«Qoǵamǵa qaýip tóndiretin keńse» - baspasózge sholý
«Egemen Qazaqstan» gazeti búgingi sanynda «Onlaın ozbyrlyq» degen kólemdi maqala kópshilik nazaryna usynylyp otyr. Osy maqalany jazýǵa «Internettegi balalar» atty qysqa metrajdy kórkem fılmniń tusaýkeseri túrtki bolǵan. Atalmysh kartına Maıkrosoft korporatsııasynyń Windows júıesindegi «Ata-ana baqylaýy» atty baǵdarlamasymen tanystyratyn jáne Internet aǵynyndaǵy túrli qaýipterdiń aldyn alýǵa kómektesetin qarapaıym erejeler týraly ekendigine qaramastan, ǵalamtormen kelip jatqan qaýip-qaterlerdi eshkim endi joqqa shyǵara almas. Shyndyǵynda, onlaın-ozbyrlyqtyń saldary soraqy. Maqalada búkilálemdik jelini qoldanýshylardyń sany jyl saıyn artyp kele jatqandyǵy jáne olardyń basym bóligin balalar men jasóspirimderdi quraıtyndyǵy, olar vırtýaldy keńistikte kútip turǵan jasyryn qaýipti ańdaı bermeıtindigi keńinen talqyǵa salynǵan.
Osy basylym Ekonomıkalyq qylmysqa jáne sybaılas jemqorlyqqa qarsy kúres agenttigi tóraǵasynyń orynbasary Marat Shabaqbaevpen aradaǵy suhbatty jarııalady. «Sybaılas jemqorlyq jasaǵany úshin qatań jazalaý sharalaryna qaramastan, oǵan qosymsha memlekettik qyzmetkerlerdiń jaýapkershiligin kúsheıtý jáne memlekettik qyzmette bolýǵa baılanysty taǵy da shekteýlerdi arttyrýdy biz de usynyp otyrmyz. Atap aıtqanda, eń mańyzdy bastamalardyń biri bolyp zańsyz baıý, para berýge ýáde etý jáne para usyný, olardy qabyldaý, úshinshi tulǵalardyń paıdasyna para berý jáne kommertsııalyq satyp alý, yqpal etýdi saýdalaý (teris paıdalaný), paıda bolýyn túsindire almaıtyn múlikti tárkileý, jáne t.b. belgilendi»,- deıdi ol. Suhbat « Kesapat órkendeýge qaýip tóndiredi» degen taqyryppen jarııalandy.
***
«Aıqyn» basylymynyń búgingi sanynda «Qoǵamǵa qaýip tóndiretin keńse» atty maqala berilgen. Basqa túgil, Qazaqstandaǵy búkil oıyn bıznesin retteıtin mekemeniń tóraǵasy turatyn úıdiń astynda totalızator isteıdi eken. Keshe Sport jáne dene shynyqtyrý isteri agenttiginiń basshysy Tastanbek Esentaev qalaýlylarǵa osyǵan shaǵymdandy. Bul kúni Májiliste «Qazaqstannyń keıbir zańnamalyq aktilerine oıyn bıznesi máseleleri boıynsha ózgerister men tolyqtyrýlar engizý týraly» jańa zań jobasynyń tanystyrylymy ótken bolatyn. Osy qujat tóraǵa myrzanyń da máselesin sheship beredi: turǵyn úılerde býkmekerlik keńseler men totalızatorlar ashýǵa tyıym salynady.
Osy basylymnyń «Kókeıdegi saýal» aıdarynda «Qazaqstandyqtar erikti túrde aǵza almastyrýǵa daıyn ba?» degen másele kóterilip otyr. Bul turǵyda gazet tilshisi birqatar mamandardyń pikirin ortaǵa salǵan. Aıqan Aqanov, S. Asfendııarov atyndaǵy Qazaq ulttyq medıtsına ýnıversıtetiniń rektory, medıtsına ǵylymdarynyń doktory, professor: - Shyndyǵy kerek, bizdiń turǵyndar qandaı jaǵdaıda bolmasyn donor bolýǵa áli de daıyn emes. Bul másele anatomııalyq zańdar negizinde júzege asyrylýy tıis. Mundaı zań kóptegen shetelderde qoldanylýda. Mysaly, álemge tanymal adamdar ózderi ólgen soń denesiniń mindetti túrde anatomııalyq zaldarǵa ótkizilýin, sóıtip denesimen jas dáriger-ǵalymdardyń nemese bıologtardyń tanysýyna jaǵdaı jasalýy qajettigin jazyp, ósıet retinde qaldyrady. Bul da eskeretin jaıt. Munyń taǵy bir jaǵy, qarapaıym halyq arasynda jan-jaqty túsindirý jumystaryn qolǵa alý kerek. Olarǵa ólgen adamnyń aǵzasy aýystyryp salynǵan adamdar týraly túsirilgen beınetaspalardy nemese ózderin kórsetip, sonyń negizinde donorlyqtyń ne ekendigine kóz jetkizý qajet. Sonda nátıjeli bolmaq.
***
«Ekspress K» basylymynyń jazýynsha, 2014 jyly álemdegi eń qymbat qala retinde Sıngapýr tanylyp otyr. Atap aıtqanda, bul qala osyǵan deıin altynshy orynda tursa, endi Tokıony ysyryp, birinshige shyqty. Sonymen qatar eń qymbat shaharlardyń bestigine Parıj, Oslo, Tsıýrıh jáne Sıdneı endi. Sonymen qatar altynshydan toǵyzynshy orynǵa deıingi aralyqta sáıkesinshe, Tokıo, Karakas, Jeneva men Melbýrn jaıǵasty. Bul materıal « Sıngapýr stal samym dorogım gorodom mıra » degen taqyryppen basyldy.
***
«Kazahstanskaıa pravda» gazetiniń búgingi sanynda « Afganskaıa statıstıka » degen materıal berligen. Aýǵanstan úkimetiniń esebine qaraǵanda, sońǵy 10 jylda kóterilisshilermen soǵys kezinde 14 myńǵa jýyq qaýipsizdik kúshteriniń qyzmetkerleri ajal qushty. Osy merzimde 16,5 myń áskerıler men quqyq qorǵaý organdarynyń qyzmetkerleri jaraqat alǵan.
