Qyzylorda oblysynyń damýynda kórsetkishter jaqsara tústi
Qyzylorda oblysynyń áleýmettik-ekonomıkalyq damýynda oń ózgerister baıqalyp otyr. Toǵyz aıdyń qorytyndysymen oblys el boıynsha aldyńǵy qatardan kórindi, dep habarlaıdy Kazinform.
Bıyl Syr óńirinde óńdeý ónerkásibi – 115,8 paıyzǵa ulǵaıyp, qarjy kólemi 227 mlrd teńgege jetken. Oblys bir tiregi retinde aýyl sharýashylyǵyna arqa súıeıtinin bilemiz. Bul saladaǵy ósim 101,6 paıyzǵa artty.
Aımaqta qurylys salasyndaǵy ósim 126,4 paıyzǵa ulǵaıdy. Sol sııaqty salynǵanturǵyn úılerdiń jalpy aýdany 618 myń sharshy metrge jetti.
Óńir damýyndaǵy taǵy bir kórsetkish saýda salasynda alys-beristiń kólemi 104,1 paıyzǵa (531 mlrd teńgege) ósken.
Al ondaǵy kólik jáne qoımamen qamtamasyz etý deńgeıi 107,2 paıyzǵa artyp, 210 mlrd teńgeni quraǵan. Negizgi kapıtalǵa tartylǵan ınvestıtsııa 125,6 paıyzǵa (319 mlrd teńge), onyń ishinde jeke ınvestıtsııa 134,6 paıyzǵa (231 mlrd teńge) jetti.
Oblys bıýdjeti byltyr 387 mlrd teńge bolsa, bıyl 609 mlrd teńgege deıin ósti. Óńir qazynasyndaǵy ósim – 57 paıyz.
Oblystyń damý bıýdjeti 2021 jyly 47 mlrd teńge, 2022 jyly 50 mlrd teńge bolsa, bıyl 127 mlrd teńgege artyp otyr. Ótken jylmen salystyrǵanda baqandaı 2,5 ese ósim bar.
Rasynda oblysta óndiristiń kólemi buryn munaı sekildi shıkizatpen tolyqtyryldy. Endigi kezekte jergilikti bılik tarapynan jasalǵan tıisti jumystardyń nátıjesinde basqa da ónerkásip óndirisin damytý arqyly jaǵdaıdy jaqsarta aldy.
Oblys ákimi elimizdiń ortalyq bóligimen jalǵastyratyn «Qyzylorda-Jezqazǵan» joly, aımaqty kesip ótetin «Batys Eýropa-Batys Qytaı» kólik dálizin tórt jolaqty jol etý turaqty nazarda ustap keledi.
Qazirgi tańda Jezqazǵan baǵytynda tasjol qurylysy qyzý qarqyn alsa, kólik dálizine baılanysty másele aldaǵy ýaqytta oń sheshiledi.
Jaqynda oblysqa jasaǵan sapary barysynda Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev bul máselege baılanysty tıisti oryndarǵa naqty tapsyrmalar júktedi.
Qyzylorda qalasynan Aqtóbe oblysyna deıingi arylyqtaǵy 566 shaqyrym joldy birinshi sanattaǵy 4 jolaqty etý maqsatynda qaıta jańǵyrtý boıynsha joba-smetalyq qujattary kelesi jyldan bastap ázirlenedi.
Áleýmettik salaǵa boıynsha qajetti nysandar kóptep salynýda. «Jaıly mektep» ulttyq jobasy aıasynda aldaǵy jyldarda oblysta 21 mekteptiń qurylysy júredi. Joba quny – 98 mlrd teńge.
Buǵan qosa óńirdiń daryndy balalaryna arnap fızıka-matematıka baǵytyndaǵy 300 oryndyq jataqhanasy bar mektep-ınternatynyń qurylysy bastaldy. Sondaı-aq, jergilikti bıýdjet esebinen mektep máselesin sheshý maqsatynda qosymsha 5 mektep boı kóterýde.
Qyzylorda qalasynda taǵy 4 qosymsha ǵımarat salyndy. Bul ǵımarattardyń artyqshylyǵy kóp. Atap aıtsaq, balalardyń úıinen mektepke qatynaýyna yńǵaıly bolýy úshin jaqyn ornalasqan, bıýdjet qarjysy únemdeldi.
Óıtkeni 550 oryndyq mektepti jańadan salýǵa 3-4 mlrd teńge shyǵyn ketedi, al atalǵan mektepter 700 mln teńge qarjyǵa turǵyzylǵan.
Oǵan qosa óńirde quny 36,4 mlrd teńgeni quraıtyn 100 adamǵa arnalǵan emhana, onkologııalyq bólimshesi bar 300 oryndyq kópbeıindi aýrýhana salynýda. Oǵan qosa oblys ortalyǵynda quny 2,7 mlrd teńge bolatyn «Qan ortalyǵy» boı kótere bastady. «Aýyldyq densaýlyq saqtaýdy jańǵyrtý» ulttyq jobasy aıasynda 27 nysan salynýda.
Aldaǵy ýaqytta birqatar sport jáne áleýmettik-mádenı nysandar boı kótermek. Osyndaı jospardyń biri – quny 18 mlrd teńge bolatyn 7 myń oryndyq Ortalyq stadıon.
Jabyq basseıni bar kópsalaly deneshynyqtyrý kesheniniń de qurylysy kezek kúttirmeı iske asady. Al aýdandarda 2,6 mlrd teńgege 11 deneshynyqtyrý kesheni boı kótermek.
Mádenıet salasynda quny 3,7 mlrd teńge bolatyn «Óner ortalyǵynyń» qurylysy aıaqtalǵanyn el asyǵa kútip júr. Taıaýda «Anaǵa taǵzym» ortalyǵy óz qyzmetin bastady.
«Týǵan jerdi birge túleteıik» úndeýi aıasynda demeýshiler esebinen óńirdi damytýǵa 37 mlrd teńge qarjy tartylǵan. Bul qarajatqa áýejaıdyń termınaly, birneshe áleýmettik nysandar, demalys saıabaqtary, sport-oıyn alańdary, kópqabatty úılerdiń qasbetteri jańartylyp, aýlalar abattandyryldy.
Keıingi jyldary oblystyń sport salasy elimizde aldyńǵy qatardan kórinip keledi. Sanalýan saıystarda jeńimpaz bolǵan jetistik jeterlik. Búginde óńirde 95 sport túri boıynsha 316 myńnan astam adam turaqty deneshynyqtyrý jáne sportpen júıeli túrde shuǵyldanady.
Bul – oblys turǵyndarynyń 38 paıyzy. Derekke súıensek, bul kórsetkish 2008 jyly 7,2, 2009 jyly 14,4 paıyzdy quraǵan edi. Demek, ol jyldan jylǵa ósip otyr.
Bıyl segiz aıdyń ishinde 920 buqaralyq sporttyq is-shara uıymdastyrylyp, oǵan 107 myńǵa jýyq adam qatysty. Al ulttyq qurama sapynda 552 qyzylordalyq el namysyn abyroımen qorǵap keledi.
Qazirge deıin olar Álem, Azııa chempıonaty men kýboktarynan 128 medal aldy. Al el birinshiligi men kýbokterinen qorjynǵa 950 júlde tústi.
Aımaqta halyqtyń salaýatty ómir saltyn ustanýyna degen suranysyn qamtamasyz etý maqsatynda tıisti is-sharalar júzege asýda. Memleket basshysynyń elimizdiń aýyldyq jerlerinde sport nysandaryn kóbeıtý tapsyrmasyn oryndaý maqsatynda oblysta 12 nysannyń qurylysy júrgizilýde.
Olardyń arasynan qazirge deıin Aral aýdanyndaǵy «Amanótkel», «Qamystybas», Qazaly aýdanyndaǵy Pirimov, Túktibaev, Josaly kentindegi sport kesheni, Qyzylorda qalasyna qarasty Mahambetov aýyldyq okrýgi, Shıeli sport keshenderi eldiń ıgiligine aınalyp úlgerdi.
Al Aral aýdany Jaqsyqylysh, Qarmaqshy aýdany «Aqaı», Syrdarııa aýdany «Besaryq», Jańaqorǵan aýdany M.Nálibaev, Jalaǵash aýdandarynda 5 nysannyń qurylysy jalǵasýda.
Budan bólek oblystyq bıýdjetten Tasbóget kentinde deneshynyqtyrý-saýyqtyrý kesheniniń qurylysyna 542,1 mln teńge qaralǵan. Nátıjesinde aldaǵy ýaqytta taǵy 6 nysan halyqqa qyzmet kórsetedi.
Memlekettik sporttyq tapsyrys aıasynda 190 úıirmede 5957 bala sporttyń 17 túrimen shuǵyldanady.
Bıyl oblys ákimi Nurlybek Nálibaevtyń qoldaýymen sol jaǵalaýdan zamanaýı talaptarǵa saı 7 myń oryndyq stadıon qurylysy bastalady dep kútilýde.. Ony salý barysynda jergilikti turǵyndardyń usynys-pikiri eskeriledi.
Qazir bul baǵytta tıisti is-sharalar jasalýda. Sondaı-aq, aldaǵy ýaqytta ámbebap sport saraıyn salý qolǵa alynady.
Qaısybir kezeńde óńirdiń sport salasy elimiz boıynsha artta qalyp qoıǵan edi.
Táýelsizdik alǵan jyldardan beri Syr óńirinde bul salada qarqyndy ósim baıqalady. Jahandyq arenalarda atoı salyp júrgen talaı jampozdar Syr óńiriniń abyroıyn arttyryp keledi.
