«Kórgensiz kelinshekter nege kóbeıdi?» - baspasózge sholý
***
«Qytaıda oqyp júrgen qazaq stýdentteri azyp bitti» - ınternettegi bir materıal tap osylaı atalady. Oǵan qosylǵan mas qyzdyń fotosy sol oıdyń dáleli retinde berilgen. Ol qyzdyń qazaq qyzy ekendigin dáleldeıtin eshteńe de joq. Qazir aspanasty elinde 9 myńnan astam qazaqstandyq jas bilim alyp jatyr. Tipti dál sol sýret dál naqty qazaq stýdent qyzynyń sýreti bolǵanda da osyǵan qarap Qytaıda oqyp júrgen jastarymyzdyń bári azǵyndap ketken dep aıtý netken jantúrshigerlik jala deseńizshi! Jamandaıyn degen adamǵa bir aýyldyń jaman atyn shyǵarýǵa bir aqymaq ta jetedi. Sóıte tura, osyndaı ǵaıbat materıal ǵalamtor tórin bermeı tur. Dál osy jaıt arqaý bolǵan maqala «Egemen Qazaqstan» gazetin senbilik sanynda «Jyraqta júrgen jastar» degen taqyryppen berilip, onda joǵarydaǵy maqalanyń ushqary ári dáıeksiz jazylǵandyǵyn ashyp berýge tyrysqan. «Shanhaıda oqyp júrgen qazaq stýdentteriniń bir jetistigi - ár qaladaǵy Qazaq stýdentteri uıymdaryn biriktirgen. Byltyr mamyrda ótkizilgen Qazaqstan jastary quryltaıynda barlyq memleketterdegi qazaq stýdentteri uıymdaryna bir at qoıyp, bir maqsatqa jumyldyramyz dep sheshim qabyldapty. Qysqasy, Qytaıdaǵy qazaq stýdentteri Dúnıejúzilik qazaq stýdentteri uıymdaryn biriktirýge uıytqy bolmaq. Áıtpese, ár eldegi qazaq stýdentteri ózderine aǵylshynsha, nemese ultymyzǵa úılespeıtin basqalaı attar qoıyp alǵan. Ári bir uıymǵa biriksek, onyń jumysyn Qazaqstannan baqylaýǵa múmkindik týatyn edi, deıdi jastarymyz. Qazirdiń ózinde bul ıdeıany iske asyrýǵa qulshynyp otyrǵan ár elde ókilder bar kórinedi», - dep jazady maqala avtory.
«Egemen Qazaqstan» gazetiniń jazýynsha, keshe Ortalyq kommýnıkatsııalar qyzmetinde Qaraǵandy oblysynyń ákimi Nurmuhambet Ábdibekov baspasóz máslıhatyn ótkizdi. Ol óńirdiń áleýmettik-ekonomıkalyq damýynyń negizgi kórsetkishteri men memlekettik jáne salalyq baǵdarlamalardyń júzege asyrylýy týraly baıandady. «Jyl basynan beri oblystyń negizgi kapıtalyna 273 mlrd. teńge ınvestıtsııa tartylypty. Al oblys ákimdiginiń baspasóz qyzmeti taratqan aqparattarǵa súıensek, 2011-2014 jyldar aralyǵynda oblys ekonomıkasyna 981,8 mlrd. teńge ınvestıtsııalanǵan. Onyń ishinde sheteldik ınvestıtsııalar 2011 jylmen salystyrǵanda 10 paıyzǵa artqan. 2014 jyl qorytyndylary boıynsha óńir ekonomıkasyna quıylatyn ınvestıtsııalar kórsetkishi 363,3 mlrd. teńgeni quraıdy dep boljanýda eken», - dep jazady basylym. Maqala «Qaraǵandynyń damý qadamdary» degen taqyryppen berilgen. *** «Aıqyn» gazetiniń búgingi sanynda aqyn, Qazaqstannyń eńbek sińirgen qaıratkeri Rafael Nııazbekpen aradaǵy suhbat «Abyz da, aqsaqal da azaıdy ǵoı» degen taqyryppen berilgen. Suhbat barysynda basylymnyń barlyq saýalyna tuşymdy jaýap bergen aqyn: «Súıinetinim - Táýelsizdik. Táýbe deımin. Qazaq úshin odan artyq baılyq ta, baqyt ta joq. Táýelsizdikti aıalaı da, súıe de, jan-tánimizben qorǵaı da bilýge tıispiz! Kúıindiretini - áli kúnge quldyq sanadan túgeldeı aryla qoımaǵanymyz. Jaltaqpyz. «Anaý ne deıdi, mynaǵan jaqpaı qalamyz ba?» dep kúbijiktep, kóp nárseni ýystan shyǵaryp alyp jatqan jaıymyz bar. Alyp terrıtorııany ıelenip otyrǵan qazaqtyń shamaly ǵana ekenin shuqyp aıtyp, aıbat kórsetip otyrǵandar, alysta emes, týra túbimizde. «Saqtansań - saqtaımyn» degen. Saqtanýdyń basty joly - kóbeıý. Ol úshin áıelderge qamqorlyq jasaýdan esh tarylmaı, qolda bar múmkindikti eksheı otyryp, bar jaǵdaıdy jasaý - basty maqsat pen mindetke aınalsa qanekı!», - deıdi.
«Oılap otyrsaq, bizdiń ata-babalarymyz turmys-tirshiliktiń tamasha úlgisin qalyptastyrǵan. Tańnan turyp túndik ashyp, sálem salatyn sypaıy kelinderdi bylaı qoıǵanda, bir úıdegi birneshe áıel qalaısha únsiz ómir súrýdi úırengen. Sol kezdegi tatý-tátti tirshilik búgingi urpaqty qatty qyzyqtyrady. Óıtkeni qazir turmys túzelgen saıyn minez-qulyq ózgerdi, jaqsylyqtan jamandyq tarazy basyn basty. Jetimin jylatpaǵan aǵaıyn jesirge «shabýyl» jasaıtyn boldy. Buǵan yńǵaı bildiretin de birinshi áıel kórinedi. «Tana kózin súzbese, buqa buıdasyn úze me?» degen sóz de osyndaıdan shyqsa kerek-ti», - dep jazady «Aıqyn» gazeti senbilik nómirindegi «Kórgensiz kelinshekter nege kóbeıdi?» degen taqyryptaǵy maqalasynda. Maqala avtorynyń jazýynsha, qoǵamdaǵy azǵyndyq teleserıaldar, kúnkóristiń qymbattyǵy, ar-uıattyń joǵala bastaýy bolar. «Biraq qalaı aıtsaq ta, ózimizdiń adam ekendigimizdi, tamyry tereńde jatqan tálimi mol tárbıeniń qaınarynan qanyp ishken urpaqtyń jalǵasy ekendigimizdi nege umyta beremiz? Ata-baba dástúriniń qundy jaqtaryn janymyzǵa jaqyn tutyp, sanaǵa sińirgenimizde ǵana bárimizdiń beıádep ádetterge jolamaıtynymyz anyq. Bul turǵyda kelinshekter máselesine keńirek toqtalǵanymyz - ómirdiń óz jolyn ónegemen ushtastyratyn solar emes pe? Kelinshekteri myqty eldiń eńsesi bıik, turmysy túzý, keleshegi kemel bolady», - deıdi avtor.
