ortasynan mamyrdyń sońyna deıin sozylady. Bul ýaqytta qaıyń, emen, terek sııaqty aǵashtar tozańdanady. Ekinshi kezeńde, ıaǵnı maýsym-shilde aılarynda shabyndyq shópter gúldeıdi. Al úshinshi kezeńde allergetıkterdi jýsan ıisi mazalaıdy. Barlyq naýqas túshkirip, jótelip, denesi qyzara bórtip, murnynan sý aǵyp, mazasyzdanady. Bul bir qaraǵanda tumaý tıgen adamnyń belgilerine uqsaıdy. Biraq tumaýmen aýyratyn adamdar ózderin álsiz sezinedi. Al allergııa kezinde ondaı álsizdik bolmaıdy. Maýsymdyq allergııany emdeýdiń jalǵyz joly – allergen-arnaıy ımmýnoterapııa», - deıdi Aqerke Bekbolatqyzy.
Belgili bolǵandaı, bul ádis boıynsha áýeli synama jasalyp, dál qaı shópterge allergııa bar ekeni anyqtalady. Keıin sol shóptermen em-dom jasalady. Bastapqyda denege allergenderdiń tómen dozasy engizilip, keıin birte-birte mólsheri joǵarylaıdy. Osylaısha aǵza jattyǵady. Allergen-arnaıy ımmýnoterapııa arqasynda adamnyń jańa reaktsııalarǵa degen áseri joıylyp, allergenderge degen sezimtaldyǵy azaıady nemese tipti tolyqtaı joıylady deýge bolady.
«Bul ımmýnoterapııanyń aldynda tekserýden ótip, arnaıy synaqtarǵa qan tapsyryp jáne allergolog-ımmýnologtyń keńesin alý qajet. Sonyń qorytyndysy boıynsha sheshim qabyldanady. Jas ereksheligi boıynsha «allergııalyq vaktsınatsııa» alty jastan bastap alynady», - deıdi maman.
Qozdyrǵyshtarmen baılanys úzilse, allergııa da basylady. Sondyqtan allergenderden qorǵaný – mamandar beretin eń alǵashqy keńes. Sondaı-aq, ystyq nemese jeldi kúni syrtqa shyqpaýǵa tyrysý kerek. Dalaǵa shyǵatyn eń qolaıly aýa raıy jańbyrdan keıingi ýaqyt, jańbyr aýany tozańdardan tazartady. Úıge kirgende syrtta kıgen kıimdi birden sheship, sýǵa shomylý kerek. Osylaısha dene men shashqa qonǵan tozańdardy joıýǵa bolady. Súlgi men tósek jaımalaryn syrtqa jaıýǵa bolmaıdy. Túnde esik-terezeni jaýyp uıyqtaǵan durys. Aýada ósimdik tozańy eń kóp bolatyn tańerteńgi ýaqytta dalada jumys istemeý kerek. Bólmedegi aýany taza ustap, edenderdi jıi jýyp, tazartyp otyrý kerek. Kólik pen úıde aýa kondıtsıonerin ara-tura qosyp qoıýǵa bolady. Suıyqtyqty kóp ishý qajet. Sý, shyryn nemese ózge de sýsyndar murynnyń bitelýin jeńildetedi. Shaı, sorpa nemese jyly suıyqtyqtar odan da jaqsy kómektesedi.
«Úı ishindegi allergenderdi joıý úshin hımııalyq tazartqyshtardan góri sirke sýy nemese as sodasyn qoldanǵan jón. Hımııalyq zattar tynys alý joldaryn titirkendirip, sımptomdardy kúsheıtýi múmkin. Temeki tútininen de aýlaq bolý kerek. Aerozoldi spreı, aǵash otynnyń tútini de jaǵdaıdy ýshyqtyrady. Baqshadaǵy jumystarymen aınalyspaý kerek. Aınalysqyńyz kelse, arnaıy maska taqqan durys. Sondaı-aq ormandy jerlerde serýendemegen jón. Bul da maýsymdyq allergııany jeńildetýge kómektesedi», - deıdi Aqerke Bekbolatqyzy.
Aýrý qatty mazalaǵan kezde úı jaǵdaıyndaǵy eń ońaı em – býmen ıngalıatsııa jasaý. Bul áreket muryn men tynys joldaryn ashyp, allergııany jeńildetedi.
Álemniń birde-bir elinde allergııamen aýyratyndar sany týraly naqty statıstıka joq. Sebebi naýqastar ártúrli mamandarǵa, pedıatrlarǵa, terapevtterge, LOR dárigerlerine, pýlmonologtarǵa júginedi. Keıbireýi ǵana allergologtyń aldyna keledi. El mamandarynyń baqylaýyna sáıkes, otandastarymyzdyń úshten bir bóligi allergııadan zardap shegip júr. Almaty turǵyndarynyń 15-20 paıyzdaıy maýsymdyq allergııamen aýyrady eken.
