Kópbalaly ana Olga Saǵyndyqova: Qazaqtyń dombyrasy ómirimdi kúrt ózgertti
6 qyz tárbılegen kópbalaly ana qazaq tiline sýdaı. QazAqparat tilshisi kúmbirletip kúı shertkende boıyńdy elitip áketetin, áýeletip án shyrqaǵanda qulaqtyń quryshyn qandyratyn Olga Saǵyndyqovamen suhbattasyp kórgen edi.
- Áńgimemizdiń álqıssasyn týyp-ósken jerińizden bastasaq?
- 1972 jyly Reseıde dúnıege kelgenmin. Al anamnyń týǵan jeri – Oral qalasy. Men 10 jasqa tolǵanda Qazaqstanǵa qonys aýdardyq. Oraldan 90 shaqyrymdaı jerdegi Aqsoǵym aýylynda turyp, sondaǵy mektepte bilim aldym. Qazaqtyń mádenıetimen, salt-dástúrimen tanysyp, til úırendim.
- Dombyraǵa degen qyzyǵýshylyǵyńyz qalaı oıandy?
- Synyptastarym dombyra úıirmesine baryp júrgen edi. Birde Anar esimdi qurbymnyń qolyndaǵy aspapqa qyzyǵyp, ustap kórdim. Sol kezde ol maǵan «Saǵan dombyra ustaǵan jarasady eken. Úıirmege jazylsańshy. Birge baramyz» dedi. Kóp oılanbaı onyń bul usynysyna kelistim. Mine, osy bir sát meniń ómirimdi ózgertip jiberdi. Úıirme jetekshisi Serik Abylhanuly bizge dombyra shertýdi ǵana úıretip qoıǵan joq, ulttyq aspaptyń qadir-qasıetin uǵyndyrdy.
Alǵashqy dombyramdy anam 22 somǵa alyp bergen edi. Ustazymyz onyń moınyn jińishkertip, pernelerdi qaıta baılady. Keıinnen mekteptegi «Dombyrashy» atty ansamblge qabyldandym. Elimizdiń túkpir-túkpirindegi kontsertterde óner kórsetip júrdik. Birde tipti Reseıdiń Vladıvastok qalasyna baryp, kópti kúımen áldıledik. Sodan keıin ózim jeke qazaqtyń halyq ánderin aıta bastadym. 1989 jyly Almaty qalasyndaǵy konservatorııaǵa oqýǵa túsip, 7 jyl boıy kásibı bilim aldym. 3-kýrstan bastap №7 mýzykalyq mektepke jumysqa ornalasyp, dombyra sabaǵynan tálim berdim. Eń alǵashynda 15 oqýshym boldy.
Birde jumystan shyǵyp jataqhanaǵa kelgenimde Sahan Ákeleev esimdi konservatorııa túlegin kezdestirip qaldym. Ol maǵan «Seni jolyqtyrǵanym qandaı jaqsy boldy. Qalaǵa Qorǵanys mınıstri keldi. Soǵan biz kontsert uıymdastyryp jatyrmyz. Sol sharaǵa sen de qatyssań jaqsy bolar edi» dedi. Kelisimimdi berip, kontsertte birneshe kúı oryndap berdim. Arada birneshe kún ótkennen keıin meni ofıtserler úıine shaqyrtyp, Qorǵanys mınıstrliginiń shaǵyn folklorlyq ansambline múshe bolýǵa usynys jasady. Sóıtip, 1996 jyldyń qańtar aıynda áskerı mýzykant atandyq. Osy salada 20 jyldaı jumys istedim. 3 jyl buryn zeınetke shyqtym. Búginde №2 oqýshylar úıindegi «Dástúrli dombyra» úıirmesiniń jetekshisi bolyp eńbek etýdemin.
- Otbasyńyz jaıly aıtyp ótseńiz.
- Jubaıym Marat ta sol ansamblde óner kórsetken-tuǵyn. Ekeýimiz 1997 jyly jyly otbasyn qurdyq. 2000 jyly Semeı qalasyna kóship kelip, «Shyǵys» óńirlik qolbasshylyǵynyń áskerı orkestrine jumysqa ornalastyq. Kópbalaly januıamyz. Alty qyz tárbıelep otyrmyz. Zarına, Darına esimdi kenje qyzdarymyz egiz. Qazir olar №79 mektep-gımnazııasynda 1 synypta oqıdy. Úlken qyzymyz Ulpan turmysta.
Kúıeýim ekeýimizdiń týǵan-týys, dos-jarandardyń toılarynda birge dýet bolyp án shyrqaıtynymyz bar. Men dombyrada, ol gıtarada oınaıdy. Kóbinese Keńes Dúısekeevtiń «Qaraǵym aı» ánin, Muhtar Shahanovtyń sózine jazylǵan «Jubaılar jyryn» aıtamyz. Kishigirim otyrystarda, týǵan kún keshterinde kóbisi bizge «Án aıtyńdarshy» dep qolqa salady.
- Súıikti kúılerińiz qandaı ?
- Júregime jaqyny – Qurmanǵazynyń «Adaı» kúıi, Nurǵısa Tilendıevtiń «Ata tolǵaýy» jáne «Jekpe-jek» kúıleri, Táttimbettiń «Sarjaılaý» kúıi, Seken Turysbekovtyń «Kóńil tolqyny».
- Qandaı ulttyq taǵamdardy ázirleı alasyz ?
- Úıde qonaq kútkende et asamyz. Juma kúni shelpek, baýyrsaq pisiremiz. Qýyrdaq ta ázirleımin. Ulystyń uly kúni kelgende Naýryz kóje jasaǵandy jaqsy kóremin.
- Suhbatyńyzǵa kóp rahmet!
