Qutqarýshy Shyńǵys Smaǵulov: Bizdiń jumys qatelikti keshirmeıdi
- Qaı jerde dúnıege keldińiz?
- 1995 jyly Shyǵys Qazaqstan oblysy burynǵy Marqakól aýdanynda týdym. Mektepte 9 synypty támámdaǵannan keıin Óskemendegi Shyǵys tehnıkalyq-gýmanıtarlyq kolledjine ınformatıka-matematıka pánderiniń muǵalimi oqýyna tústim. Sol jerde 4 jyl bilim aldyq. Sodan keıin osy jumysqa keldim.
- Muǵalimdiktiń oqýyn bitirip, qalaısha qutqarýshy bolyp kettińiz?
- Ózimdi pedagog retinde elestete almadym. Kolledjdi támámdaǵan soń áskerge baryp Otan aldyndaǵy boryshymdy ótegim keldi. Alaıda úıde jalǵyz bala bolǵandyqtan ol oıym iske aspady.
Birde tanystarymnyń biri «órt sóndirý bólimine áskerı bıletsiz jumysqa alyp jatyr» dedi. Bul 2016 jyldyń mamyr aıy. Múmkindikti qalt jibermeı, qujattarymdy jınap, medıtsınalyq tekserýden ótken soń Óskemendegi mamandandyrylǵan órt sóndirý bólimine jumysqa qabyldandym.
Biraq alǵashqy 6 aı júrgizýshi boldym. Sodan keıin baryp qana qutqarýshylar qataryn tolyqtyrdym. Jumys istep júrip, Reseıdegi Omsk shaharyndaǵy ýnıversıtetten «Órt qaýipsizdigi» mamandyǵyn syrttaı bitirdim.
Qazir atalǵan bólimde órt sóndirýshi-qutqarýshy bolyp eńbek etip kelemin.
- Eń birinshi shaqyrtýǵa barǵanyńyz esińizde me?
- Qys kezinde Ulan aýdanyndaǵy aýylda bala aýyryp, oǵan jádel járdem qyzmetkerleri jete almaı jatqan edi. Jol-talǵamaıtyn kólikpen jolǵa shyqtyq.
Biraq qarly borannyń saldarynan kólikten shyǵyp, birneshe shaqyrym jaıaý júgirip barýǵa týra keldi. Áıteýir, balany medıtsınalyq mekemege aman-esen jetkizdik.
- Alǵashqy aılarda jumys aýyr bolǵan shyǵar?
- Maǵan qıyn bolǵan joq. Sebebi júrgizýshi bolyp júrgende únemi qutqarýshylyqqa aýysqym kelip, taǵat tappaıtyn edim. Sol maqsatyma jetkennen keıin be kóp aýyrtpalyq sezinbedim.
Álbette, eń áýeli jaralanǵan adamdy, máıitti kórgende titirkenesiń. Alaıda ýaqyt ótken saıyn oǵan da etiń úırenip ketedi eken.
- Sýıtsıd jasamaq bolǵan áıeldi qutqaryp qalǵanyńyzdy estidik. Sol jaıly aıtyp berseńiz.
- Bıylǵy jaz kezi. Kezekshilikte bolǵan edim. Tańǵy saǵat 4 shamasynda bir áıeldiń sýıtsıd jasaǵaly jatqany jaıly habar tústi. 3 mınýttyń ishinde oqıǵa ornyna kelip jettik. Jasy 30-dan asqan azamatsha úshinshi qabattan sekireıin dep tur.
Oılanýǵa ýaqyt joq. Birden áreketke kóshtik. 4-shi qabattaǵy páterdiń esigin qaǵyp, balkon arqyly tómenge túsý kerektigin túsindirdik. Sodan keıin ústime arnaıy jabdyqtardy kıip, arqandy torǵa baıladym.
Aqyryndap tómenge qaraı bettep, álgi áıelge qaraı jaqyndadym. Balkonnyń syrt jaǵyna shyǵyp alǵan ol áreń ustanyp tur. Kez kelgen sátte syrǵyp ketýi múmkin edi. Úıdiń asty qara jer emes, asfalt.
Onyń ústine mas ekendigi baıqaldy. «Qulaısyń! Maǵan ustanyp al!» dep aıqaıladym. Qulaq aspaıdy. Oǵan saqtandyrý belbeýin durys taǵyp ta úlgermedim, qapsyra qushaqtap aldym.
Sóıtip, baıaýlap arqanmen tómenge tústik. Ary qaraı áıel adam polıtsııa qyzmetkerlerine tapsyryldy. Keıin estýimshe, ol otbasyndaǵy kıkiljińge bola osyndaı teris qadamǵa barmaq bolypty.
- Sóndirgen eń iri órtińiz qandaı?
- Osydan 3 jyl buryn Aıagóz aýdanynda dala órti shyqty. Qatelespesem, qyzyl jalyn 70 gektardaı aýmaqqa jaıyldy. Sol kezde 7 kún boıy órtpen kúrestik. Ekpindi jeldiń saldarynan otty óshirý ońaıǵa soqpady.
Túngi saǵat 2-den 4-ke deıin ǵana kezekpen uıyqtap otyrdyq. Áıteýir tilsiz jaýdy jaqyn mańdaǵy aýylǵa deıin jetkizbeı aýyzdyqtadyq.
- Qutqarýshy bolǵysy kelgen adamnyń boıynda qandaı qabilet bolýy kerek?
- Meniń oıymsha, osy joldy tańdaǵan adam eń birinshi moınyna júktelgen jaýapkershilikti túsiný kerek. Sebebi bizdiń jumys qatelikti keshirmeıdi. Seniń qolyńda adam ómiri tur. Bıiktikte arqanmen ilinip turǵanda saqtyq sharalaryn saqtamasań nemese bir qatelik jiberseń qas qaǵymda qulap ketýiń múmkin. Qandaı jaǵdaı bolmasyn ár qadamyń qaýip pen qaterge toly. Sondyqtan tek jaýapkershiligi mol, úreıdi jeńe biletin jáne syn saǵatta batyl áreket ete alatyn adam ǵana qutqarýshy bola alady.
- Áńgimeńizge kóp rahmet!
