Qostanaı arhıvine Tatarstannan qundy qujattar ákelindi
Azamat Kashıev «Arhıv-2025» jobasyn iske asyrý jónindegi keshendi josparlarymen bólisti. Onyń aıtýynsha, byltyr arhıv salasyn qarjylandyrýǵa aıtarlyqtaı mán berilip, 610,7 mln teńge qarastyryldy.
«Onyń ishinde jergilikti bıýdjetten qosymsha 107 mln teńgeden astam qarajat bólindi. 40 kompıýter, A3 formatyndaǵy planshetti skanerlerdiń 17 danasy, 40 kúlgin-shamdy skaner satyp alyndy. Memlekettik arhıvter qory 392 qujat, 652 foto, 9 aýdıo, 50 vıdeomen tolyqtyryldy. Sondaı-aq Tatarstan Respýblıkasynyń arhıvterindegi Qazaqstanǵa, jalpy Qostanaı óńiriniń tarıhyna qatysty qujattar ákelindi», - deıdi basqarma basshysy.
Búginde Qostanaı oblysynyń memlekettik arhıvinde HV-HІH ǵasyrlar aralyǵyndaǵy óńirdiń saıası, áleýmettik jáne ekonomıkalyq tarıhy týraly derekter óte az. Sondyqtan arhıv qyzmetkerleri Reseı Federatsııasynyń Chelıabi, Orynbor, Troıtsk qalalary men Tatarstan Respýblıkasyndaǵy áriptesterimen yntymaqtastyq ornatyp, ózara iskerlik qarym-qatynasty damytýda.
Sońǵy 2 jylda oblystyq arhıvke Qostanaı tarıhyna qatysty birtalaı qujat ákelindi. Onyń ishinde 1919 jylǵy Qostanaı mılıtsııa bólimshesiniń, 1919 jylǵy Qostanaı qalalyq partııa komıtetiniń hattamalary, Qostanaı oblysy aýdandarynyń shekaralaryn anyqtaýǵa qatysty qujattar, aýdandyq jáne qalalyq uıymdardyń qyzmeti, shirkeý jazbalary sııaqty qundy qujattar bar.
Aqparattandyrý, memlekettik qyzmetter kórsetý jáne arhıvter basqarmasynyń bólim basshysy Saltanat Nurtasqyzynyń sózine qaraǵanda, Tatarstannan 1700 bettik qujattar ákelindi. Onyń ishinde Qazan ýnıversıtetiniń kitaphanasyndaǵy sırek qoljazbalar men kitaptar qorynan ІІ Ekaterına patshaıymnyń 1789 jyly qyrǵyz-qaısaq ordasynyń bodandyqqa adaldyǵy úshin bergen alǵysy bar. Budan bólek, ІІ Ekaterına patshaıymnyń 1771 jyly 17 qańtarda Nuraly hanǵa qalmaqtardyń narazylyq bas kóterýine jol bermeý týraly jazǵan hat-habarlamasy, 1829 jyldyń 29 mamyrynda Orynbor general-gýbernatorynyń Jantóre Jáńgirov sultanǵa alǵys haty tabyldy. Qazan muraǵattarynan qazaq halqynan shyqqan alǵashqy dáriger Muhamedjan Qarabaev pen uly aǵartýshy Ybyraı Altynsarınge qatysty tyń qujattar anyqtaldy. Arhıvshiler Altynsarın men Ilmınskııdiń ózara jazysqan hattarynyń tolyq kóshirmesin alyp, oblystyq arhıv qoryn tolyqtyrdy. Qazir bul qujattar tsıfrlyq júıege kóshirilip jatyr, olar kópshilikke qoljetimdi bolmaq. Arhıvter basqarmasy «Tsıfrlyq Qazaqstan» memlekettik baǵdarlamasyn iske asyrý sheńberinde 21 memlekettik arhıv pen oblystyń 294 mekemesinde «Qujattardyń biryńǵaı elektrondyq arhıvi» júıesin engizdi.
