Koronavırýs: Saqtyq sharalaryna basa nazar aýdarǵan abzal - maman keńesi
«Búgingi kúnge deıin Qyzylorda oblysy boıynsha koronavırýs ınfektsııasynyń 3355 jaǵdaıy tirkelgen. Onyń ishinde naýqastardyń 1847-nen aýrýdyń klınıkalyq belgisi baıqalsa, 1508-nen sımtomsyz túri anyqtalǵan. Bul baǵytta epıdemıologııalyq taldaý júrgizildi. Olardyń arasynda 70 adam ınfektsııany syrttan tasymaldaǵany anyqtaldy. Basym kópshiligi, dálirek aıtqanda, 58,2 paıyzy skrınıngtik tekserý nátıjesinde belgili boldy. Al 39,7 paıyzy qarym-qatynas arqyly juqtyrǵandyǵyn kórsetti», - dedi Álııa Ydyrysova.
Onyń aıtýynsha, sońǵy eki aıda oblysta koronavırýs ınfekııasyna shaldyqqan adamdar qatary qaıta kóbeıgen. Qarasha aıymen salystyrǵanda olardyń sany eki esege artqan.
«Salystyrmaly túrde sońǵy eki aıdaǵy kórsetkishterge toqtala ketkenimiz artyq bolmas. Máselen, qarasha aıynda oblysta koronavırýs ınfektsııasynyń 31 jaǵdaıy tirkelgen. Al jeltoqsan aıynda eki eseden artyp ketti. Epıdemıologııalyq zertteý barysynda jeltoqsan aıynda anyqtalǵan jaǵdaılardyń basym kópshiligi koronavırýs ınfektsııasymen aýyrǵan adamdardan qarym-qatynas arqyly juqtyrylǵan.
Oǵan sebep retinde úı karantınindegi naýqastardyń ózin-ózi oqshaýlaý qaǵıdatyn saqtamaýyn aıtýǵa bolady. Taǵy bir nazar aýdararlyq nárse, saqtyq sharalary óz deńgeıinde oryndalmaǵan. Sol arqyly úıde tyǵyz qarym-qatynastaǵy adamdarǵa juqqan. Koronavırýs ınfektsııasy aýa tamshysy arqyly juǵatyny belgili. Ol - respıratorlyq aýrý, adam kóp jınalatyn, nashar jeldetiletin oryndarda juqtyryp alý qaýpi joǵary.
Sondyqtan óńirde oıyn-saýyq, sporttyq is-sharalardy, adam kóp jınalatyn saltanatty is-sharalardy (banketter, úılený toılary, mereıtoı, eske alý) ótkizýge qatań tyıym salynǵan. Sebebi jıyn-toılarda jabyq, aýmaǵy kishkentaı úı-jaıda shamadan tys adam jınalady. Betperdelik rejım, áleýmettik arqashyqtyq saqtalmaıdy. Kópshilik sharaǵa koronavırýstyń sımptomsyz túrimen aýyratyn adamdar da kelýi múmkin. Oǵan eshkim kepildik bermeıdi. Ol adam óziniń vırýs taratýshysy ekenin bilmeıdi. Sol sebepti aınalasyndaǵy adamdarǵa úlken qaýip tóndiredi», - dedi Álııa Ydyrysova.
Óńirde belgilengen karantındik shekteýler bar. Soǵan qaramastan halyq kóp jınalǵan otbasylyq jıyndardy ótkizý áli de azaıar emes.
«Búgingi kúnge deıin oblysta 915 karantın talabyn buzý jaǵdaıy kezdesti. Olardyń basym kópshiligi, ıaǵnı 472 deregi úı jaǵdaıynda otbasylyq merekelerdi uıymdastyrýǵa qatysty anyqtalǵan. Naýryz aıynda oblysta epıdemıologııalyq ahýaldyń órship ketkenin eshkim umyta qoıǵan joq. Bul ınfektsııa juqtyrýdyń toptasqan jaǵdaıy kóbeıýine alyp keldi. Kópshilikten suraıtynymyz, ázirge adam kóp jınalatyn oryndarǵa barýdy ýaqytsha shekteı turǵan durys. Qaýip áli de seıile qoıǵan joq. Alda Jańa jyl merekesi kele jatyr. Qazir belgilengen tyıymdarǵa qaramastan merekelik keshterdi meıramhanalarda atap ótý týraly jarnamalardy kóz shalyp qalady. Aldaǵy jyldyń qańtar-aqpan aılarynda tumaý sekildi juqpaly aýrýlardyń órshýi kezdesedi. Sondaı-aq, sol kezeńde koronavırýs ınfektsııasymen syrqattaný deńgeıiniń artý qaýpi bar», - dedi bólim basshysy.
Ol indetti juqtyryp almaý úshin qarapaıym ǵana sharalardy saqtaý kerektigin aıtady. Bul saqtyq sharalary jóninde buqaralyq aqparat quraldarynda, áleýmettik jeli betterinde tıisti maqalalar jarııalanýda.
«Aıta keterligi, aýrýdy juqtyryp almas úshin azamattar saqtyq sharalaryna basa nazar aýdarǵany durys. Ol úshin jumysta, kólikte, kóshede, dúkende jáne ózge jerlerde múmkindiginshe araqashyqtyqty saqtaǵan abzal. Eger múmkindik bolsa, keńsede emes, úıde otyryp jumys isteýge tyrysyńyz. Týys, dostarmen onlaın, vıdeo-qońyraý jáne ózge de jańa tehnologııalardyń kómegimen baılanys ornatqan durys. Qoǵamdyq oryndarda maska kıip júrý - basty sharttyń biri», - dedi ol.