Qytaılyqtardyń 70 paıyzy salmaq tastaǵysy keledi
ASTANA. KAZINFORM — Qytaılyqtardyń 70 paıyzy salmaq tastaýdy armandaıdy, al 60 paıyzdan astamy bul maqsatqa jetý úshin ýaqyt pen kúsh jumsaýǵa daıyn, dep habarlaıdy Sınhýa.
Bul týraly Foshan qalasynda (Gýandýn provıntsııasy, Ońtústik Qytaı) senbide ótken semizdiktiń aldyn alý jónindegi konferentsııada jarııalanǵan Qytaıdaǵy eresekterdiń densaýlyǵy jáne salmaq baqylaýy týraly aq kitapta aıtylǵan.
Aq kitapta Qytaıda óz salmaǵyn ólshegen eresekterdiń jartysy onyń naqty dene massasy ındeksine (DMI) sáıkes kelmeıtinin anyqtaǵany atap ótilgen. Atap aıtqanda, qytaılyq eresekterdiń 14 paıyzy óz salmaǵyn qalypty dep baǵalaǵan, biraq shyn máninde DMI ólshemi boıynsha artyq salmaǵy bar bolyp shyqqan.
Qytaıdyń profılaktıkalyq medıtsına qoǵamynyń tóraǵasynyń orynbasary Lıan Sıaofenniń pikirinshe, ózin-ózi baǵalaýdaǵy mundaı dálsizdik júrek-qan tamyrlary jáne tserebrovaskýlıarlyq aýrýlardyń, qant dıabetiniń jáne basqa da sozylmaly aýrýlardyń aldyn alý men baqylaýdy qıyndatady. Óz kezeginde bul halyqtyń semizdiktiń densaýlyqqa qaýpi týraly jetkiliksiz túsinigin kórsetedi.
Qytaıdyń densaýlyq saqtaý isteri jónindegi memlekettik komıtetiniń derekteri boıynsha, qazirgi ýaqytta qytaılyq eresekterdiń 34,3 paıyzy artyq salmaqtan zardap shegedi, al 16,4 paıyzy semizdikke shaldyqqan. Eger bul qaýipke qarsy sharalar qabyldanbasa, 2030 jylǵa qaraı Qytaıdyń eresek halqynyń 70,5 paıyzy artyq salmaqtan nemese semizdikten zardap shegetin bolady, bul 61 mıllıard AQSh dollary kóleminde medıtsınalyq shyǵyndarǵa ákeledi.
Osyǵan jaýap retinde 2024 jyldyń maýsym aıynda bılik salmaq baqylaý úshin qolaıly jaǵdaılar jasaýǵa baǵyttalǵan úsh jyldyq jalpyulttyq naýqandy bastady. Kóptegen aýrýhanaǵa semizdiktiń aldyn alý jáne oǵan qarsy kúres ortalyqtaryn qurý usynyldy. Onda salmaq tastaý boıynsha statsıonarlyq qyzmetter kórsetiledi. 2025 jyldyń maýsymyna qaraı mundaı qyzmetterdiń derlik tolyq qamtylýyna qol jetkiziledi dep kútilip otyr.
Aq kitapta qazirgi ýaqytta Qytaı halqynyń jartysynan astamy salmaǵyn baqylaý úshin belsendi qadamdar jasap jatqany, maıy, tuzy jáne qanty az dıetalardy ustanatyny jáne taǵamǵa qolaıly balamalardy tańdaıtyny aıtylǵan.
Buǵan deıin Qytaı Jerdiń elektromagnıttik órisin baqylaý úshin 3 jer serigin ushyrǵanyn jazdyq.