Quldyqta bolǵan adamdardyń isi sotqa jete bermeıdi – ÚEU ókili
AQTÓBE. KAZINFORM – Aqtóbede adamdardyń qujattaryn tartyp alyp, májbúrli túrde jumys istetý deregi sońǵy jyldary resmı tirkelmedi. Alaıda osy salada jumys isteıtin úkimettik emes uıym ókilderi mundaı jaǵdaı áli kúnge deıin kezigetinin aıtady.
Aqtóbe oblystyq Polıtsııa departamenti baspasóz qyzmetiniń habarlaýynsha, byltyr óńirde quldyqta ustaý deregi tirkelmedi. Al osy salada jumys istep jatqan «Dáris-2016» ortalyǵynyń mamandary bolsa áli de eńbegi qanalyp, kómek surap keletinderdiń azaımaǵanyn aıtady. Sol úshin de jyl saıyn sharýashylyqtardy aralap, qajet bolsa ár jumysshysynan: «Óz erkińmen júrsiń be? Jalaqy resmı tólene me?» - dep suraıtynyn jasyrmady. Sebebi, quldyqqa tústim dep ókinetinder – aldymen ózara aýyzsha kelisip, keıin janjal týyndaǵanda dalada qalatyn adamdar.
«Byltyr Aleksandr esimdi aqtóbelik májbúrli túrde qaıyr surap otyrǵan jerinen qutqaryldy. Volonter Ortalyq bazar aldynda otyrǵan adamdy kórip: «Kómek kerek pe?» - dep suraǵan. Ol ózin ózge adamdardyń ańdyp turǵanyn aıtqan. Erikti bir márte baryp: «Baqylap júrgen adam kelgende ymmen bilgi ber», - deıdi. Arada ýaqyt ótkende Aleksandr áıel adamdy kórsetedi. «Qorqamyn, kúnde keshkisin uryp-soǵady» dep kómek suraǵan soń eriktiler qol ushyn sozýdy jón kóredi. Ekinshi kúni eriktiler kólikti jaqyn qoıyp, qaıyr surap otyrǵan Aleksandrdy alyp ketedi. Bul is boıynsha tergeý júrip, májbúrli qaıyr suraýǵa Shymkentte júrgende mindettelgeni anyqtaldy. Іs te sonda jiberildi.
Negizi sheteldik azamattardyń tólqujatyn tartyp alyp, jumysqa jekkender isi sotqa jete bermeıdi. Jábirlenýshiler qoryqqanynan eshteńe aıta almaıdy ári aıyptalýshylar «qolynda kisen joq, telefonmen kómekke shaqyra alatyn edi. Qashyp ketýine de múmkindik bolǵan» degen ýájben qutylady», - dedi «Dáris-2016» ortalyǵynyń atqarýshy dırektory Gúlnur Edigeeva.
Aıtýynsha, qazir ol zańǵa ózgertýler men tolyqtyrýlar engizý úshin jumys tobyna kirip, usynys berip jatyr. Máselen, bopsalaý deregi bolsa, tergeýdi prokýrorlar da júrgizedi. Al adam saýdasy deregi bolsa, qarapaıym tergeýshi, ýchaskelik ınspektor tergeıdi.
«Oqıǵa aýylda bolsa, isti qala tergeýshisine bergen durys. Sebebi aýylda adamdar bir-birin tanıdy, biledi. Keıbirinde uryp-soqqan adamnyń ózi buryn ishki ister organynda jumys istegen bolyp shyǵýy múmkin, tanysy, týysy bolýy yqtımal. 102 nómirine habarlasyp shaqyrsa da sol adam keletinin biledi. Usynysymyzdyń biri – osy.
Bizge jaqyn shetelderden «azamattarymyz quldyqta otyr» dep habarlama túsedi. Tekserýge ózimiz barýǵa tyrysamyz. Shynymen adam tabylady, jumys istep júrgenin bilemiz. Shaǵym, aryz suraǵanda polıtsııa eshteńe tirkemeıdi.
Batys Qazaqstan oblysynda bir oqıǵa boldy. Uıymdasqan qylmysqa qarsy kúres basqarmasyna habar berip, olar bardy. Barǵan kezde esh shaǵymy joq ekenin aıtty. Al týystary oǵan kúmándanyp, aýylda jumysta júrgender Oral qalasyna jetkizildi. Telefon arqyly onlaın sóılesip, ózin urǵanyn, zábir kórgenin, elge qaıtatynyn aıtqan. Іs qozǵalyp, úkim de shyqty», - dedi Gúlnur Edigeeva.
Aıta keteıik, «Dáris-2016» ortalyǵy turmystyq zorlyq-zombylyq qurbandaryna kómek berý, adam saýdasyn boldyrmaý, sheteldikterge aqparattyq jáne zańgerlik qoldaý kórsetýmen shuǵyldanady. Munda aıyna 20-30 qońyraý túsip, keńes beriledi. Kóbine KSRO tólqujatymen júrgen adamdardyń qujatyn rásimdeýge kómek kórsetedi. Mundaı adamdar shekaralas aýyldarda kóp. Sonymen birge kómekten bas tartatyndar da kezigedi.
«2019 jyly bir oqıǵa boldy. Temir aýdandyq polıtsııa bóliminiń bastyǵy habarlasyp, belgisiz adamnyń áıeldi 6 jastaǵy balasymen tastap ketkenin aıtty. Biz ony qalaǵa aldyryp, qujattaryn daıyndaýdy bastap kettik. Sol kezde Shymkentte jasóspirim balasy bar ekenin bildik. Onyń qamqorshysy bar. Al janyndaǵy 6 jastaǵy balany ózine ertip alǵan. Qujat rásimdeýdiń sońǵy satysyna kelgende áıel belgisiz baǵytqa ketip qaldy. Arada eki jyl ótkende Inabat atty áıel qaıta tabyldy. Qujat rásimdeýdi qaıta bastaý úshin «eshqaıda ketpeımin» degen qolhat suradyq. Ony bermedi, qaıta ketip qaldy. Qujat jasasa elden shyǵarylatynyn biledi. Biraq onyń balasy bar, tastap kete almaıdy. Al bala «Aıala» ómirlik qıyn jaǵdaıdaǵy balalardy qoldaý ortalyǵyna qabyldandy», - Gúlnur Edigeeva.
Onyń aıtýynsha, óńirdegi 5 myńnan astam jeke qojalyqtaǵy jumysshylardyń keıbirinde eńbek sharty qarastyrylmaǵan. Biraq olardyń bári adam saýdasymen aınalysady degendi bildirmeıdi. Qojalyq basshysyn da, jumysshysyn da tyńdap, eki tarap ortaq sheshimge shaqyrylady. Biri talap qoıady, ekinshisi suraǵanyn biledi.
Aıta ketsek, ortalyqqa aıyna 30 adam habarlasady. Biraq bári de tek adam saýdasy, quldyqta ustaýǵa qatysty emes. Máselen, keshegi boranda eki avtobýs adamnyń (ózge eldiń azamattary) jatyn orny men tamaǵyn uıymdastyrǵan. Mundaı da jaǵdaılar bolady.