Koronavırýs pandemııasy kezeńinde kredıt almaýǵa tyrysý kerek

NUR-SULTAN. QazAqparat - Tótenshe jaǵdaı jáne karantın kezinde, bizdiń azamattarymyzdyń qarjylyq jaǵdaıy nasharlaǵan kezde keıbir kisilerdiń tabysy tómendedi, sondaı-aq jınaq aqshasy da taýsylyp qalyp, jedel nesıeni resimdeýge qyzyǵýshylyq artýda. Osy jerde jáne qazir tirshilik úshin kredıt alý, karantın merzimi aıaqtalǵanda jáne jumys kúnderi qaıtyp oralǵanda ony jabý op-ońaı bop kórinýi múmkin. Al, bul uzaq ýaqyt boıy sizdi sergeldeńge salyp qoıatyn saǵym sekildi dúnıe, odan keıin qutylý ońaı emes.

Kredıt – yńǵaıly jáne kóbine asa qajet qarjy quraly. Biraq kredıt – eki tarap: siz jáne ony beretin uıym úshin de úlken jaýapkershilik.

«Qaryzǵa alynǵan aqshany úshin erte me, kesh pe esep aıyrysý jáne kredıtti paıyzymen, al eger kredıtti onlaın kredıtorlardan alǵan jaǵdaıda, tipti úlken paıyzben qaıtarý kerek bolady. Qaryzǵa qyzmet kórsetý boıynsha shama-sharqyńyzdy árdaıym aıqyn baǵalańyz!», – dep atap ótti QR Qarjy naryǵyn retteý jáne damytý agenttigi Qarjylyq qyzmetterdi tutynýshylardyń quqyqtaryn qorǵaý departamentiniń dırektory Aleksandr Terentev.

Koronavırýs pandemııasy adamnyń erteńgi kúnine degen seniminiń qanshalyqty qaýqarsyz ekenin kórsetti. Sol sebepti kredıt almas buryn ózińizge qanshalyqty senetińizge shynaıy jaýap berińiz. Sizdiń bolashaqtaǵy qarjylyq ahýalyńyz kredıt aýyrtpalyǵyn kótere ala ma? Eger daǵdarys uzaqqa sozylsa, jaǵdaı ózgerýi múmkin be? Burynǵy jumys ornyńyzdy saqtaı alasyz ba álde qazirgi ýaqyttaǵydaı karantınde otyrýǵa májbúr bolasyz ba? Densaýlyǵyńyz syr bersa, kredıt boıynsha tólemderdi qaıtara alasyz ba?

Ókinishke oraı, burynǵy jaıbaraqat kezdiń ózinde qaryz alýshylardyń keıbiri kredıt uıymynyń qaryzyn óteı almaǵan. Tipti qazirgi sátte kirisińiz turaqty bolsa da, budan bylaıǵy jaǵdaıyńyz siz oılaǵandaı bolyp shyqpaýy ábden múmkin.

«Onlaın qaryzdardy otbasylyq bıýdjetińizdiń oısyraǵan jerin jamaıtyn amaldyń biri dep qabyldaýǵa bolmaıdy. Árıne, onlaın kredıtorlardan «jalaqyǵa deıin kredıt ala turý» ońaı tásil, alaıda qaryzdyń tólenetin paıyzdary ekinshi deńgeıdegi banktermen salystyrǵanda aıtarlyqtaı joǵary bolady. Mundaı boryshtyń kredıttik tólemi aldaǵy ýaqytta ózińizge shamadan tys salmaq túsiredi», - deıdi qarjy retteýshisiniń ókili.

Qaryz boıynsha syıaqynyń jyldyq tıimdi mólsherlemesin tekserý úshin QR Qarjy naryǵyn retteý jáne damytý agenttiginiń ınternet resýrsynda «Qarjy qyzmetterin tutynýshylardyń quqyqtaryn qorǵaý» bóliminde kredıt kalkýlıatory bar, onyń kómegimen qaryz alýshy óziniń borysh júktemesin esepteı alady.

Eger SJTM-nyń shekti mánderi asyp ketken jáne qaryz boıynsha artyq tólem anyqtalǵan jaǵdaıda qaryz alýshy óziniń quqyqtaryn qorǵaý úshin Agenttikke jáne zań talaptaryna sáıkes kelmeıtin qaryz shartyn jaramsyz dep taný týraly sotqa júginý qajet. Sondaı-aq, jasyryn komıssııalarǵa baılanysty artyq tólem tóleýdi boldyrmaý úshin sharttyń barlyq talaptaryn muqııat oqyp shyǵyńyz.

Aqshalaı salymdar arqyly joǵary kiris alýǵa senim tudyratyn kúmándi jobalarǵa nemese uıymdarǵa aqsha salyp ınvestıtsııalaý úshin nesıe alý kerek emes. Daǵdarys kezderinde ádettegideı, qarjy alaıaqtarynyń belsendiligi artady.

«Árıne, qysqa merzimde keremet paıda ákeletin sıqyrly qarjy quraldaryna qarjy salý úshin qaryzdanýshylar kredıt alyp, aqshasyn táýekelge tigedi. Qarjy alaıaqtary ańǵal qazaqstandyqtar arqasynda oıyndaryn júrgizip, pandemııa jaǵdaıynda tipten belsendi bolady jáne túrli alaıaq shemany oılap taýyp jáne iske asyra otyryp, azamattardy tonap júr», - dep eskertti A. Terentev.

Siz klıent bolǵyńyz keletin kredıttik uıymynyń saıtynda ornalastyrylǵan aqparatty mindetti túrde tekserińiz. Eger uıym, mysaly, ózin lombard dep ataıdy, biraq óziniń saıtynda kóp paıyz beretinin ýáde berip depozıtterdi qabyldasa, onda saqtyqpen qaraýyńyz kerek. Depozıtterdi qabyldaý degenimiz bank operatsııalaryna jatady, zańnamaǵa sáıkes qarjylyq retteýshiniń tıisti lıtsenzııasy bar olardy ekinshi deńgeıdegi bankter, sondaı-aq Ulttyq poshta operatory ǵana júzege asyra alady.

Qarjylyq qyzmetterdi tutynýshylardyń quqyqtaryn qorǵaý departamentiniń dırektory kredıttik uıymdarynyń ishinen qarjylyq retteýshiniń qatań baqylaýynda ekinshi deńgeıdegi bankter jáne eseptik tirkeýden ótken mıkroqarjy uıymdary turǵanyn eskeredi.

Uıymdardy lombard sııaqty kredıttik uıymdar, sondaı-aq onlaın kredıtteý kompanııalaryn retteýdi QR Qarjy naryǵyn retteý jáne damytý agenttigi osy uıymdar eseptik tirkeýden ótkennen – 2020 jylǵy 1 shildeden keıin júzege asyrady. Biraq qarjylyq qyzmetterdi tutynýshylardyń quqyqtary men múddelerin qorǵaý maqsatynda jáne eseptik tirkeýden ótkenge deıin osy uıymdardyń qyzmeti tekseriledi.

«Kredıttik uıymǵa júginetin qarjylyq qyzmetterdi tutynýshylar onyń qyzmeti QR Qarjy naryǵyn retteý jáne damytý agenttigi tarapynan retteýge jatatyn-jatpaıtyndyǵyn tekserip alýy tıis. Muny qarjy retteýshisiniń wfinreg.kz saıtynda «Ruqsattar men habarlamalar tizilimi» aıdarynan tekserýge bolady. Eger kompanııa tizimde bolmasa, ol eseptik tirkeýden ótpegen jáne onyń qyzmeti ýákiletti organ tarapynan retteýge jatpaıdy degendi bildiredi», - dep túsindiredi A. Terentev.

A. Terentev azamattar qarjylyq qyzmetterdi tutynýshylardyń quqyqtaryn qorǵaý máselesi boıynsha, sondaı-aq qarjylyq alaıaqtyq anyqtalǵan jaǵdaıda QR Qarjy naryǵyn retteý jáne damytý agenttigine myna jedel jeli telefondary: [phone], 2788 144 nemese [e-mail] já[e-mail] poshtasy arqyly júgine alatyndyǵyn eske salady.