Koronavırýs jaǵdaıyndaǵy Qazaqtelekom: Jańa mindetter men 5G qalaı iske asyrylyp jatyr
Bıyl qazan aıynda Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev «Qazaqtelekom» AQ basqarma tóraǵasy Qýanyshbek Esekeevti qabyldaǵan edi. Qazaqstan Prezıdentine aýyldyq eldi mekenderdegi talshyqty-optıkalyq jeli baılanysynyń qurylysyna qatysty iri jobanyń júzege asyrylýy jaıynda baıandaldy.
Bul joba jyl sońyna deıin tolyq aıaqtalýǵa tıis. Qasym-Jomart Toqaevqa kóleńkeli aınalymdy azaıtý maqsatynda taýarlardy tańbalaýdy engizý barysy týraly málimet berildi. Bul jobaǵa «Qazaqtelekom» aktsıonerlik qoǵamy operatorlyq etedi.
Memleket basshysy kompanııa jumysynyń nátıjesine oń baǵa berdi.
Mindetter oryndalyp keledi
«Tsıfrly Qazaqstan» memlekettik baǵdarlamasy aıasynda «Qazaqtelekom» júzege asyrǵan eki joba aýyldyq eldi mekenderge ınternet jelisine qol jetkizýdi qamtamasyz etýge negizdelgen. «Qazaqtelekom» AQ 2018 jyldyń tórtinshi toqsanynda talshyqty-optıkalyq baılanys jelileri (TOBJ) tehnologııasyn qoldana otyryp, Qazaqstannyń aýyldyq eldi mekenderine keńjolaqty jelimen qamtamasyz etý jobasyn iske asyrýdy bastady.
Joba boıynsha 828 aýyldyq eldi mekende 14 514 shaqyrym TOBJ tóseledi jáne 2 496 memlekettik mekeme ınternet jelisine qosylady. Qazirgi ýaqytta jobanyń negizgi bóligi júzege asyryldy. Nátıjesinde, eldi mekender men memlekettik organ nysandary joǵary jyldamdyqty ınternetke qosyldy.
Bıyl qazan aıynda kompanııa basshysy Qýanyshbek Esekeev elimizdiń aýyldyq jerlerine «optıka» salý boıynsha aýqymdy jobany júzege asyrýdy aıaqtalýǵa jaqyndaǵanyn málimdedi. Bul turǵyda sol kezde Qazaqstanda 739 mektep, 471 ákimdik jáne 893 basqa memlekettik mekemeler joǵary jyldamdyqty ınternetke qosyldy.
«Árıne, pandemııa men karantındik sharalar bizdiń josparlarymyzǵa áserin tıgizdi, biraq buǵan qaramastan, eńserilgen jumys qomaqty. Josparlanǵan 828 aýyldyń ishinen negizgi bóligine talshyqty-optıkalyq baılanys jelilerin tarttyq. Jyl sońyna deıin joba tolyqtaı aıaqtalady», - dedi «Qazaqtelekom» AQ basqarma tóraǵasy.
Atap aıtqanda, aýyldyq eldi mekenderdi talshyqty-optıkalyq baılanys jelilerimen qamtý baǵdarlamasy ınfraqurylymǵa qomaqty qarajat salýdy qajet etetin joba ekeni belgili.
Degenmen, bul shyǵyndar abonenttik bazanyń keńeıýimen jáne baılanys operatory usynatyn qyzmetter kóleminiń ulǵaıýymen qatar, qala men aýyl arasyndaǵy tsıfrlyq alshaqtyqty joıý arqyly ózin-ózi aqtaıtynyn umytpaý kerek.
«Eń bastysy, joba aýyl turǵyndarynyń jalpy ómir súrý deńgeıin jaqsartýǵa úles qosady jáne shalǵaı aýdandarǵa tsıfrlyq qyzmetterdi paıdalanýǵa jaǵdaı jasaı otyryp, mańyzdy áleýmettik máseleni sheshedi. Sonymen qatar, salynǵan ınfraqurylym naryqtyń basqa qatysýshylaryna, mysaly, jańa aımaqishilik jelilerdi qurý jáne olardyń kómegimen aýyl turǵyndaryna telekommýnıkatsııa qyzmetteriniń barlyq spektrin usyný boıynsha uıaly baılanys operatorlaryna qyzmet kórsetý úshin paıdalanylady», - dedi Qýanyshbek Esekeev.
Eske sala keteıik, optıkalyq-talshyqty baılanys jelisiniń qurylysy aıaqtalǵannan keıin, «Qazaqtelekom» 2032 jylǵa deıin 10-nan 20 Mb-qa deıingi ótkizý qabilettiligimen osy jelige qyzmet kórsetetin bolady. Bul 891 aýyldyq mektep pen 709 aýrýhanany keńjolaqty jelige qol jetimdilikpen qamtamasyz etedi.
Osy aýqymdy jumystardyń negizgi josparyna toqtalsaq, elimizdiń barlyq aımaqtarynda talshyqty-optıkalyq baılanys jelilerin salý 2031 jylǵa qaraı JІÓ-niń 2 paıyzǵa deıin birtindep ósýin qamtamasyz etedi.
Aıtpaqshy, aýyldyq jerlerde jańa talshyqty-optıkalyq baılanys jelileriniń qurylysy Qazaqstannyń barlyq 14 aımaǵyn qamtıtyn taǵy bir joba - «250+» úshin ınfraqurylymdyq negizge aınalýda.
Osy joba aıasynda respýblıkanyń uıaly baılanys operatorlary memlekettik mekemelerdi «optıkaǵa» qosý núkteleri negizinde ózderiniń bazalyq stantsııalaryn 250 nemese odan da kóp turǵyndary bar aýyldyq eldi mekenderdiń aýmaǵyna ornalastyrýda.
Osynyń negizinde, radıosıgnal arqyly 3G / 4G LTE jelisimen qamtıdy.
«250+» jobasy - jalpy ómir deńgeıin jaqsartýǵa kómektesetin úlken áleýmettik joba. Jelini birlesip qurý jáne jıilikterdi paıdalaný operatorlarǵa shyǵyndardy azaıtýǵa kómektesedi, sonymen qatar, eń bastysy, sınergııa quryp, qysqa ýaqyt ishinde aýyldardy sapaly baılanyspen qamtamasyz etýge múmkindik beredi», - dedi «Qazaqtelekom» basshysy.
Koronavırýs telekommýnıkatsııaǵa qalaı áser etti?
Koronavırýs epıdemııasy kezindegi basqa da mekemeler sekildi Qazaqtelekom barynsha tıimdi jumys atqarýǵa tyrysty. Osy oraıda kompanııanyń Qoǵammen baılanys qyzmeti qabyldanǵan sheshimder boıynsha tıisti aqparatty jyldam taratyp otyrdy.
Óıtkeni koronavırýs indeti kezinde baılanys jelisine edáýir júkteme túskenin bilemiz. Bul kezeńde mektep oqýshylary, stýdentter qashyqtan bilim alyp, memlekettik qyzmetshiler jáne ózge de salanyń ókilderi qashyqtan jumys isteýge májbúr boldy.
Bıyl maýsym aıynda Qýanyshbek Esekeev koronavırýs epıdemııasy kezindegi kompanııa jumysyn baıandaǵan bolatyn.
«Shynynda da jumys pen júkteme kóbeıdi. Ásirese alǵashqy 3 aptada kompanııalar men bıznes qyzmetkerleriniń basym bóligi qashyqtan jumys isteýge kóshkende, kompanııa resýrstaryn arttyrýǵa týra keldi. Bizdiń jelilerimizdegi júkteme shamamen 30 paıyzǵa artty jáne koll-ortalyqtarymyzǵa kelip túsken ótinimderdiń 70 paıyzy ınternet ornatýǵa qatysty boldy. Kompanııa bul jumystardy da eńserdi», - dedi Q. Esekeev.
Onyń aıtýynsha, qashyqtan jumys isteý úı jaǵdaıynda eńbek etýge úıretti. Baılanysqa arnalǵan túrli qosymshalar paıda boldy.
«Kompanııa men kommýnıkatsııa salasynda da damý bar, sebebi tutynýshylar sany kóbeıdi. Tipti mynadaı qyzyq statıstıkany kórsetkim keledi, ádette úı telefony jelilerine suranys azaıa bastaǵan edi. Biraq, pandemııa bastalǵan soń, kerisinshe, úı telefonyn qoldanatyn adamdar sany kóbeıdi», - dedi kompanııa basshysy.
Mamandardyń baǵalaýynsha, álemdik ekonomıkalyq daǵdarysqa negiz bolǵan koronavırýs pandemııasy telekommýnıkatsııa salasyna asa kóp zııanyn tıgizbedi.
Sebebi bul salada suranys edáýir artty, kóptegen telekommýnıkatsııalyq qyzmetterge, sonyń ishinde tsıfrlyq baılanys hattamalary qyzmetterine qajettilik artty.
Nátıjesinde, tikeleı «Qazaqtelekom» usynatyn tirkelgen telekommýnıkatsııalyq baılanys usynýdan túsken kirister kólemi turaqty túrde joǵary deńgeıde saqtaldy, odan bólek kiristerdiń jartysynan kóbi tsıfrlyq baılanys hattamasy qyzmetinen tústi.
Belgili bolǵandaı, kompanııalar toby kiriske keri áserin tıgizýi yqtımal jaǵdaılardy jeńildetý úshin, shyǵyndardy azaıtý sharalaryn júzege asyrdy.
Nátıjesinde kompanııalar tobynyń kórsetkishteri 2020 jyldyń 1-jartyjyldyǵynda aıtarlyqtaı ósti: EBITDA kórsetkishi 2019 jyldyń 1-shi jarty jyldyǵymen salystyrǵanda 71 paıyzǵa artyp, 119 mlrd teńgege jetti. EBITDA boıynsha tıimdilik rekordty 48,6 paıyzdy qurady, bul 2019 jylmen salystyrǵanda 10 paıyzdyq tarmaqqa joǵary.
Baǵalaý boıynsha, onda jyl sońyna deıin EBITDA kólemi 200-215 mlrd.teńge shamasynda bolady dep eskerilgen.
«Qazaqtelekom» AQ kompanııalar tobynyń 2020 jylǵy 6 aıdaǵy taza paıdasy 30,8 mlrd teńgeni qurady, bul ótken jyldyń sáıkes kezeńimen salystyrǵanda 58 paıyzǵa nemese 11,3 mlrd teńgege kóbirek.
«Qazirgi naryqtyq qıyn kezeńge qaramastan, kompanııalar tobynyń 2020 jyldyń birinshi jartyjyldyǵynda qol jetkizgen qarjylyq nátıjeleri kóńil kónshitedi. Degenmen biz qol jetkizilgen nátıjelerge toqmeıilsip, toqtap qalmaımyz, ári qaraı operatsııalyq tıimdilikti odan ári arttyrý jáne klıentterimizge kórsetiletin qyzmetterdiń sapasy men qoljetimdiligin arttyrý úshin mobıldi aktıvterdi biriktirý jumysyn jalǵastyramyz», - deıdi Qýanyshbek Esekeev.
Qazaqstandaǵy 5G jelisi
Birazdan beri «Qazaqtelekom» 5G tehnologııasynyń múmkindikterin zertteý jumysyn jalǵastyrdy. Jeli Nur-Sultan, Almaty qalalarynda, Almaty oblysynyń qalalarynda dala jaǵdaıynda 10 testileýden ótti.
Sonymen qatar, ótken jyldarda 5G tehnologııasy Tele2/Altel jelisinde 3,5 GGts radıojılik dıapazonynda Halyqaralyq IT-startaptar tehnoparki aýmaǵynda qoljetimdi boldy.
5G sıpattamalary jaqsartylǵan kelesi býyndaǵy baılanys túri ǵana emes, radıobaılanys tehnologııalary, jeliler arhıtektýrasy jáne bıznes júrgizý salasyndaǵy evolıýtsııa bolyp otyr.
Alaıda, áleýmettik jelilerde koronavırýs ınfektsııasynyń 5G sıgnaly arqyly taralatynyna qatysty jańsaq qaýeset tarap júrgeni belgili.
5G jelileri men COVID-19 baılanysy DDSU saıtynda joqqa shyǵarylǵan bolatyn. Vırýstar radıosıgnaldarmen nemese uıaly baılanys tolqyndarymen taralmaıdy.
Bıyl jaz kezinde «Qazaqtelekom» AQ basqarma basshysy Qýanyshbek Esekeev 5G joǵary jyldamdyqty ınternetti engizý protsesine qatysty túsinik bergen edi.
«Qazirgi kezde elimizde smartfondarda paıdalanylyp júrgen 4G tehnologııasy keńinen taraǵan. Endi 5G iske qosylatyn jıilik spektory boıynsha jumystar atqarylýda. Nur-Sultan, Almaty jáne Shymkentte testilik aýmaqtardy qoıdyq. Testileý nátıjesi ınternettiń jaqsy nátıjesin kórsetti», - deıdi Q. Esekeev.
Osy oraıda ol jańa tehnologııany damytýda baılanys operatorlary óziniń qarjysyn salatynyn jetkizdi.
Sonymen, Nur-Sultan, Almaty, Shymkent qalalarynda 5G jelisi 2022 jyly iske qosylady. Al oblys ortalyqtarynda 2025 jylǵa deıin josparlanyp otyr.
