Atam da, ákem de órt sóndirýshi bolǵan, sol joldy jalǵaýdy armandap óstim – Rýslan Qaıraqbaev
QYZYLORDA. KAZINFORM - Azamattyq qorǵanys salasy qashan da erekshe jaýapkershilikti qajet etedi. Al osy salada birneshe býynǵa sozylǵan áýlet ókilderi de bar. Búginde Qyzylorda oblystyq tótenshe jaǵdaılar departamentiniń bastyǵy qyzmetin atqaratyn Rýslan Qaıraqbaevtyń budan buryn atasy men ákesi azamattyq qorǵanys salasynda jemisti qyzmet atqarǵan. Keıipkermen suhbat barysynda qanshama jyldarǵa jalǵasyp kele jatqan otbasylyq ónege men salanyń jumysy jóninde áńgime órbitken edik.
- Sizdiń tótenshe jaǵdaılar salasynda qanshama jyldan beri jemisti eńbek etip kele jatqanyńyzdy bilemiz. Mamandyq tańdaýyńyzǵa atańyz ben ákeńizdiń osy sala eńbek etkeni áser etti me?
- Ras, atam men ákem kezinde tótenshe jaǵdaılar salasynda qyzmet atqardy. Rasynda, meniń mamandyq tańdaýyma sol kisiler áser etti. Ata jolyn jalǵaýdy armandap óstim deýge bolady. Ol kisiler sekildi elge qurmetti bolýdy, kásibı maman ıesi bolýdy bala kezden maqsat tuttym.
Atam - Bodan 1952-1975 jyldary Qyzylorda qalasyndaǵy órtten qorǵaý salasynda ártúrli qyzmetter atqaryp, qurmetti zeınet demalysyna shyqqan. 1919 jyly Syrdarııa aýdanyndaǵy «Komsomol» keńsharynda dúnıege kelgen ol kisi Ekinshi dúnıejúzilik soǵysta rota saıası jetekshisiniń orynbasary bolyp eńbek etken. Odan soń Memlekettik qaýipsizdik komıtetinde, Іshki ister mınıstrliginde qyzmette boldy. Qanshama maqtaý qaǵaz alyp, 11 medalmen marapattalǵan. Ákem Slambek te órt sóndirý salasynda 1980-1997 jyldary jemisti eńbek etti.
Ol kisi únemi atamyz jaıynda estelik aıtyp otyratyn. Ákem Slambek maıor shenimen zeınetke shyǵyp, ul-qyzynyń ortasynda ǵıbratty ǵumyr keshýde. Men Kókshetaý tehnıkalyq ınstıtýtyn «órt qaýipsizdigi ınjıneri» mamandyǵy boıynsha aıaqtadym. Odan keıin Qyzylorda ekonomıka, ekologııa jáne quqyq ýnıversıtetin «zańger» mamandyǵy boıynsha támamdadym. Eńbek jolymda №11 mamandandyrylǵan órt bóliminiń aǵa ınjeneri-kezek jetekshisi, Qyzylorda qalasy Tótenshe jaǵdaılar salasyndaǵy memlekettik baqylaý jáne qadaǵalaý bóliminiń bas mamany, Tótenshe jaǵdaılarǵa den qoıý basqarmasynyń jedel kezekshisi, Azamattyq qorǵanys basqarmasy azamattyq qorǵanys is-sharalarynyń oryndalýyn baqylaý bóliminiń bas mamany jáne ózge de qyzmetter atqaryp, mol tájirıbe jınaqtadym. Odan keıingi jyldarda departament bastyǵynyń orynbasary, oblystyq memlekettik órtke qarsy qyzmet basqarmasynyń bastyǵy boldym.
- Tótenshe jaǵdaılar salasynda qandaı ózgerister boldy? Tehnıkany jańartý baǵytynda qandaı jumystar atqaryldy?
- Bizdiń áýlettegi atam, ákem jáne meniń tótenshe jaǵdaılar salasyndaǵy jalpy eńbek ótilimiz jetpis jyldan asty. Bul ýaqytta qanshama ózgerister boldy. Bizdiń salada da qanshama jańashyl isterge jol ashylyp, tehnıka jańartý baǵytynda ózgerister jasaldy. Ol kezdegi tótenshe jaǵdaılar salasynyń qyzmeti men búgingi kezeńdi, tehnıkalyq jabdyqtaýdy salystyrýǵa eshbir kelmeıdi. Jetpis jyldaı buryn materıaldyq-tehnıkalyq baza qazirgideı joǵary deńgeıde boldy dep aıta almaımyz. Soǵan qaramastan aǵa býyn ókilderi jumystyń joǵary deńgeıde júrýine barynsha zor úles qosty. Olardyń atqarǵan eńbegi ólsheýsiz. Tehnıkanyń sý syıymdylyǵy az bolǵanyna qaramastan órtten qorǵaýda aıanbaı jumys jasady.
Qaı kezde de ardagerlerdiń eńbegin joǵary baǵalaımyz. Qazir materıaldyq-tehnıkalyq bazany jańartýǵa joǵary deńgeıde mán berilip keledi. Respýblıkalyq bıýdjetten 2022 jyly 3 órt sóndirý avtotehnıkasy berilse, «Qamystybas» eldi mekenindegi qutqarýshylarǵa arnalǵan qurastyrmaly-jınalmaly modýldik úı salyndy. Byltyr respýblıkalyq bıýdjetten taǵy 6 avtotehnıka alyndy. Oblys ákiminiń qoldaýymen qosymsha 7 birlik tehnıka bıylǵy 28 aqpanda jetkizildi. Qalǵany sáýir aıynda keledi dep kútilýde.
- Siz basqaratyn salada jas mamandarmen tolyǵý jaǵdaıy qalaı? Bul salada qandaı talaptar bar?
- 2023 jyly oblystyq Tótenshe jaǵdaılar departamenti «Órt sóndirý jáne avarııalyq qutqarý jumystary qyzmetinde» 18 jas eńbek jolyn bastady. Oǵan qosa M.Ǵabdýllın atyndaǵy Azamattyq qorǵaý akademııasyn támamdaǵan 6 maman ıesi qyzmetke joldamamen keldi. Sondaı-aq, Reseıdiń Máskeý, Sankt-Peterbýrg, Belarýstiń Mınsk qalalaryndaǵy azamattyq qorǵaý salasyndaǵy oqý oryndaryna oqýǵa túsken jastar bar. Al M.Ǵabdýllın atyndaǵy Azamattyq qorǵaý akademııasyna 4 talapker oqýǵa qabyldandy. Bul saladaǵy oqýǵa qabyldanatyn talapker UBT boıynsha joǵary ball ıegeri, sportqa shynyqqan, densaýlyǵy jaqsy, aldyna maqsat qoıǵysh, bilimdi, eńbekqor, adamgershilik, qamqorlyq qasıeti bolǵany abzal. Óıtkeni, atalǵan salada qyzmet etken sátte osy qasıettiń barlyǵy tarazyǵa tartylady. Qysqasy, qutqarýshylarǵa qoıylatyn talap joǵary.
- Qyzylordalyq tótenshe jaǵdaılar salasynyń mamandary sheteldik jáne ózge óńirdegi áriptesterimen qandaı baılanys jasap keledi?
- Sheteldik jáne ózge óńirdegi áriptestermen joǵary deńgeıde baılanys ornatylǵan deýge tolyq negiz bar. Atap aıtqanda, Baıqońyr qalasynda reseılik órt sóndirýshilerimen birge oqý-jattyǵý ótkizilip, mamandar tájirıbesin arttyra tústi. Byltyr qyrkúıek aıynda Túrkııanyń Stambýl qalasynda ótken órt sóndirý-qutqarý chempıonatynda Qazaqstan quramasy sapynda Araldaǵy №3 mamandandyrylǵan órt sóndirý bóliminiń aǵa ınjeneri Ábdibek Erkin qatysyp, jalpy komandalyq esepte ekinshi oryn alyp qaıtty. Al sol jyldyń mamyr aıynda Reseıdiń Volgograd qalasynda Toǵjan Tursynhan órt sóndirý-qutqarý sportynan ótken jarysqa el quramasy sapynda jalpy komandalyq esepte úzdik úshtikten kórindi. Byltyr 1 tamyzda departament ǵımaratynda mańyzdy jıyn ótti. Oǵan Birikken Ulttar Uıymynyń Qorǵaý jáne qaýipsizdik departamentiniń Qaýipsizdik boıynsha keńesshisi Djastın Allım Rashıd qatysty.
Kezdesý barysynda BUU-nyń QR Qaýipsizdik departamenti men QR Úkimetiniń óńirlerdegi qaýipsizdik qurylymdary arasynda qatynas ornatý, tótenshe jaǵdaılardyń aldyn alý jáne joıý qajettiligine qaraı birlesip jumys isteý jaǵdaıy jan-jaqty tarazylandy.
Aıta keterligi, departamentte halyqaralyq azamattyq qorǵanys uıymynyń súńgýirlerdi daıarlaý standartyna sáıkes birinshi synypty súńgýir biliktiligin alǵan maman Meırambek Dospenbetov qyzmet atqarady, ol halyqaralyq qutqarý operatsııalaryna qatysa alady.
Ol jedel-qutqarý jasaǵynda 20 jyldan astam ýaqyt jumys jasaýda.
- Áńgimeńizge raqmet.
