Koronavırýsqa qarsy vaktsına «omıkron» shtamynan qalaı qorǵaıdy – dáriger jaýaby
– Aıda Júzbaıqyzy, aıtyńyzshy, vaktsınalar jańa omıkron shtamynan qalaı qorǵaıdy ?
– Vaktsınatsııadan keıingi ımmýndyq jaýap ádette ınfektsııa kezinde bolatyn jaǵdaıǵa uqsas, bir mańyzdy aıyrmashylyǵy bar. Aýrý aǵzaǵa engen kezde, búkil vırýs denege enedi jáne kóptegen vaktsınalar saý jasýshamen baılanysatyn ımmýndyq jaýapty iske qosý úshin paıdalanady. «Omıkronda» mýtatsııalardyń úlken sany bar. Sondyqtan jańa shtamm vaktsınadan jasalǵan antıdeneler úshin is júzinde tanylmaıdy. Zertteýlerge sáıkes, biz ekinshi dozadan keıin alty aıdan soń RNQ vaktsınalarynyń «omıkrondy» juqtyrý qaýpine aıtarlyqtaı áser etpeıtinin bilemiz, al úshinshi doza ortasha eseppen 67 paıyzǵa tıimdi. Shetelde júrgizilgen zertteýlerge sáıkes, vaktsına 4 aı boıy áser etedi.
– Vaktsına alǵan adamǵa koronavırýs nelikten juǵady ?
– Ekpe bizdi vırýstardan tolyq qorǵaı almaıdy, ár adam aýrý juqtyrýy múmkin, biraq bizdiń baıqaýymyzsha, barlyq jaǵdaıda vaktsınatsııalanǵandarda ádette aýrý jeńil túrde ótedi.
– Immýndyq jady burynǵy ınfektsııalardy tanı ala ma ?
– Immýndyq jady – ótken ınfektsııalardy tanı alady jáne qaıta juqtyrǵan kezde antıdenelerdi shyǵarýǵa qabiletti. Bul fýnktsııaǵa V jáne T jady jasýshalary jaýap beredi. Olar keıbir ınfektsııalardy ómir boıy este saqtaıdy, basqalary kúsheıtkishterdi qajet etedi. Dárigerler bir jyl boıy COVID-19-dan aıyqqan adamdar týraly derekterdi jınap, SARS-CoV-2 antıdenelerin shyǵarýǵa qabiletti ımmýndyq jasýshalar súıek kemiginde óte uzaq ýaqyt, múmkin ómir boıy qalatynyn anyqtady.
– Omıkronǵa qarsy arnaıy vaktsına qajet pe ?
– SARS-CoV-2 damýyn jalǵastyrýda, sondyqtan omıkronnyń sońǵy nusqa bolýy ekitalaı. Kúsheıtkish vaktsınany engizý belgili bir qaýip toptary úshin shuǵyl shara retinde qarastyrylýy múmkin.
– Jańa shtamdarǵa beıimdelgen turaqty býsterlik dozalar bolýy múmkin be ?
– Múmkin. Bul tumaý sııaqty jańa shtamdarǵa beıimdelgen turaqty kúsheıtkishter nemese koronavırýstyń barlyq yqtımal nusqalaryna qarsy áreket etetin ámbebap polıvalentti vaktsınalar bolýy múmkin. Qazir ǵalymdar eki nusqamen de jumys istep jatyr, qaısysy negizgi bolatyny ázirge belgisiz.
– Suhbatyńyzǵa rahmet!